Κατάρτιση η απάντηση στο τσουνάμι που έρχεται στην αγορά εργασίας μέσω του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων για την Κύπρο.

Υπάρχουν στόχοι, υπάρχουν και τα χρήματα αλλά θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να απορροφηθούν και να μεταφραστούν σε προγράμματα ψηφιακής και πράσινης εκπαίδευσης που να αφορούν όλο το ηλικιακό φάσμα του πληθυσμού.

Ο κεντρικός εισηγητής του σχεδίου είναι ο κύπριος ευρωβουλευτής Λουκάς Φουρλάς, ο οποίος έθεσε τον εαυτό του στις αρχές του κράτους για όποια βοήθεια χρειαστεί. Από την πλευρά του το κράτος επέδειξε γρήγορα αντανακλαστικά και ανακοίνωσε ήδη σχέδιο που φιλοδοξεί να συμπεριλάβει 100 χιλιάδες κύπριους πολίτες.

Το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων έρχεται κουβαλώντας πολλές υποσχέσεις, χρήμα και ευκαιρίες για όλους τους ευρωπαίους πολίτες με κεντρικό εισηγητή και συντονιστή τον Κύπριο ευρωβουλευτή του ΔΗΣΥ (Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος), Λουκά Φουρλά. Επί της ουσίας, όπως δήλωσε ο ευρωβουλευτής στο Insider, είναι η προσπάθεια να οπλιστούν οι ευρωπαίοι πολίτες με τις δεξιότητες που θα τους δώσουν το δικαίωμα να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, εξελίξεις οι οποίες δημιουργούν ένα τελείως διαφορετικό εργασιακό περιβάλλον.

Για να κάνουμε μια πρώτη αποκρυπτογράφηση του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων απευθυνθήκαμε στον καθόλα αρμόδιο, τον ευρωβουλευτή Λουκά Φουρλά, για να μας λύσει τις όποιες απορίες μας είχαν δημιουργηθεί. Σημείωσε πως η συγκεκριμένη πρωτοβουλία είναι η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο αίτημα των πολιτών για απόκτηση δεξιοτήτων που θα τους επιτρέψουν να έχουν καλύτερες προοπτικές στην αγορά εργασίας και καλύτερη ποιότητα ζωής. Είναι σε συνέχεια του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας. «Υπάρχουν θέματα με την αγορά εργασίας, οι απαιτήσεις πλέον είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από τις δεξιότητες που κατέχουμε και προσπάθειά μας είναι να συγκεράσου- με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες της αγοράς με την εκπαίδευση που μπορεί κάποιος να λάβει», ανέφερε ο Λουκάς Φουρλάς.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το τεχνολογικό make over της Κύπρου έφερε επενδυτές

Το σχέδιο αυτό κατά τον κ. Φουρλά, είναι η προσπάθεια να οπλιστεί ο ευρωπαϊκός πληθυσμός με εκείνες τις δεξιότητες που θα μπορέσουν να του δώσουν το δικαίωμα να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Τόνισε πως η μετάβαση αυτή δημιουργεί ένα τελείως διαφορετικό εργασιακό περιβάλλον από ό,τι το ξέρουμε σήμερα.

Η έρευνα που έκαναν πριν πάρουν κάποια απόφαση αποδεικνύει ότι πολλά επαγγέλματα που υπάρχουν σήμερα δεν θα υπάρχουν και πολλά επαγγέλματα που δεν υπάρχουν θα δημιουργηθούν στο μέλλον. Θα πρέπει λοιπόν να οπλιστεί ο ευρωπαϊκός πληθυσμός ανεξαρτήτως ηλικίας με κάποιες δεξιότητες που θα του επιτρέπουν να μπορεί να μπει με αξιώσεις σε αυτή την μεταβατική περίοδο.

ΚΑΝΕΝΑΣ ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ ΠΙΣΩ

Ο κ. Φουρλάς μας είπε πως, «υπάρχει μια ιδιομορφία που επιβάλαμε. Το σύνθημα, κανένας δεν θα μείνει πίσω. Δηλαδή ο μαθητής του δημοτικού σχολείου θα πιάσει τις ψηφιακές δεξιότητες που χρειάζεται για να μπορεί να χειριστεί την τεχνολογία σαν τεχνητή νοημοσύνη, τα πανεπιστήμια να κάνουν τμήματα που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς και όχι μόνο, δεν είναι σκοπός μας να κάνουμε στρατιωτάκια για την αγορά εργασίας, είναι επί της ουσίας να δώσουν τα εφόδια στους ανθρώπους για καλύτερη ποιοτική εργασία με καλύτερες απολαβές και καλύτερη ποιότητα ζωής. Εμπλοκή και της τρίτης ηλικίας, ανθρώπους που δεν έχουν βασικές ψηφιακές ικανότητες, 4 στους δέκα ευρωπαίους πολίτες δεν έχουν αυτές της ικανότητες, και κύριος στόχος είναι μέχρι το 2030 το 80% των ευρωπαίων πολιτών να έχει τουλάχιστον τις βασικές ψηφιακές ικανότητες».

