Μπορεί με το πρόσφατο διάταγμα του Υπουργού Εργασίας να προσφέρεται μια πρόσθετη προστασία από τον καύσωνα και τη θερμική καταπόνηση στους διανομείς έτοιμου φαγητού και στους διανομείς κι άλλων πλατφόρμων γενικότερα, που παραδίδουν διάφορα προϊόντα, ωστόσο το κύριο αίτημα των συγκεκριμένων εργαζομένων παραμένει σε εκκρεμότητα.
Πρόκειται για τη ρύθμιση των βασικών τους δικαιωμάτων, μέσα από τη σύναψη συλλογικής σύμβασης, θέμα που βρίσκεται σε εκκρεμότητα εδώ και οκτώ μήνες περίπου.
Όπως πληροφορείται ο «Φ» από το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας, για το θέμα υπάρχει διαπραγμάτευση σε εξέλιξη, η οποία όμως διεξάγεται με απουσίες, καθώς δεν συμμετέχουν σε αυτήν όλες οι πλατφόρμες.
Όπως μας εξηγήθηκε, κατά τον Δεκέμβριο του 2022, μετά από αλλαγές που έγιναν στον τρόπο αποζημίωσης των παραδόσεων από μια πλατφόρμα διανομής (σ.σ. πρόκειται για τη Wolt), οι εργαζόμενοι σ’ αυτήν κατήλθαν σε απεργίες. Το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων (ΤΕΣ) παρανέβηκε άμεσα τότε στη διαφορά και έκτοτε μεσολαβεί στη διαφορά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ζητούν μίνιμουμ μισθούς, ΑΤΑ κι άλλα
«Η προσπάθεια του ΤΕΣ βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο και επικεντρώνεται στη σύναψη συλλογικής σύμβασης μεταξύ των συντεχνιών και των δύο μεγαλύτερων διαχειριστών στόλου, οι οποίοι στις διαπραγματεύσεις υποβοηθούνται και από στελέχη της πλατφόρμας», μας αναφέρθηκε. Σε σχέση, όμως, με τη συμμετοχή των υπόλοιπων δύο μεγαλύτερων πλατφόρμων, πρέπει να σημειωθεί ότι το ΤΕΣ ζήτησε τη συμμετοχή τους στη διαδικασία και για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκε σχετική συνάντηση, αλλά «δυστυχώς οι πλατφόρμες αυτές αρνήθηκαν να συμμετάσχουν», όπως μας ανέφερε αρμόδια πηγή.
Αλλοδαποί οι περισσότεροι
Αξίζει να σημειωθεί ότι ενδιαφέρον για τη ρύθμιση των δικαιωμάτων της συγκεκριμένης ομάδας εργαζομένων έχει επιδείξει και η κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, η οποία σε συνεδρίασή της το 2022 είχε αναφέρει πως ο αριθμός των διανομέων/ντελιβεράδων έχει ανέλθει στις 5 χιλ. άτομα και πως το 25% αυτών είναι αδήλωτοι.
Θέτοντας τα συγκεκριμένα στοιχεία ενώπιον του Υπουργείου Εργασίας, το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων μάς ανέφερε ότι υπολογίζεται πως στον κλάδο απασχολούνται πέραν των 2.500 ατόμων, με τη μεγάλη πλειοψηφία να είναι αλλοδαποί από τρίτες χώρες. Από πλευράς αδήλωτης εργασίας, μας αναφέρθηκε ότι συνεχίζονται οι εκστρατείες πάταξής της και πως στην πρόσφατη εκστρατεία που έγινε από την Υπηρεσία Επιθεωρήσεων εντοπίστηκαν 47 αδήλωτοι εργαζόμενοι.
Όπως αναφέρθηκε, το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων επιβεβαιώνει ότι η μεγάλη πλειοψηφία όσων απασχολούνται στις πλατφόρμες είναι αλλοδαποί τρίτων χωρών, αναφέροντάς μας πως είναι σημαντικό, επίσης, και το γεγονός ότι τα εν λόγω άτομα εργάζονται στην ουσία σε διαχειριστές στόλου και όχι απευθείας στις πλατφόρμες. Η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων αυτών είναι φοιτητές και αιτητές ασύλου. Κάποιοι πάντως είναι και αυτοεργοδοτούμενοι, λόγω σχετικής άδειας που έχουν εξασφαλίσει από τις αρμόδιες Αρχές. Η συγκεκριμένη ομάδα είναι κυρίως κοινοτικοί ή και Ελληνοκύπριοι, καθώς ως γνωστόν οι ξένοι από τρίτες χώρες δεν μπορούν να εργαστούν ως αυτοεργοδοτούμενοι με τον ίδιο τρόπο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τέλος τα delivery με πορτοκαλί προειδοποίηση για καύσωνα
Ο τρόπος, πάντως, που εργάζονται στην πλειοψηφία τους οι διανομείς είναι παρόμοιος, καθώς οι κύριες και γνωστές πλατφόρμες συνήθως δεν εργοδοτούν απευθείας προσωπικό.
Έτσι, συνεργάζονται είτε με αυτοεργοδοτούμενους, είτε με διαχειριστές στόλου (fleet managers), με τους τελευταίους να είναι στην ουσία οι εργοδότες του ξένου προσωπικού. Σύμφωνα με το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων, κατά τους πρόσφατους ελέγχους που έγιναν εντοπίστηκαν τρεις εταιρείες/πλατφόρμες. Σε σχέση δε με τον αριθμό των υπεργολάβων/διαχειριστών στόλων, έχουν εντοπιστεί 21 εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα.
