Ένα από τα σημαντικότερα κείμενα που κοινωνικοποιήθηκαν τις τελευταίες μέρες στην Κύπρο ήταν η ομιλία του προέδρου της ΟΕΒ, Αντώνη Αντωνίου, στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της Ομοσπονδίας, την Τρίτη 24/4/24.
Το πλήρες κείμενο που έστειλαν στα ΜΜΕ οι υπηρεσιακοί της ΟΕΒ περιείχε πέραν των τεσσάρων χιλιάδων λέξεων.
Καθηκόντως αλλά και δικαίως -θεωρούμε- επιλέξαμε 1,200 λέξεις για να τις μοιραστούμε με τους αναγνώστες της έντυπης έκδοσης του Φιλελευθέρου.
Εννοείται πως δεν συμφωνούμε με όλες. Ίσως ούτε με τις περισσότερες.
Όμως, η ομιλία του προέδρου της ΟΕΒ δεν εντάσσεται στις συνηθισμένες που ακούμε ή διαβάζουμε σε συνελεύσεις, εκδηλώσεις, συνέδρια, συνεντεύξεις Τύπου. Η ομιλία αυτή αξίζει να διαβαστεί και να προβληματίσει. Είτε για να πειστούν κάποιοι με τις θέσεις, προθέσεις και διαθέσεις της ΟΕΒ, είτε για να αντιπαραβάλουν, το ίδιο ζωντανά και άμεσα, τα δικά τους επιχειρήματα.
Πολυπολιτισμικότητα και Οικονομία
Τις ίδιες μέρες, περίπου, που ένα πολύ μεγάλο μέρος της κυπριακής κοινωνίας επικροτούσε την απόφαση της Κυβέρνησης να καταδιώξει βάρκες με μετανάστες προς τον Λίβανο και πολλοί εκπρόσωποι του λαού στη Βουλή άφριζαν από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής για να πείσουν για τον κίνδυνο να βουλιάξει η χώρα από τους ξένους, ο πρόεδρος της ΟΕΒ είπε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα, αφού προηγουμένως έκανε τον διαχωρισμό μεταξύ «νόμιμης και παράνομης» μετανάστευσης:
«Όταν η Σιγκαπούρη απόκτησε κρατική οντότητα το 1965, ο πληθυσμός της ήταν γύρω στα 1.8 εκατομμύρια. Σήμερα, απαριθμεί κοντά στα 6 εκατομμύρια, εκ των οποίων τα 2.3 εκατ. είναι ξένοι. Από τα 3.6 εκατ. ντόπιους κατοίκους, περίπου το 25% έχει γεννηθεί εκτός Σιγκαπούρης. Στην αγορά εργασίας της χώρας αυτής, το 44% του εργατικού δυναμικού είναι ξένοι.
Η Κύπρος πρέπει να αγκαλιάσει την πολυπολιτισμικότητα, να αναγνωρίσει τα οφέλη που αυτή φέρνει, με την ενδυνάμωση της οικονομίας μας, χωρίς εμπόδια στη νόμιμη έλευση ξένου εργατικού, επιστημονικού η άλλων εξειδικεύσεων, εργατικού δυναμικού στη χώρα.
Ο Δαρβίνος έχει επιβεβαιωθεί άπειρες φορές αφότου συμπέρανε πριν από 200 περίπου χρόνια ότι «αυτοί που επιβιώνουν δεν είναι οι πιο δυνατοί ή οι πιο έξυπνοι, αλλά αυτοί που προσαρμόζονται καλύτερα στις αλλαγές».
Πριν ο αναγνώστης διαμορφώσει άποψη ή διαφωνία, πρέπει να έχει υπόψη και την ακόλουθη αναφορά του προέδρου της ΟΕΒ:
«Μια διευκρίνιση να μου επιτρέψετε: Άλλο ο παράνομος μετανάστης, άλλο οι πρόσφυγες και οι αιτητές πολιτικού ασύλου και άλλο ο καθόλα νόμιμος απασχολούμενος υπήκοος μη Ευρωπαϊκών χωρών. Η δαιμονοποίηση της απασχόλησης ξένων εργατών είναι δυστυχώς μια αρνητική παράμετρος και εμπόδιο για την ανάπτυξη του τόπου μας».
Θα μπορούσε, ή θα έπρεπε, να γινόταν και μια αναφορά στην άνευ ορίων εκμετάλλευση «νομίμων απασχολουμένων υπηκόων μη Ευρωπαϊκών χωρών» από μερίδα εργοδοτών και τη χρησιμοποίησή τους ως αντίβαρο στις διεκδικήσεις εργασιακών δικαιωμάτων και καλύτερων μισθών από Κύπριους και κοινοτικούς εργαζόμενους. Δεν έγινε.
