Η Σαουδική Αραβία προσέλαβε κάποιους από τους πιο διάσημους αρχιτέκτονες (Νόρμαν Φόστερ και Κένγκο Κούμα) κι ετοιμάζεται να εισέλθει δυναμικά στην τουριστική βιομηχανία. Με αναπτύξεις που προδιαγράφουν ένα νέο μοντέλο διακοπών, λιγότερο καταστροφικό για το περιβάλλον.
Πώς φέρνεις ανθρώπους σε μέρη όπου κανείς δεν σκεφτόταν να επισκεφθεί και κυρίως πως το κάνεις χωρίς να καταστρέφεις τίποτα (ή σχεδόν τίποτα); Ο προβληματισμός αυτός αποτέλεσε τον βασικό άξονα της αρχιτεκτονικής ομάδας του γραφείου Foster + Partners, που ανέλαβε να σχεδιάσει μία μεγάλη τουριστική ανάπτυξη στην Ερυθρά Θάλασσα. Αντί λοιπόν να φτιάξουν τα τετριμμένα, μεγάλα ξενοδοχεία με πολλές πολυτέλειες, προσέφυγαν σε πιο κοντινές στην φύση κατασκευές, με διακριτικές πολυτέλειες. Ελαφριές και ανατρέψιμες εγκαταστάσεις από υλικά που μπορούν να ανακυκλωθούν, απόλυτα βιοκλιματικές, με μηδενικές εκπομπές άνθρακα, είναι μόνο μερικά από τα χαρακτηριστικά.
Η όλη ανάπτυξη, γνωστή ως Red Sea Project, η οποία έχει ήδη χαρακτηριστεί ως η πιο φιλόδοξη τουριστική ανάπτυξη στον κόσμο, περιλαμβάνει τεχνητές νησίδες μέσα στην θάλασσα και οικισμούς στην ενδοχώρα με τρεις χιλιάδες δωμάτια στο σύνολο. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά έργα είναι το Hotel 12 στο νησί Uummahat Alshaykh. Πρόκειται για ένα δακτύλιο μέσα στην θάλασσα ο οποίος στηρίζεται σε ξυλοπόδαρα, όπως και οι σουίτες που αναπτύσσονται περιμετρικά μέσα στην θάλασσα και έχουν πρόσβαση στην ξηρά διά μέσου του δακτύλιου. Όπως εξηγεί ο Gerard Evenden, επικεφαλής του στούντιο Foster + Partners, έχει δοθεί μεγάλη έμφαση στη βιωσιμότητα. «Στόχος είναι η λειτουργία των εγκαταστάσεων αποκλειστικά με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η υγειονομική ταφή των αποβλήτων, η 100% ουδετερότητα σε άνθρακα και η απαγόρευση χρήσης πλαστικών μίας χρήσης».
Το λονδρέζικο γραφείο έχει επίσης σχεδιάσει ένα τουριστικό συγκρότημα στην ενδοχώρα. Πρόκειται για το Southern Dunes που περιλαμβάνει 40 καταλύματα, σε ένα τοπίο με αμμόλοφους, 100 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης Umluj, μιας παραλιακής ακτής της Ερυθράς Θάλασσας στη Σαουδική Αραβία. Τα σπιτάκια, με ξύλινες ασύμμετρες στέγες και υφασμάτινα τοιχώματα, διαμορφώνονται γραμμικά για να επωφελούνται από τη θέα των γύρω αμμόλοφων. Εκτός από τα σπιτάκια υπάρχουν επίσης κτήρια υποδοχής, σπα, πισίνα και εστιατόρια, τα οποία προστατεύονται από συστάδες ομπρελών που στηρίζονται σε κολόνες ξύλου. Στην κατασκευή έχουν αποφευχθεί υλικά όπως το μπετόν και η πέτρα, τα οποία έχουν την ιδιότητα να συσσωρεύουν θερμότητα και να χρειάζονται τεχνητές μέθοδοι ψύξης. Τα στοιχεία θα είναι προκατασκευασμένα και θα στήνονται επί τόπου πράγμα που επιταχύνει τη διαδικασία και ταυτόχρονα μειώνει την ανάγκη για δημιουργία εργοταξίων. Το Southern Dunes αναμένεται να ανοίξει το 2022.
Σε μία από τις αναπτύξεις έχει συνεργαστεί ο Kengo Kuma, σχεδιάζοντας 100 βίλες στο νησί Sheybarah. Γνωστός για τις εναλλακτικές μεθόδους δόμησης που χρησιμοποιεί, στην προκειμένη περίπτωση βασίστηκε στα χαρακτηριστικά της περιοχής. «Το σχετικά επίπεδο έδαφος του νησιού, εξηγεί, καθόρισε έναν σχεδιασμό με χαμηλούς, οριζόντιους όγκους, με στέγες που αναδύονται από το έδαφος. Οι βίλες έχουν σχεδιαστεί για να μιμούνται τους αμμόλοφους, ενώ οι “κοραλλιογενείς βίλες” πάνω από το νερό έχουν σπειροειδή μορφή που προσφέρει θέα 360 μοιρών». Για την χωροθέτηση των εγκαταστάσεων μέσα στο νερό έχει γίνει βυθομέτρηση και άλλες εξειδικευμένες μελέτες ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε ζημιά στον κοραλλιογενή ύφαλο. Προτείνει επίσης την χρήση ξύλου Accoya, που είναι ανθεκτικό στο αλάτι.
Για την υποστήριξη των τουριστικών μονάδων σχεδιάζονται διάφορες υποδομές, όπως μία σιδηροδρομική γραμμή που θα καλύπτει 170 χιλιόμετρα και θα ενώνει τις σημαντικότερες πόλεις -Μέκκα, Μεδίνα και Τζέντα- με τα τουριστικά θέρετρα καθώς και ένα αεροδρόμιο φαραωνικού επιπέδου κι αυτό σχεδιασμένο από το γραφείο Fosters+Partners. Ανάμεσα σε άλλα θα διαθέτει κλιματιζόμενα υπόστεγα για ιδιωτικά τζετ ενώ το κεντρικό τέρμιναλ θα είναι διακομισμένο με αυθεντικά έργα τέχνης. Όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος του αεροδρομίου Nicholas Naples, δεν θα είναι ένα συνηθισμένο αεροδρόμιο, αλλά η «επιτομή της πολυτέλειας για τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες στον κόσμο». Αναμένεται να είναι έτοιμο το 2023 και θα εξυπηρετήσει περίπου ένα εκατομμύριο ταξιδιώτες τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας του. Το στούντιο εργάζεται επίσης για το σχεδιασμό μιας πλήρως αυτοματοποιημένης μεγαλούπολης στη Σαουδική Αραβία, γνωστής ως Neom. Το όλο έργο χωρίζεται σε φάσεις, με την πρώτη να εγκαινιάζεται το 2022 και τελική ημερομηνία ολοκλήρωσης το 2030.
Φιλελεύθερα, 7.3.2021.