Η ΕΕ και οι αμοιβές
Σε ό,τι αφορά τις προσπάθειες για ρύθμιση των εργαζομένων στις πλατφόρμες, γίνονται προσπάθειες και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που φαίνεται όμως και πάλι να καθυστερούν. Ως εκ τούτου, αναμένεται ότι το Υπουργείο Εργασίας θα προχωρήσει τη μεσολάβησή του για σύναψη συλλογικής σύμβασης χωρίς να αναμένει την οδηγία, όπως άφησε να εννοηθεί και λειτουργός του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων που τοποθετήθηκε στα ερωτήματα του «Φ».
«Η Κυπριακή Δημοκρατία συμμετέχει στις διαβουλεύσεις για την υιοθέτηση Οδηγίας για τις ψηφιακές πλατφόρμες. Προσχέδιο Οδηγίας, αυτή τη στιγμή, βρίσκεται ενώπιον του Συμβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου και διεξάγεται διάλογος για την εξεύρεση κοινής θέσης σε σχέση με το θέμα. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει κατάληξη σε τελικό κείμενο για την Οδηγία, μπορεί μόνο να σημειωθεί επιγραμματικά ότι στόχος της είναι η ρύθμιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των αυτοεργοδοτουμένων σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες», μας ανέφερε.
Κληθείς δε να σχολιάσει εάν έχει αλλάξει κάτι στις αμοιβές των οδηγών/διανομέων από τον περασμένο Δεκέμβριο που προέκυψαν οι αλλαγές αμοιβών στην πλατφόρμα, όταν έγινε η απεργία, απάντησε αρνητικά, συμπληρώνοντας πως δεν υπήρξαν έκτοτε σχετικές καταγγελίες ή κάτι άλλο. Ωστόσο, διευκρίνισε ότι οι οδηγοί καλύπτονται από το Διάταγμα για τον Κατώτατο Μισθό και δεν φαίνεται να υπάρχουν παραβιάσεις του Διατάγματος, δεδομένου ότι έχουν γίνει έλεγχοι και έχει διαφανεί ότι οι μισθοί τους είναι μεγαλύτεροι από αυτούς που προνοεί το Διάταγμα.
Όσον αφορά την προσπάθεια που γίνεται και από πλευράς συντεχνιών να οργανώσουν τους διανομείς, το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων διευκρίνισε πως δεν υπήρξαν καταγγελίες από συντεχνίες ή/και εργαζόμενους σε σχέση με την παρεμπόδιση του δικαιώματος τους να οργανωθούν συνδικαλιστικά.
Μισθοί και ωφελήματα που διεκδικούν οι συντεχνίες
Παρά τις προσπάθειες που λαμβάνουν χώρα στο Υπουργείο Εργασίας, το συνδικαλιστικό κίνημα φαίνεται πως θα επιμείνει στο αίτημά του για κλαδική σύμβαση, η οποία θα κατοχυρώνει τα δικαιώματα του συνόλου των εργαζομένων στον κλάδο, που δουλεύουν παγκύπρια είτε σε εταιρείες διαχείρισης στόλου, είτε σε πλατφόρμες. Όπως γράψαμε ξανά, για το θέμα, ΠΕΟ, ΣΕΚ και ΔΕΟΚ έχουν ήδη καταθέσει στο Υπουργείο Εργασίας προσχέδιο κλαδικής σύμβασης. Οι συντεχνίες προτείνουν μίνιμουμ μισθούς, τιμαριθμικό επίδομα, συγκεκριμένο ωράριο και συγκεκριμένο τρόπο πληρωμής υπερωριών αλλά και αποζημιώσεων για κάθε διαδρομή του διανομέα.
Όσον αφορά τη μισθοδοσία, το προσχέδιο κλαδικής σύμβασης που εισηγούνται οι συντεχνίες προβλέπει για τους διανομείς φαγητού μισθό πρόσληψης 1100 ευρώ και μετά από έξι μήνες να ανεβαίνει στα 1200 ευρώ. Για το γραφειακό προσωπικό προτείνει μίνιμουμ μισθό μέχρι τους έξι μήνες τα 1300 ευρώ και μετά το εξάμηνο τα 1400 ευρώ.
Οι συντεχνίες διευκρινίζουν πως στους πιο πάνω μισθούς είναι ενσωματωμένο το 7.03% του τιμαριθμικού επιδόματος. Αναφέρουν επίσης στη σύμβαση πως με συνεχή υπηρεσία πέραν των έξι μηνών ο εργαζόμενος αποκτά στο δικαίωμα 13ου μισθού. Ο 13ος μισθός θα καταβάλλεται μέχρι τις 20 του Δεκέμβρη.
Αναφέρουν επίσης πως στους μισθούς εκάστου εργαζόμενου πρέπει να καταβάλλεται τιμαριθμικό επίδομα, σύμφωνα με το εκάστοτε Υπουργικό Διάταγμα και τη συμφωνία των κοινωνικών εταίρων. Το συνδικαλιστικό κίνημα επιθυμεί επίσης η διάθεση στολών και διάφορων ειδών προστατευτικού εξοπλισμού να επιβαρύνει τον εργοδότη. Το ίδιο και για τη μοτοσυκλέτα ή οποιοδήποτε άλλο όχημα χρησιμοποιείται από τους διανομείς. Για το τελευταίο, οι συντεχνίες προτείνουν στη σύμβαση που ετοίμασαν όπως συμφωνείται μεταξύ των μερών ότι τα πιο πάνω παραχωρούνται με επιβάρυνση του εργοδότη. Προτείνουν, επίσης, σε περίπτωση απώλειας ή αποδεδειγμένης καταστροφής να γίνεται διαβούλευση με τον εργαζόμενο και τον αντιπρόσωπό του για παραχώρηση αποζημίωσης.