Είπε όμως και κάτι άλλο, προς συζήτηση, ο κ. Αντωνίου:
«Πιστεύω ότι οι οικονομίες δυναμώνουν όταν εμβολιάζονται με ανθρώπινο δυναμικό με πολυπολιτισμικές και νέες δεξιότητες και ιδέες. Η αύξηση σε εργατικό και επιστημονικό δυναμικό οριζόντια σε όλους τους τομείς και κλάδους της οικονομίας, από μόνη της δημιουργεί περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας. Δημιουργεί αυξημένες δραστηριότητες και ανάγκες για στέγαση και σίτιση, σχολεία και παιδεία, χώρους αναψυχής, τρόπους διακίνησης, κ.λπ».
Νοουμένου, βέβαια, ότι υπάρχουν οι μίνιμουμ υποδομές, ώστε η αυξημένη ζήτηση να μην θέτει εκτός διεκδίκησης της απόλαυσης κρίσιμων υπηρεσιών αυτούς με περιορισμένα οικονομικά μέσα. Όπως συμβαίνει σήμερα στην Κύπρο, κυρίως σε ό,τι αφορά την στέγαση. Και όντως ο κ. Αντωνίου τόνισε την ανάγκη να αναπτυχθούν νέες υποδομές, για την στέγαση, την εκπαίδευση, την παροχή υπηρεσιών υγείας, κατά κύριο λόγο.
Επισήμανε και αυτό ο πρόεδρος της ΟΕΒ:
«Οφείλουμε επίσης να κατανοήσουμε ότι οι ανάγκες εργατικού δυναμικού δεν περιορίζονται πλέον στα χαμηλόμισθα επαγγέλματα ή σε αυτά στα οποία αριθμητικά μειώνονται οι Κύπριοι με γνώση και εμπειρία (όπως πχ στην οικοδομική βιομηχανία).
Υπάρχουν και ανάγκες στην ψηφιακή μετάβαση, στην καινοτομία, στα λογιστικά και χρηματοοικονομικά επαγγέλματα, στην Υγεία, εξειδικευμένη ιατρική, νοσηλευτικό προσωπικό, στην παιδεία και πολλούς άλλους τομείς.Οι ΗΠΑ δεν έγιναν μεγάλη οικονομική δύναμη από τους cowboys και τους χρυσωρύχους (σ.Φ. από την απλήρωτη εργασία των Αφρικανών και άλλων σκλάβων και την καταλήστευση – εξολόθρευση των ιθαγενών Ινδιάνων, μήπως; Ή την εγκληματική ιδιοποίηση – καταστροφή φυσικών πόρων;).
Έγιναν, συνεχίζει ο κ. Αντωνίου, από τον εμπλουτισμό με άλλους υπηκόους. Δεν χρειάζεται να κάνω αναφορά σε Άινσταΐν και τις τότε εποχές, απλώς να αναφέρω πιο σύγχρονα επιτεύγματα: Google – συνιδρυτής Sergey Brin Ρώσος, Whatsapp – συνιδρυτής Jan Koum Ουκρανός, Youtube – ιδρυτές Steve Chen – Ταϊβανός και Jawed Karim Γερμανός, Elon Musk – από Νότια Αφρική».
Θα μπορούσε, ίσως, να γίνει εύγλωττη και εύληπτη αναφορά και στη θρυλική τηλεοπτική φιγούρα του Κούντα Κίντε – Αφρικανός σκλάβος.
Η άλλη απομόνωση
Παραμένει στην επικαιρότητα εδώ και πολλούς μήνες η επένδυση για την ηλεκτρική διασύνδεση με Κρήτη και την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου. Η ΟΕΒ φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη για άρση και της γεωγραφικής μας απομόνωσης. Και με πολύ λιγότερα λεφτά, όπως επισημαίνεται:
«Η Κύπρος χρειάζεται σημαντική βελτίωση της αεροσυνδεσιμότητας της, μέσα από την παροχή κινήτρων σε αεροπορικές εταιρείες για διεύρυνση της σύνδεσης μας με τον υπόλοιπο κόσμο. Όχι μόνο με στόχο την αύξηση των επισκεπτών και τουριστών, αλλά περισσότερο για τη μετατροπή της χώρας από ένα απομονωμένο νησί σε ένα σοβαρό business hub, όπου ο κάθε επαγγελματίας, Κύπριος ή ξένος, θα μπορεί να μεταβαίνειαπό και προς άλλες χώρες προς εξυπηρέτηση των επαγγελματικών του αναγκών.
