Οι αμφιλεγόμενες έως σκανδαλώδεις διαδικασίες κατακύρωσης, κατασκευής και παρακολούθησης του εθνικής σημασίας έργου της έλευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό οδηγούν τη σημερινή Κυβέρνηση σε τρομερό δίλημμα, με πολύ σοβαρές οικονομικές, ενεργειακές αλλά και πολιτικές διαστάσεις.

Η κρατική κινεζική εταιρεία CPP εξακολουθεί, σύμφωνα με την κυβερνητική πλευρά, να μην ανταποκρίνεται εμπρόθεσμα και ικανοποιητικά στις απαιτήσεις του συμβολαίου και στα αναθεωρημένα χρονοδιαγράμματα που τέθηκαν, ενώ ζητά επιπρόσθετη αποζημίωση 200 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο διατησίας, που λαμβάνει χώρα στο Λονδίνο.

Οι επιλογές του κράτους δεν είναι πολλές και σίγουρα όλες εμπερικλείουν ρίσκο και ενδεχόμενο κόστος:

  • Είτε συνεχίζει να ανέχεται τις καθυστερήσεις και αστοχίες στο Βασιλικό, με την ελπίδα να επιτευχθεί κάποια στιγμή, άγνωστο πότε, η χρήση φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, για φθηνότερο ρεύμα μέσω κυρίως της μείωσης της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου,
  • είτε μπαίνει σε μια ταχύρρυθμη διαπραγμάτευση με τη βοήθεια ανεξάρτητου μεσολαβητή για την επίλυση των οικονομικών διαφορών, με κίνδυνο να φορτωθεί πρόσθετο οικονομικό βάρος, προκειμένου το έργο να προχωρήσει, χωρίς κατ’ ανάγκη να εγκαταλείψει την επιλογή της υπό εξέλιξη διαιτησίας,
  • είτε καταγγέλλει τη σύμβαση, χρεώνοντας στη CPP έλλειψη αξιοπιστίας και τεχνογνωσίας επί του συγκεκριμένου έργου. Η επιλογή ενός βελούδινου διαζυγίου, που ήταν στις επιλογές πολύ ενωρίτερα, δεν υπάρχει πλέον στο τραπέζι. Ένα διαζύγιο σήμερα θα ήταν επεισοδιακό και θα οδηγούσε τις διαφορές ενώπιον διαιτησίας ή δικαστηρίου, για μεγάλο χρονικό διάστημα, με την ελπίδα όμως ότι το έργο θα μπορέσει να ολοκληρωθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία και άλλους εργολάβους, έστω με μεγάλη πρόσθετη καθυστέρηση.

Όπλο μας το συμβόλαιο

Κατά τη χθεσινή κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου, ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου φέρεται να ανέφερε ότι η διαδικασία της διαιτησίας που είναι σε εξέλιξη στο Λονδίνο είναι πανάκριβη (15-20 εκατ. ευρώ) αλλά και χρονοβόρα. Επιπλέον, επηρεάζει αρνητικά τις σχέσεις και τη συνεργασία των δύο πλευρών για την προώθηση των εργασιών στο Βασιλικό, οι οποίες βρίσκονται μόλις στο 40-50% του συνολικού σχεδιασμού, παρόλο ότι το χρονοδιάγραμμα προβλέπει παράδοση τον προσεχή Ιούλιο.

Οι πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι οι βουλευτές ενημερώθηκαν ότι στον εργολάβο καταβλήθηκαν ήδη 240 εκατ. ευρώ, από τα 320 που προβλέπεται, κάτι που περιορίζει τις δυνατότητες ελιγμού της Δημοκρατίας.

Οι ίδιες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι από πλευράς Υπουργείου Ενέργειειας αναφέρθηκε η επιλογή της μεσολάβησης ανεξάρτητου προσώπου κοινής αποδοχής για την επίλυση των διαφορών, αλλά η επιλογή αυτή, όπως υπέδειξε στη διάρκεια της συνεδρίας ο Γενικός Ελεγκτής, στερεί από το κράτος το βασικότερο του όπλο: την ύπαρξη συγκεκριμένων παραβάσεων του συμβολαίου από τον εργολάβο.

Αναφέρθηκε ωστόσο ότι υπάρχει και άλλη διαδικασία κριτικής μεσολάβησης, στη βάση όχι μόνο των οικονομικών απαιτήσεων των μερών αλλά κυρίως τη συμμόρφωσή τους με τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, κάτι που εκτιμάται ότι ενισχύει σημαντικά τις πιθανότητες δικαίωσης της κρατικής πλευράς.

Προκύπτει ότι για την ώρα αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί, αλλά ο χρόνος πιέζει για να ληφθούν εντός Φεβρουαρίου, χωρίς να αποκλείεται πλέον το ενδεχόμενο περαιτέρω επιδείνωσης ή και διάρρηξης των σχέσεων ΕΤΥΦΑ – εργολάβου.

Από την περασμένη Παρασκευή οι εργασίες στο Βασιλικό έχουν σταματήσει, παρότι η ΕΤΥΦΑ έχει προβεί στην πληρωμή για την οποία διαμαρτυρήθηκε η CPP ότι δεν κατέβαλε εμπρόθεσμα η κρατική εταιρεία.

ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Επειγόντως στον εργολάβο

Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο Υπουργός Ενέργειας είπε ότι το Υπουργείο συγκεντρώνεται στο να ολοκληρώσει ένα έργο, το οποίο «έχει πάρα πολλά προβλήματα και έχουν γίνει πολλές αστοχίες στο παρελθόν».

Ανέφερε ότι η πλωτή μονάδα (FSRU) παρουσιάζει κάποια προβλήματα τα οποία παραδέχεται ο εργολάβος, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι «αυτά τα προβλήματα δεν είναι απαγορευτικά ώστε πολύ σύντομα να έχει πιστοποιηθεί η μονάδα και να πλεύσει προς την Κύπρο» ενώ «το χερσαίο τερματικό χρειάζεται πάρα πολύ δουλειά».

«Οι εργασίες έχουν διακοπεί από τον εργολάβο την περασμένη εβδομάδα κατά παράβαση της σύμβασης και τις επόμενες ημέρες θα πρέπει να παρθούν κάποιες αποφάσεις από την ΕΤΥΦΑ και τη Δημοκρατία, σε ό,τι αφορά τον εργολάβο». Δεν μπορούμε, είπε, να δικαιολογήσουμε την διακοπή των εργασιών στο χερσαίο τερματικό και για αυτό το λόγο θα πρέπει να γίνουν επειγόντως επαφές της ΕΤΥΦΑ με τον εργολάβο και πιθανό να χρειαστούν και πολιτικές παρεμβάσεις.