Όλη αυτή η ιστορία, σύμφωνα με τον ευρωβουλευτή Λουκά Φουρλά απαιτεί εμπλοκή πάρα πολλών φορέων και έγινε εφικτό στην έκθεση να περιληφθούν όσο το δυνατό περισσότεροι, γιατί όλοι έχουν μερίδιο συνεισφορά σε όλη αυτή την προσπάθεια. «Από τα κράτη εντάξαμε τα εργατικά συνδικάτα, τα εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια, τις τράπεζες και από τον τομέα της εκπαίδευσης, εντάξαμε τα πανεπιστήμια και τις μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες.

ΠΩΣ ΘΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΕΙ

Το κάθε κράτος θα ορίσει ένα εθνικό συντονιστή, ο οποίος θα αναλάβει να φέρει σε επικοινωνία τους πολίτες με το τι μπορεί να του προσφέρει το σχέδιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συντονίζει τις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού έτους δεξιοτήτων σε συνέργεια με εθνικούς συντονιστές από κάθε κράτος- μέλος και τους αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ, κυρίως το CEDEFOP, τον ENISA και το ETF (European Training Foundation). Στο παρόν στάδιο ψάχνουν τρόπους και σχέδια για το πώς μπορούν τα ταμεία της ΕΕ όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο, το οποίο είναι περίπου 77 δισεκατομμύρια ευρώ, το Εράσμους + και πολλά άλλα ταμεία που θα μπορεί κάποιος να απορροφήσει κονδύλια για να υλοποίηση τους στόχους του ευρωπαϊκού έτους δεξιοτήτων.

Το σχέδιο θα τρέχει για ένα χρόνο. Άρχισε 9 Μαΐου του 2023 και τελειώνει στις 9 Μαΐου του 2024. Αλλά επειδή αυτά τα προγράμματα θα τρέχουν θα μπορεί μέχρι το 2027 να λάβει κάποιος κονδύλια υπό την ομπρέλα αυτή. Η Κύπρος έχε ορίσει την Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου ως εθνικό συντονιστή για υλοποίηση του έτους δεξιοτήτων το οποίο άρχισε επίσημα στις 9 Μαΐου με διάρκεια έως τον Μάιο του 2024. Πάντως η Κύπρος έσπευσε να ετοιμάσει και να παρουσιάσει το ιδιαίτερα φιλόδοξο σχέδιο δράσης της.

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΕΧΕΙ ΠΟΛΛΕΣ ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣ

Ιδιαίτερα υψηλούς στόχους βάζει το εθνικό σχέδιο δράσης για το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων, καθώς μεταξύ άλλων στοχεύει να περάσει από κατάρτιση πέραν του ενός πέμπτου του εργατικού δυναμικού της χώρας και συγκεκριμένα 100 χιλιάδες άτομα, από τις 490 χιλιάδες που είναι το σύνολο του εργατικού δυναμικού.

Τα σχέδιο φέρει το όνομα «Σύγχρονη Επαγγελματική Ανάπτυξη για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση» και την παρουσίαση του έκανε ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου, ορίζοντας τρεις πυλώνες:

Α. Ανάπτυξη σύγχρονης επαγγελματικής κουλτούρας

Β. Παροχή κοινωνικά στοχευμένης επαγγελματικής μάθησης

Γ. Προώθηση της επαγγελματικής εξειδίκευσης και πιστοποίησης.

Επεξηγώντας τις δράσεις κάτω από τον βασικότερο, όπως τον χαρακτήρισε, πυλώνα για ανάπτυξη σύγχρονης επαγγελματικής κουλτούρας, ο κ. Παναγιώτου ανέφερε ότι στόχος του σχεδίου είναι η κατάρτιση 100.000 ατόμων (εργαζομένων, ανέργων, φοιτητών, μαθητών, εθνοφρουρών, συμβασιούχων οπλιτών) έως το τέλος του 2024, σε τέσσερις βασικές πτυχές της επαγγελματικής κουλτούρας: 1) η πράσινη ανάπτυξη/περιβάλλον 2) οι ψηφιακές δεξιότητες 3) η ασφάλεια και υγεία στην εργασία και 4) η ποιότητα της εργασίας. Αναφορικά με τον δεύτερο πυλώνα, οι δραστηριότητες μάθησης αφορούν σε πράσινες, ψηφιακές, ασφαλείς και ποιοτικές επαγγελματικές δεξιότητες και θα απευθύνονται στις κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, στα άτομα εκτός εκπαίδευσης, κατάρτισης ή εργασίας 15-29 ετών (NEETs), στα άτομα άνω των 55 ετών, στις γυναίκες εκτός αγοράς εργασίας και στα άτομα με αναπηρίες.

