Όταν ο Φουκουγιάμα διατύπωνε τη θεωρία για το τέλος της ιστορίας, ασφαλώς είχε υπόψη του τα παγκόσμια γεγονότα που σημάδεψαν τότε την ιστορία του πλανήτη. Τριάντα τόσα χρόνια μετά, η θεωρία αυτή συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς, με τον ίδιο τον Φράνσις Φουκουγιάμα, να επαναδιατυπώνει τη θεωρία του αυτή, μέσα από την πορεία των γεγονότων, όπως αυτά εξελίχθηκαν στην μετά την πτώση του ανατολικού μπλοκ εποχή.
Θα ήταν άραγε άστοχη η οποιαδήποτε προσπάθεια διασύνδεσης της θεωρίας αυτής με την προεκλογική εκστρατεία και το πολιτικό σκηνικό της Κύπρου ευρύτερα; Σίγουρα είναι παρατραβηγμένη για πολλούς. Τι σημαίνει όμως, «τα προβλήματα δεν έχουν ιδεολογικό χαρακτήρα», όπως σχεδόν σε κάθε δημόσια τοποθέτηση του, δηλώνει ο υποψήφιος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, όταν αναφέρεται στη θέση του για σχηματισμό Κυβέρνησης ευρείας αποδοχής; Είναι μία συνειδητή προσπάθεια του υποψηφίου και της ομάδας του να εκφράσουν μία θεωρία και πολιτική γραμμή έξω από τα συνηθισμένα πολιτικά και κομματικά στεγανά; Είναι μία επιδιωκόμενη αποϊδεολογικοποίηση της πολιτικής σκηνής; Ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, ούτε κέντρο, αλλά μία ισχυρή προσωπικότητα που να ενώνει; Βαδίζουμε στην εποχή της αποδόμησης των κομματικών ιδεολογιών και της ανάδειξης του προσώπου- ηγέτη;
Ή μήπως είναι τα γεγονότα και η ιδεολογικοπολιτική πτώχευση του ίδιου του κομματικού συστήματος που δημιούργησε την ανάγκη και έδωσε πεδίο ανάπτυξης μίας υποψηφιότητας που να δηλώνει ανεξάρτητη και να αναδεικνύει στη διαλεκτική του το τέλος των ιδεολογιών;
Τα ερωτήματα αυτά ασφαλώς δεν είναι ρητορικά αλλά κρίσιμα υπαρξιακά για το ίδιο το κομματικό και πολιτικό σύστημα της Κύπρου. Και στην εξίσωση αυτή, μπαίνει ασφαλώς και η συζήτηση περί υπέρβασης και συνεργασίας στον β’ γύρο των δύο άκρων του κομματικού συστήματος. Και τι θα σημαίνει άραγε αυτό για την επόμενη μέρα τους; Διότι όταν μιλούμε για αλλαγές στον κομματικό χάρτη δεν αναφερόμαστε σε γενικές και αόριστες αναφορές, αλλά συγκεκριμένα. Και αν σε συνάρτηση με τον προηγούμενο συλλογισμό, ότι δηλαδή μπορεί να είναι η πτώχευση του κομματικού συστήματος που έδωσε πεδίο δράσης σε μία υποψηφιότητα που καταργεί τις ιδεολογικές και κομματικές γραμμές, προκύψει τον Μάρτιο μία Κυβέρνηση- συνασπισμός τεσσάρων ή ακόμα και πέντε κοινοβουλευτικών κομμάτων, τι σημαίνει αυτό; Ότι θα έχουμε την ιδανική διακυβέρνηση για τον τόπο; Ότι όλα τα προβλήματα θα επιλύονται μέσα από την ελεύθερη προσέγγιση και τοποθέτηση των κομμάτων που θα έχουν ως αφετηρία το συλλογικό καλό; Και ποιος τελικά θα είναι ο ρόλος των ίδιων των πολιτών σε αυτή την κατάσταση πραγμάτων;
Κυβερνήσεις συνεργασίας υπήρχαν πάντα στην Κύπρο. Στην περίπτωση αυτή δεν αφορά το θέμα της συνεργασίας ο προβληματισμός, αλλά την όλη συζήτηση και ανάδειξη ως πανάκειας, της θεωρίας περί του θανάτου των ιδεολογιών και κατάργησης των κομματικών χρωματισμών. Είναι αυτό μία εξέλιξη της δημοκρατίας, ή μία στρέβλωση ως συνέπεια των διαφόρων παθογενειών του παλαιοκομματισμού;
Βλέπουμε την ίδια ώρα και την προσπάθεια των δύο μεγάλων κομμάτων, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, να επικαλούνται και να έχουν ως σημείο αναφοράς στον προεκλογικό λόγο τους, την κομματική ιδεολογία και πολιτική τους φιλοσοφία, ως απάντηση στη διαλεκτική Χριστοδουλίδη. Θα ήταν καλό όμως την ίδια ώρα, να κάνουν και την αυτοκριτική τους γιατί η κοινωνία φαίνεται να δίνει χώρο σε κάτι άλλο. Δεν έχει σημασία εάν ο τρίτος δρόμος είναι ή όχι η λύση. Ούτε είναι σίγουρο αν αποτελεί μία υγιή αντίδραση της κοινωνίας έναντι των παραδοσιακών κομμάτων. Είναι όμως σίγουρο ότι οι πολίτες εδώ και χρόνια έστειλαν διάφορα μηνύματα προς όλους και έδειχναν την απαρέσκεια και την απογοήτευση τους. Πρώτα με την αποχή. Κάθε εκλογική αναμέτρηση και είχαμε και λιγότερη συμμετοχή. Ύστερα ήταν η πολυδιάσπαση της ψήφου σε διάφορους νέους μικρούς κομματικούς σχηματισμούς. Ήταν επίσης η ψήφος προς την ακροδεξιά που εδραιώνεται και μεγαλώνει. Σήμερα γίνεται αναφορά για απολιτίκ κριτήρια της κοινωνίας. Μήπως όμως να αναφερθούμε στις κατά καιρούς επιλογές ατόμων από το σταρ σύστεμ στα κομματικά ψηφοδέλτια για να λειτουργούν ως «κράχτες» με καθαρά απολιτίκ κριτήρια;