Έχω ήδη αναφερθεί στο μεγαλεπήβολο Great Sea Interconnector, για άρση της ενεργειακής μας απομόνωσης. Με κόστος μικρότερο από το 5% του εγχειρήματος αυτού (σ.σ. 2 δισ. ευρώ), θα μπορούσαμε να είμαστε μία έως τρεις ώρες απόσταση από όλα τα σημαντικά κέντρα της Ευρώπης και όχι μόνο, και έτσι να άρουμε οριστικά τη γεωγραφική μας απομόνωση. Φανταστείτε την επίδραση στην εξέλιξη μας, τόσο οικονομικά αλλά και πολιτικά, που θα δημιουργήσει. Μόνο στην πολιτική της διάσταση, η άμεση πρόσβαση στη χώρα μας από πολιτικούς και πολιτειακούς ηγέτες και τα επιτελεία τους, με μονοήμερα ταξίδια, θα επιδράσουν θετικά στην εικόνα μας».
Είναι ακριβή, να το ψάξουμε
Αν και διατηρεί στους κόλπους της επιχειρηματίες-επενδυτές στον τομέα της ενέργειας, με συγκρουόμενα συμφέροντα και προτεραιότητες, η θέση της ΟΕΒ για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης είναι συμβατή με τις θέσεις Κυβέρνησης – αντιπολίτευσης αλλά και της πλειοψηφίας της κοινής γνώμης:
«Το Great Sea Interconnector, η ηλεκτρική διασύνδεση, είναι προφανώς σημαντική, τόσο όσον αφορά την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της χώρας μας, όσο και η γεωπολιτική της σημασία. Εκτιμάται ότι το όφελος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις θα είναι σημαντικό σε ό,τι αφορά το κόστος του ηλεκτρισμού.
Από την άλλη, τα απαιτούμενα κεφάλαια για ολοκλήρωση του έργου φαντάζουν μεγάλα για το μικρό μέγεθος της αγοράς μας. Η πιθανή επιβολή προσεπιβάρυνσης για μερικές δεκαετίες στους λογαριασμούς ηλεκτρισμού προς απόσβεση της επένδυσης μάς ανησυχεί. Πρέπει, προτού προχωρήσουμε, να γίνει σε βάθος μελέτη κόστους-οφέλους και να υπάρχει βεβαιότητα ότι το επιπλέον κόστος διασύνδεσης δεν θα καταντήσει ανυπόφορο. Γνωρίζουμε ότι η κοινή αγορά ηλεκτρισμού αποτελεί απόφαση της Κομισιόν, παραταύτα είναι σημαντικό να γνωρίζουμε με βεβαιότητα προς τα πού βαδίζουμε και αν χρειάζεται να ζητήσουμε περισσότερα αντισταθμιστικά ή άλλα μέτρα».
«Money talks, αγαπητέ Πρόεδρε»
Η αναφορά του προέδρου της ΟΕΒ στο δημογραφικό πρόβλημα της Κύπρου -και όλης της Ευρώπης- έκρυβε και μία πρόταση για στήριξη της οικογένειας, η οποία πρόταση ίσως αξιοποιηθεί στο πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης, όταν κάποτε περάσει από τα λόγια στο χαρτί και γίνει νομοθεσία:
«H Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την ήπειρο με τον πιο γερασμένο πληθυσμό», είπε ο κ. Αντωνίου. «Μέχρι το 2035, οι ανθρώπινοι πόροι της ΕΕ θα μειωθούν κατά 50 εκατομμύρια πρόσωπα σε σύγκριση με το 2010.Η μείωση είναι ορατή βεβαίως και στην Κύπρο και δεν είμαι αισιόδοξος ότι μπορούμε να αλλάξουμε την πορεία της. Αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε. Χρειάζεται σχεδιασμός μιας ενιαίας δημογραφικής πολιτικής, που θα αναστρέψει μεσοπρόθεσμα τη φθίνουσα πορεία του γηγενούς πληθυσμού. Οφείλουμε να εξετάσουμε μέτρα τα οποία να διευκολύνουν ή και να παροτρύνουν νεαρές οικογένειες να μεγαλώνουν.
Money talks αγαπητέ Πρόεδρε και αν και γνωρίζω ότι το θέμα συζητείται και υπάρχουν σκέψεις στο τραπέζι, να μου επιτρέψετε να καταθέσω και εγώ μία: Για κάθε παιδί, μέχρι την ενηλικίωση του, ο κάθε γονιός να δικαιούται €5,000 αύξηση στο ετήσιο μη φορολογητέο του εισόδημα».