Επίσης θα προωθηθεί η επαγγελματική εξειδίκευση και πιστοποίηση υφιστάμενων και μελλοντικών επαγγελματιών σε θέματα πράσινης και ψηφιακής οικονομίας, οικοδομικής βιομηχανίας, φιλοξενίας και λιανικού εμπορίου. Συγκεκριμένα, το μαθησιακό περιεχόμενο κάτω από αυτόν το πυλώνα περιλαμβάνει προγράμματα για: τεχνικούς εγκατάστασης και συντήρησης φωτοβολταϊκών συστημάτων, οικοδόμους, τεχνίτες υβριδικών και ηλεκτρικών οχημάτων, τεχνίτες συστημάτων κεντρικών θερμάνσεων, τεχνίτες κλιματιστικών και ψυκτικών εγκαταστάσεων, πωλητές σε κατάστημα, προγραμματιστές ηλεκτρονικών εφαρμογών και τραπεζοκόμους.

Ο ΓΔ της ΑνΑΔ Γιάννης Μουρουζίδης εξήγησε ότι αναλόγως της ομάδας που θα εξειδικεύεται και αναλόγως του αντικειμένου θα γίνεται εκπαίδευση από 80 έως 150 ώρες (25 ώρες κατάρτισης την βδομάδα) και θα ακολουθεί αξιολόγηση διάρκειας από ειδικούς από 6 ως 15 ώρες ώστε οι συμμετέχοντες να εξασφαλίζουν πιστοποιητικό παρακολούθησης.

Οι νέες δράσεις από το πρόγραμμα ΘΑΛΕΙΑ έχουν προϋπολογισμό €1,4 εκατ., οι δράσεις της ΑνΑΔ €1,2 εκατ. και οι υφιστάμενες δράσεις έχουν κόστος €15 εκατ. με άντληση προϋπολογισμού από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Οι δράσεις του σχεδίου του Υπουργείου Εργασίας θα υλοποιηθούν από το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αυτό είναι το σχέδιο δράσης της Κύπρου για το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων

ΚΟΜΙΣΙΟΝ: Η ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΙΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Ο ΜΟΝΟΣ ΔΡΟΜΟΣ

Ο αναπληρωτής επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Κομισιόν στην Κύπρο Νικόλας Ίσαρης είπε ότι πάνω από τα τρία τέταρτα των εταιρειών στην ΕΕ αναφέρουν ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά στην εξεύρεση εργαζομένων με τις απαραίτητες δεξιότητες, ενώ μόνο το 37% των ενηλίκων παρακολουθούν προγράμματα κατάρτισης σε τακτική βάση.

Είπε ότι το έτος δεξιοτήτων θα συμβάλει στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, καλύπτοντας τα κενά και τις αναντιστοιχίες δεξιοτήτων και το ψηφιακό χάσμα στην ΕΕ και επιτρέποντας στο εργατικό δυναμικό να αξιοποιήσει πλήρως τις ευκαιρίες της ψηφιακής και της πράσινης μετάβασης.

Θα δώσει επίσης νέα ώθηση για την επίτευξη των κοινωνικών στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2030», σύμφωνα με τους οποίους τουλάχιστον το 60% του συνόλου των ενηλίκων πρέπει να συμμετέχουν σε προγράμματα κατάρτισης και τουλάχιστον το 78% να εργάζονται.

Η πρωτοβουλία, συνέχισε, θα συμβάλει επίσης στην επίτευξη των στόχων της λεγόμενης «Ψηφιακής Πυξίδας 2030» σύμφωνα με τους οποίους τουλάχιστον το 80% όλων των ενηλίκων πρέπει να διαθέτουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες, ενώ πρέπει να απασχολούνται τουλάχιστον 20 εκατομμύρια ειδικοί του τομέα των Τεχνολογικών Πληροφορικής και Επικοινωνιών στην ΕΕ, με ικανοποιητική εκπροσώπηση γυναικών.

