Τον Δεκέμβρη συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου θεατρικού συγγραφέα Ιάκωβου Καμπανέλλη, του «πατριάρχη» του νεοελληνικού θεάτρου, που με το έργο του σφράγισε την ελληνική μεταπολεμική σκηνή.
Ένα έργο υπόδειγμα της δραματουργικής τέχνης – όσον αφορά το θέμα, τη μυθοπλασία, την ηθογράφηση ενός λαού και το λεπτομερώς ψυχογραφικό και χαρακτηρολογικό πλάσιμο των προσώπων.
Το Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας, στο πλαίσιο του «Λογοτεχνικού Έτους 2022 Ιάκωβος Καμπανέλλης», προβάλλει το πολυδιάστατο έργο και την προσφορά του διεθνώς αναγνωρισμένου συγγραφέα στα ελληνικά γράμματα.
Θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος, ποιητής, στιχουργός, λογοτέχνης, ηθοποιός, υπήρξε ένας διανοούμενος που με την πολυμορφία του έργου του και τις παρεμβάσεις του, σφράγισε ανεξίτηλα τον νεότερο ελληνικό πολιτισμό, από τη γέννησή του στις 2 Δεκεμβρίου 1921 στη Νάξο, μέχρι τον θάνατό του το 2011.
Με τα 40 θεατρικά έργα του, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης είναι ένας από τους πολυγραφότερους Ελληνες θεατρικούς συγγραφείς του 20ού αιώνα. Η «Αυλή των θαυμάτων» του θεωρείται το εναρκτήριο έργο της σύγχρονης νεοελληνικής δραματουργίας. Η νουβέλα του «Μαουτχάουζεν» συνιστά παγκοσμίως ένα από τα έργα αναφοράς στρατοπεδικής λογοτεχνίας. Το «Μεγάλο μας τσίρκο» μένει ανεξίτηλα χαραγμένο στη συλλογική μνήμη μας ως έργο – σταθμός για τον αγώνα και την αντίσταση ενάντια στη χούντα.
Οι κύριοι σταθμοί του αφιερώματος: Τον Φλεβάρη θα παρουσιαστεί το λεύκωμα του ΥΠΠΟΑ «Ιάκωβος Καμπανέλλης». Από τον Μάρτη έως τον Ιούλη θα πραγματοποιηθεί έκθεση αφιερωμένη στον συγγραφέα, το έργο και την εποχή του στο Μουσείο Μπενάκη – Πινακοθήκη Γκίκα, ενώ παράλληλα θα διοργανωθούν εκπαιδευτικές δράσεις σε συνεργασία με θεατρικούς φορείς και πανεπιστημιακά Τμήματα Θεατρικών και Μουσικών Σπουδών.
Τον Ιούνη σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδας θα πραγματοποιηθεί αφιέρωμα στον κινηματογραφικό Καμπανέλλη. Ακόμα, όλο το καλοκαίρι θα πραγματοποιούνται πολύμορφες εκδηλώσεις στον τόπο γενέτειράς του, τη Νάξο. Προγραμματίζονται, επίσης, συμπράξεις με επιλεγμένους εκδοτικούς οίκους, που ειδικεύονται στη μετάφραση και έκδοση θεατρικών έργων και με ακαδημαϊκές έδρες ελληνικών σπουδών σε ξένα πανεπιστήμια.
Η σειρά δράσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό για την προβολή του έργου του τιμώμενου δημιουργού, κινείται πάνω στους εξής άξονες:
1. Εκδηλώσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό
2. Διεθνές Μεταφραστικό – Εκδοτικό πρόγραμμα
3. Παροχή αιγίδας σε εκδηλώσεις φορέων
Για τον συντονισμό, την υποστήριξη, τον σχεδιασμό δράσεων, καθώς και για την αξιολόγηση προτάσεων και αιτημάτων αιγίδας διαφόρων φορέων για δράσεις τους στο πλαίσιο του εορτασμού του Λογοτεχνικού έτους 2022 Ιάκωβος Καμπανέλλης, συστάθηκε αμισθί 5μελής επιστημονική Ομάδα Εργασίας αποτελούμενη από τους:
- Δρ Ελένη Δουνδουλάκη, Θεατρολόγος Γενική Γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ
- Δρ Σίσσυ Παπαθανασίου, Ιστορικό του Πολιτισμού, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Γραμμάτων του ΥΠΠΟΑ
- Κατερίνα Καμπανέλλη, Ενδυματολόγο-Σκηνογράφο, κληρονόμο και διαχειρίστρια του αρχείου Καμπανέλλη
- Πλάτωνα Μαυρομούστακο, Καθηγητή του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ
- Παναγιώτη Μέντη, Συγγραφέας-Σεναριογράφος, Πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων
«Στο έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη καταγράφεται με ρεαλισμό και συγκινησιακή φόρτιση η νεότερη ελληνική ιστορία. Η μεταπολεμική Ελλάδα, με τις πολιτικές και κοινωνικές της εντάσεις, που προσπαθεί να ανακάμψει από τα τραύματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εμφύλιου. Ο Καμπανέλλης δημιούργησε χαρακτήρες πλήρεις, αναγνωρίσιμους, αυθεντικούς. Η αμεσότητα του λόγου του, πέρα από τη δεξιοτεχνία της γραφής του, είναι ένας από τους βασικούς λόγους που οι Έλληνες ταυτίστηκαν με το έργο του, το αγάπησαν, είδαν και αναγνώριζαν τον εαυτό τους μέσα στα κείμενά του» δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
Από την πλευρά του, ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης δήλωσε ότι η ανακήρυξη του 2022 ως Λογοτεχνικού Έτους Ιάκωβου Καμπανέλλη δεν συνιστά μια τυπική ένδειξη τιμής και αναγνώρισης σε έναν καταξιωμένο συγγραφέα με πλήθος διακρίσεων και διεθνή αναγνώριση, αλλά μια ουσιαστική κίνηση για την ανάδειξη του σύνολο του πολυσχιδούς έργου του.
«Ο Καμπανέλλης ήταν ένας συγγραφέας και πνευματικός άνθρωπος, ο οποίος αν και αυτοδίδακτος, κατέκτησε όλα τα είδη του πεζού και του έμμετρου λόγου με εμβληματικά λογοτεχνικά έργα και δοκίμια, ανυπέρβλητα θεατρικά κείμενα, διαχρονικά κινηματογραφικά σενάρια και φυσικά, εμβληματικά τραγούδια σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Στόχος μας είναι να γίνει ευρύτερα γνωστό και στις νεότερες γενιές το πλούσιο συγγραφικό του έργο, μέσα από σειρά δράσεων και εκδηλώσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και να εμπνεύσει τους νεότερους δημιουργούς μέσα από έναν γόνιμο διάλογο με το διαχρονικό έργο του».