Πολλοί ανησυχούν ότι ο πληθωρισμός είναι εδώ για να μείνει, σημειώνει η ΕΚΤ προσπαθώντας να απαντήσει στο ερώτημα «έχουμε αυξήσει τα επιτόκια. Τι σημαίνει αυτό για εσάς;».

Στην ανάλυση σημειώνεται: «παρακολουθούμε αυτές τις λεγόμενες προσδοκίες για τον πληθωρισμό. Γι’ αυτό αυξήσαμε τα επιτόκια: για να στείλουμε το μήνυμα ότι δεν θα επιτρέψουμε στον πληθωρισμό να παραμείνει πάνω από το 2%. Αυτό θα βοηθήσει να κρατηθούν υπό έλεγχο οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό». Και αυτό συμβαίνει σε μια περίοδο που ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη ανήλθε στο 8,9% τον Ιούλιο από 8,6% τον Ιούνιο και η εκτόξευση του πληθωρισμού οδήγησε την ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια για πρώτη φορά μετά από 11 χρόνια, ενώ περαιτέρω αύξηση αναμένεται τον Σεπτέμβριο.

Στο ερώτημα «πώς επηρεάζουν τα βασικά επιτόκια τον πληθωρισμό;» οι τεχνοκράτες απαντούν ότι «σε κανονικές εποχές, εάν ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός λόγω της υπερβολικής ζήτησης που κυνηγάει πολύ λίγα αγαθά και υπηρεσίες, μπορούμε να αυξήσουμε τα επιτόκια για να κάνουμε την πίστωση πιο ακριβή. Αυτό θα δροσίσει την οικονομία, θα κατευνάσει τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό και θα μειώσει τον πληθωρισμό. Εάν ο πληθωρισμός είναι πολύ χαμηλός -κάτι που ίσχυε για μεγάλο χρονικό διάστημα- μπορούμε να μειώσουμε τα επιτόκια και να κάνουμε την πίστωση φθηνότερη για να ενισχύσουμε τις επενδύσεις και τη ζήτηση».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Σημειώνεται ότι «από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αντιμετωπίζουμε μια κατάσταση στην οποία ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός αλλά η οικονομία επιβραδύνεται. Οι τιμές έχουν αυξηθεί πολύ λόγω του πολέμου, ειδικά για την ενέργεια και τα τρόφιμα. Πολλές εταιρείες δυσκολεύονται επίσης να προμηθευτούν τα υλικά, τα ανταλλακτικά και τους εργάτες που χρειάζονται για την παραγωγή, γεγονός που επιδεινώνει τα προβλήματα που υπήρχαν ήδη λόγω της πανδημίας».

Δεν θα λύσει όλα τα προβλήματα

Οι τεχνοκράτες της ΕΚΤ εξηγούν ότι «η αύξηση των επιτοκίων από μόνη της δεν θα λύσει όλα αυτά τα προβλήματα. Τα υψηλότερα επιτόκια δεν θα κάνουν την εισαγόμενη ενέργεια φθηνότερη, δεν θα στοιβάζουν άδεια ράφια στα σούπερ μάρκετ ή δεν θα παραδίδουν ημιαγωγούς στους κατασκευαστές αυτοκινήτων».

Στην έκθεση η ΕΚΤ διευκρινίζει πως «αυτό που θα κάνουν, ωστόσο, τα υψηλότερα επιτόκια είναι να διατηρήσουν υπό έλεγχο τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό. Εάν οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις πιστεύουν ότι ο υψηλός πληθωρισμός είναι εδώ για να μείνει, οι εργαζόμενοι είναι πιθανό να απαιτήσουν υψηλότερους μισθούς και οι εργοδότες μπορεί με τη σειρά τους να αυξήσουν τις δικές τους τιμές».

Θα διασφαλίσουμε, σημειώνει η ΕΚΤ, «ότι οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι και οι επενδυτές είναι σίγουροι ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί στο 2% μεσοπρόθεσμα. Δεν θα αφήσουμε τις προσδοκίες για υψηλότερο πληθωρισμό να παγιωθούν».

Τι προκαλεί η μετατόπιση επιτοκίων

Τα επιτόκια που προσφέρουν οι τράπεζες σε ανθρώπους και επιχειρήσεις κινούνται συνήθως παράλληλα με τα επιτόκια που ορίζει η ΕΚΤ, αλλά επηρεάζονται και από άλλους παράγοντες. Σε μια οικονομία ελεύθερης αγοράς όπως η ζώνη του ευρώ, τα επιτόκια καθορίζονται επίσης από τη ζήτηση και την προσφορά πιστώσεων. Με άλλα λόγια, πόσα οι επιχειρήσεις και οι άνθρωποι θέλουν να ξοδέψουν και να επενδύσουν και πόση πίστωση είναι διαθέσιμη, αναφέρει η έκθεση της ΕΚΤ. Είναι παρόμοιο με άλλα προϊόντα ή υπηρεσίες. Για παράδειγμα, αν πολλοί άνθρωποι θέλουν να αγοράσουν ψωμί, αλλά δεν υπάρχει αρκετό ψωμί, η τιμή ανεβαίνει. Το ίδιο ισχύει και για τα επιτόκια: όταν οι επιχειρήσεις και οι άνθρωποι θέλουν να ξοδέψουν και να επενδύσουν, αλλά δεν μπορούν εύκολα να λάβουν αρκετή πίστωση, τα επιτόκια τείνουν να αυξάνονται, επειδή υπάρχει λιγότερη διαθέσιμη πίστωση. Με άλλα λόγια, ο δανεισμός γίνεται πιο ακριβός.

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ

Το φαινόμενο δεν ήταν τόσο προσωρινό

Σήμερα η ΕΚΤ εστιάζει κυρίως στην καταπολέμηση του πληθωρισμού, ο οποίος προφανώς δεν αποτελεί τόσο προσωρινό φαινόμενο», όσο εκτιμούσε προ μηνών η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ. Αλλά με την παρέμβαση της ΕΚΤ δεν σημαίνει ότι οι τιμές πρόκειται να υποχωρήσουν μέσα σε λίγες ημέρες. Απλά οι δανειολήπτες θα είναι αντιμέτωποι για πολύ καιρό με τις αυξήσεις επιτοκίων που σημαίνει μεγαλύτερες δόσεις και αντιμέτωποι κυρίως με την εισαγόμενη ακρίβεια που προκαλεί η αύξηση του κόστους της ενέργειας. Ουσιαστικά η ταλαιπωρία θα υπάρχει για αρκετούς μήνες και ο χειμώνας προμηνύεται ιδιαίτερα δύσκολος και πολυέξοδος.