Είπε επίσης ότι για να προωθηθούν όλοι αυτοί οι στόχοι η Κομισιόν θα αναπτύξει, μεταξύ άλλων, ένα ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων, μια καταγραφή δηλαδή όλων των δεξιοτήτων που θα ήταν χρήσιμες στον καθένα μας, ώστε να βοηθήσουμε τα άτομα και τις επιχειρήσεις να αναπτύσσουν περισσότερες και καλύτερες δεξιότητες και να τις χρησιμοποιούν. Μέχρι τώρα, είπε, περισσότεροι από 700 οργανισμοί έχουν προσχωρήσει στο σύμφωνο για τις δεξιότητες, κι έχουν δεσμευτεί να αναπτύξουν τις δεξιότητες έως και 6 εκατομμυρίων ατόμων.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι διατίθεται σημαντική χρηματοδότηση και τεχνική υποστήριξη με στόχο τη στήριξη των επενδύσεων των κρατών μελών για την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την επανειδίκευση, μεταξύ άλλων από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+), τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» (ειδικά για την ανάπτυξη δεξαμενής ειδικευμένων ταλέντων ψηφιακών εμπειρογνωμόνων), το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και το Erasmus.

ΜΙΑ ΠΡΟΝΟΙΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Ο Λουκάς Φουρλάς ανέφερε ότι στο σχέδιο περιελήφθη πρόνοια που ονομάζεται δεξαμενή ταλέντου, η οποία είναι σημαντικό να αξιοποιηθεί από την χώρα μας. Προνοεί πως ένα κράτος αν κρίνει ότι χρειάζεται ανθρώπους με εξειδικευμένες ψηφιακές δεξιότητες θα έχει δικαίωμα να προσελκύσει άτομα με αυτές τις δεξιότητες από τρίτες χώρες, εκτός ΕΕ, τα οποία θα αξιοποιήσει για εκπαίδευση του δικού του ανθρώπινου δυναμικού και θα μπορούν να παραμείνουν σε ευρωπαϊκό έδαφος ως εργαζόμενοι πλέον, αν το κρίνει το ίδιο το κράτος ότι το άτομο αυτό μπορεί να συνεισφέρει προς αυτή την κατεύθυνση.

Αυτό το δεδομένο μπορεί να αποτελέσει και διπλωματικό όπλο για την Κύπρο σημείωσε ο Ευρωβουλευτής και πρόσθεσε πως θα μπορούσε να γίνει ένα άνοιγμα στις γύρω περιοχές επίσημα ως κράτος.

ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΟΥ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΦΟΥΡΛΑ Ο ΚΑΒΓΑΣ ΤΩΝ…ΕΛΕΦΑΝΤΩΝ

Για να οριστεί Κύπριος εισηγητής υπήρξε παρασκήνιο αλλά και τύχη. Η εισήγηση του Ευρωκοινοβουλίου ήταν να οριστεί ευρωπαϊκό έτος ψυχική υγείας όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δια της προέδρου της, αντιπρότεινε το έτος δεξιοτήτων.

Σύμφωνα με τον Λουκά Φουρλά ήταν απρόσμενο, γιατί για λόγους αρχής η πρόεδρος της Κομισιόν θα έπρεπε να διαβουλευτεί με το ευρωκοινοβούλιο και υπήρξε έντονη αντίδραση. Η πρώτη ενέργεια ή ερώτημα ήταν σε ποια επιτροπή θα πηγαίνει αυτή η εντολή, στην Εργασίας ή του Πολιτισμού και Εκπαίδευσης;

Κατάληξαν σε μια μέση λύση, την εισήγηση θα την κάνει η επιτροπή Εργασίας αλλά η επιτροπή του Πολιτισμού θα ήταν συνεισφορέας στην εισήγηση, βασικά θα είχε το δικαίωμα να κάνει σύσταση. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εργασίας ο οποίος ήταν και πρώην υπουργός εργασίας της Ρουμανίας με πολύ δυναμισμό, δήλωσε πως αφού είναι ο πρόεδρος της επιτροπής θα πάρει αυτός την εισήγηση.

Υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από την επιτροπή του πολιτισμού επιμένοντας να γίνει η δική τους πρόεδρος, μια γερμανίδα Ευρωβουλευτής. «Ο τσακωμός ελεφάντων ευνόησε το λυμπουρούι» είπε χαρακτηριστικά ο Κύπριος Ευρωβουλευτής. «Υπήρχε μία σταθερά, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα έπρεπε να είχε τον εισηγητή, ο μόνος που ήταν μέλος στην επιτροπή Πολιτισμού και την Εργασίας ήμουν εγώ και επειδή κάναμε μια αίτηση για να πάρουμε την εισήγηση, δηλώσαμε ενδιαφέρον επί της ουσίας χωρίς ιδιαιτέρες ελπίδες, μας πήραν τηλέφωνο όμως και μας ρώτησαν εάν ενδιαφερόμαστε να πάρουμε το την έκθεση και είπαμε ναι».

Από το τεύχος του περιοδικού Insider Ιουνίου