Ροή χρημάτων από τις αποταμιεύσεις στις επενδύσεις αποσκοπεί το σχέδιο που προωθεί με γρήγορους ρυθμούς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την αξιοποίηση περίπου 10 τρισεκατομμυρίων ευρώ από τραπεζικές καταθέσεις που διατηρούν οι Ευρωπαίοι πολίτες προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας, μέσω επενδύσεων.
Το θέμα έρχεται ξανά στην επικαιρότητα, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 30 Σεπτεμβρίου ανακοίνωσε δύο σημαντικές πρωτοβουλίες για την προώθηση της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, ώστε να προσφέρει απτά οφέλη και κίνητρα επενδύσεων σε όλους τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων έχει στόχο να βελτιώσει τις χρηματοοικονομικές γνώσεις για όλους τους πολίτες, σε όλα τα στάδια της ζωής τους και εισάγει ένα σχέδιο στρατηγικής για τους λογαριασμούς αποταμίευσης και επενδύσεων (ΛΑΕ), ένα εργαλείο που σκοπεύει να κάνει τις επενδύσεις απλούστερες και πιο προσβάσιμες για όλους και όλες.
Ουσιαστικά, η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει ένα σχέδιο για τους λογαριασμούς ταμιευτηρίου και επενδύσεων (SIAs), με τη μορφή σύστασης της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη και φιλοδοξεί να φέρει τους πολίτες πιο κοντά σε επενδυτικές ευκαιρίες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρακολουθεί στενά την εφαρμογή της σύστασής της σχετικά με έναν λογαριασμό ταμιευτηρίου και επενδύσεων, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πολίτες της Ευρώπης αισθάνονται σίγουροι ότι διαχειρίζονται τα χρήματά τους, αποταμιεύουν καλύτερα και ευημερούν οικονομικά.
Λογαριασμοί Αποταμίευσης και Επενδύσεων
Η Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε, Επίτροπος Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών και Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, δήλωσε σχετικά: «Οι χρηματοοικονομικές γνώσεις έχουν μεγάλη σημασία για την ευημερία και την ανεξαρτησία μας. Με τη στρατηγική μας για τον χρηματοοικονομικό γραμματισμό θα συνεργαστούμε στενά με τα κράτη μέλη, ώστε να εφοδιάσουμε τους πάντες με τις χρηματοοικονομικές δεξιότητες που απαιτούνται για να προϋπολογίζουν σωστά τα έξοδά τους, να εξοικονομούν περισσότερους πόρους και να κάνουν επενδύσεις για το μέλλον τους. Ωστόσο, οι γνώσεις από μόνες τους δεν αρκούν. Για να είναι έτοιμοι για τους μεγάλους στόχους στη ζωή τους, οι πολίτες χρειάζονται επίσης ευκαιρίες για να αξιοποιήσουν τις αποταμιεύσεις τους. Γι’ αυτό, δημιουργούμε ένα ευρωπαϊκό σχέδιο στρατηγικής για τους λογαριασμούς αποταμίευσης και επενδύσεων, σχεδιασμένο να κάνει τις επενδυτικές επιλογές πιο προσβάσιμες. Με τους ΛΑΕ (Λογαριασμοί Αποταμίευσης και Επενδύσεων), οι Ευρωπαίοι θα μπορούν να έχουν καλύτερες αποδόσεις από τις αποταμιεύσεις τους, στηρίζοντας παράλληλα τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων της ΕΕ, την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας».
Τι θα κάνει η Κύπρος
Η Κύπρος θα πρέπει και αυτή με τη σειρά της να μην αγνοήσει την σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το πρώτο που γνωρίζουμε είναι ότι η Κύπρος θα συμμετάσχει στις συζητήσεις για την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU) με απόλυτη αμεροληψία και με γνώμονα τις μακροπρόθεσμες προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός μετά τη συνάντησή του με την Ευρωπαία Επίτροπο κ Αλμπουκέρκε, στη Λευκωσία στις 26 Σεπτεμβρίου και δόθηκε η διαβεβαίωση ότι με την ανάληψη της προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κυπριακή Δημοκρατία θα γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες με αμεροληψία για την επίτευξη της συναίνεσης μεταξύ των κρατών.
Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στην ενθάρρυνση συμμετοχής ιδιωτών στις κεφαλαιαγορές, στην προώθηση χρηματοοικονομικής παιδείας και μακροπρόθεσμης αποταμίευσης, στη μεταρρύθμιση του πλαισίου τιτλοποίησης για την απελευθέρωση κεφαλαίων προς την οικονομία, καθώς και στις επικείμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη λειτουργία των αγορών, τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και την εποπτεία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Τα χαρακτηριστικά των νέων λογαριασμών
Πρέπει να δούμε τι είναι οι λογαριασμοί αποταμίευσης και επενδύσεων (ΛΑΕ) για να γνωρίζουν οι καταθέτες. Οι ΛΑΕ μοιάζουν με τους κλασικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, αλλά δίνουν τη δυνατότητα σε μικρούς και μεγάλους αποταμιευτές να τοποθετούν χρήματα σε μετοχές, ομόλογα ή κεφάλαια, ακόμη και με ποσά που ξεκινούν από 10 ευρώ.
Η απλότητα, η διαφάνεια και τα πιθανά φορολογικά οφέλη καθιστούν το νέο εργαλείο πιο προσιτό, δίνοντας στους πολίτες τον έλεγχο για το πού επενδύονται οι αποταμιεύσεις τους. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν το σχέδιο, αξιοποιώντας τις καλές πρακτικές που έχουν ήδη εφαρμοστεί με επιτυχία σε ορισμένες χώρες της Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποδεικνύει ότι οι λογαριασμοί ταμιευτηρίου και επενδύσεων (SIAs) θα μπορούσαν να προωθήσουν μια ισχυρότερη επενδυτική κουλτούρα μεταξύ των πολιτών της ΕΕ και έχουν τη δυνατότητα να μεταμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο οι Ευρωπαίοι ασχολούνται με τις επενδύσεις και τις κεφαλαιαγορές.
Οι ΛΑΕ μπορούν να επιτρέψουν στους πολίτες να επιτύχουν υψηλότερες αποδόσεις από τις αποταμιεύσεις τους, βοηθώντας τους να προετοιμαστούν καλύτερα για σημαντικούς στόχους της ζωής, όπως η αγορά κατοικίας, η χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των παιδιών τους ή ο προγραμματισμός για τη συνταξιοδότηση – διατηρώντας παράλληλα τον πλήρη έλεγχο σε ποια χρηματοπιστωτικά προϊόντα ή οικονομικούς τομείς επιλέγουν να επενδύσουν.
Καταθέσεις και συντάξεις
Ο Γενικός Διευθυντής του BEUC, Agustín Reyna, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «έχουμε μια κρίση συντάξεων προ των πυλών και είναι καιρός να δράσουμε πριν να είναι πολύ αργά. Για πάρα πολύ καιρό τώρα, οι καταναλωτές έχουν αφήσει τα χρήματά τους σε τρεχούμενους ή ταμιευτηρίου λογαριασμούς, καθώς πολλά επενδυτικά προϊόντα στην Ευρώπη απλώς δεν είναι αρκετά ελκυστικά. Πολλά προσφέρουν χαμηλές αποδόσεις λόγω υψηλών χρεώσεων ή απλώς δεν είναι διαθέσιμα για τους καταναλωτές. Αυτό έχει οδηγήσει σε μια κατάσταση όπου πολλοί απλώς δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά μια άνετη συνταξιοδότηση».
Ικανοποίηση από Ευρωπαίους Καταναλωτές
Αμέσως μετά την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 30 Σεπτεμβρίου, ακολούθησε η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ενώσεως Καταναλωτών (Bureau Europeen des Unions de Consommateurs), η οποία είναι θετική και υποδεικνύει ότι οι προτάσεις αναμένεται να διευκολύνουν τους καταναλωτές να επενδύουν και να αποταμιεύουν για τη συνταξιοδότησή τους.
Το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία βλέπει με καλό μάτι τις εξελίξεις φαίνεται από τις δηλώσεις. «Η Επιτροπή προτίθεται να συστήσει στις χώρες της ΕΕ να προσφέρουν στους καταναλωτές εύκολα διαθέσιμους επενδυτικούς λογαριασμούς για να μπορούν οι άνθρωποι να αποταμιεύουν για τη συνταξιοδότησή τους. Βασικά χαρακτηριστικά ενός καλού επενδυτικού λογαριασμού είναι το χαμηλό κόστος, η ευκολία πρόσβασης και η εύκολη αλλαγή προϊόντος. Η δημοσίευση της Επιτροπής περιλαμβάνει αυτές τις σκέψεις».
Επί του παρόντος, σημειώνει, «οι εθνικές κυβερνήσεις χορηγούν φορολογικά οφέλη ή επιδοτήσεις σε ορισμένα προϊόντα λιανικής επένδυσης, ιδίως για συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις. Δυστυχώς, αυτό συχνά οδηγεί σε προϊόντα με υψηλή επιδότηση αλλά ακριβά προϊόντα, που ανταγωνίζονται πολύ καλύτερα σχεδιασμένα προϊόντα που δεν λαμβάνουν τέτοια οφέλη. Αυτό κοστίζει στο δημόσιο ταμείο και δεν προσφέρει πολλά στους ιδιώτες επενδυτές. Η Επιτροπή σχεδιάζει να διορθώσει αυτό το πρόβλημα προσφέροντας τα ίδια οφέλη σε όλα τα προϊόντα. Μια παρόμοια προσέγγιση έχει δοκιμαστεί και αποδειχθεί στη Σουηδία και θα συνέβαλε σε ανταγωνιστικές αγορές και θα ωφελούσε τους καταναλωτές. Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να βελτιώσει τη χρηματοοικονομική εκπαίδευση. Αν και ευπρόσδεκτη, η βελτίωση των γνώσεων των καταναλωτών σχετικά με μια αγορά που παραμένει πολύπλοκη δεν αποτελεί διαρθρωτική λύση».
