«Η πρώτη μου σκέψη ήταν αν εκείνο το πλάσμα, που χωρούσε στη χούφτα μου, θα ζούσε και θα γινόταν ένα κανονικό μωρό. “Μα τούτη η μπριζολούδα θα γίνει μωρό;”, ρώτησα τον γιατρό. Και τελικά όχι μόνο έζησε και έγινε κανονικό μωρό, αλλά είναι σήμερα σχεδόν 16 ετών, ένας έφηβος γεμάτος ζωή». Με αυτά τα λόγια περιέγραψε στον «Φ» τον τρόπο με τον οποίο έζησε τις πρώτες στιγμές του μωρού του που γεννήθηκε πρόωρα πριν ακόμα φθάσει τις 30 εβδομάδες κύησης, πατέρας από τη Λευκωσία.
Τα πρώτα σημάδια ότι κάτι δεν πήγαινε καλά φάνηκαν όταν η εγκυμοσύνη της συζύγου του παρουσίαζε προβλήματα και η ίδια μπήκε σε μακροχρόνια νοσηλεία στο Μακάρειο Νοσοκομείο. Όταν το έκριναν οι γιατροί το μωρό γεννήθηκε με καισαρική τομή: «Οι πρώτες ώρες ήταν απίστευτα δύσκολες. Μεγάλη η αγωνία, όμως το προσωπικό της Μονάδας Εντατικής Παρακολούθησης Νεογνών στο Μακάρειο Νοσοκομείο μού ενέπνεε το αίσθημα της ασφάλειας. Η σύζυγός μου δεν μπορούσε να δει το μωρό και δεν το είδε για αρκετές μέρες μετά και αυτό σίγουρα δεν ήταν και ό,τι καλύτερο για μια μητέρα που μόλις είχε φέρει στον κόσμο το παιδί της. Εγώ ήμουν εκεί, τις ώρες που επιτρεπόταν. Κανένας από τους γιατρούς δεν μου έδωσε διαβεβαιώσεις ότι ο γιος μου θα ζήσει και θα είναι καλά. Κανένας δεν προεξοφλούσε ότι δεν θα του άφηνε προβλήματα η πρόωρη γέννησή του. Ο τρόπος τους όμως, έστω και διά της “σιωπής”, για κάποιο λόγο με καθησύχαζε. Τελικά οι εβδομάδες πέρασαν και το μωρό ήρθε σπίτι μαζί μας. Έχει φθάσει στην εφηβεία και τον χαιρόμαστε».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πρώτη η Κύπρος στις γεννήσεις πρόωρων νεογνών
Χιλιάδες παιδιά γεννιούνται πρόωρα κάθε χρόνο στην Κύπρο. Το 13% των γεννήσεων αφορά πρόωρα μωρά. Κάθε χρόνο υπολογίζεται πως στην Κύπρο γεννιούνται 300-350 όψιμα πρόωρα μωρά, ενώ σε σύνολο περίπου 10.000 γεννήσεων τον χρόνο το 15%-17% των νεογνών γεννιούνται πρόωρα. Πότε όμως ένα μωρό χαρακτηρίζεται πρόωρο; Ως πρόωρα χαρακτηρίζονται τα μωρά που γεννιούνται πριν τις 37 εβδομάδες, ενώ τα μωρά που γεννιούνται μεταξύ 34 με 37 εβδομάδων κύησης χαρακτηρίζονται όψιμα πρόωρα και ενδέχεται να παρουσιάζουν κι αυτά αρκετά προβλήματα υγείας.
Τα επιδημιολογικά δεδομένα για τη συχνότητα της προωρότητας διεθνώς παρουσιάζουν μια συνεχή αύξηση τις τελευταίες δεκαετίες. Έτσι ενώ στα τέλη του περασμένου αιώνα μιλούσαμε για μια συχνότητα της τάξης του 6%-7% επί του συνόλου των γεννήσεων, σήμερα μιλάμε για 12%-13% στην Ευρώπη και 18%-20% στην Αμερική. Με απλά λόγια, στα 10 μωρά που γεννιούνται τα 1-2 είναι πρόωρα ή, αν μιλήσουμε με απόλυτους αριθμούς, κάθε χρόνο γεννιούνται σ’ όλο τον κόσμο 15.000.000 πρόωρα νεογνά από τα οποία 500.000 γεννιούνται στην Ευρώπη και 1.000 στην Κύπρο.
Η κύηση και η γέννηση ενός παιδιού αποτελούν το πιο όμορφο γεγονός στη ζωή του κάθε ανθρώπου. Η φυσιολογική αναμενόμενη εξέλιξη μιας κύησης, όμως, πολλές φορές δεν ολοκληρώνεται, δεν δίνεται δηλαδή ο απαιτούμενος χρόνος των 40 εβδομάδων για την ενδομήτρια δημιουργία και ολοκλήρωση ενός παιδιού, έτσι που όταν γεννηθεί να διαθέτει την ωριμότητα για μια ομαλή μετάβαση στο νέο εξωμήτριο περιβάλλον.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πρωτιά της Κύπρου στις καισαρικές τομές
Ανάμεσα στις γνωστές αιτίες που οδηγούν στην προωρότητα είναι οι πολυδύμες κυήσεις. Οι ενδομήτριες λοιμώξεις επίσης θεωρούνται ως μία αιτία που ενδέχεται να προκαλέσει πρόωρο τοκετό, ενώ μια άλλη αιτία είναι τα γενετικά αίτια τα οποία «κουβαλούν» ορισμένες γυναίκες. Στον κατάλογο με τους παράγοντες που ενδέχεται να προκαλέσουν πρόωρο τοκετό περιλαμβάνεται επίσης η ηλικία της εγκύου (σήμερα αυξήθηκε η ηλικία της πρώτης εγκυμοσύνης), η κακή διατροφή, το κάπνισμα, το στρες κ.ά.
Όταν το μωρό γεννιέται πρόωρα η φράση «Να σας ζήσει» αποκτά άλλη έννοια και γίνεται απλά «Να ζήσει» και μετά, «Να μην έχει προβλήματα, να μην του άφησε κάτι αυτή η πρόωρη γέννηση».
«Η γέννηση ενός παιδιού αποτελεί ένα χαρμόσυνο γεγονός, γεμάτο συγκίνηση, χαρά κι ευτυχία. Συνοδεύεται από χαμόγελα, περηφάνια για τους γονείς, κεράσματα, μπαλόνια κι ευχές….Τι γίνεται όμως όταν η στιγμή αυτή, της γέννησης, έρχεται πολύ πιο γρήγορα από ό,τι θα έπρεπε; Τι γίνεται όταν μια εγκυμοσύνη τερματίζεται βίαια και ένα βρέφος εγκαταλείπει για πάντα αυτή την ασφαλή γωνιά στο σώμα της μανούλας του; Τότε αυτή η νέα ζωή έχει καταφθάσει στον κόσμο αυτό πρόωρα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μεγάλες οικονομικοκοινωνικές αλλαγές στην Κύπρο
»Τότε το καλωσόρισμα αυτής της νέας ζωής δεν αποτελεί ένα χαρμόσυνο γεγονός με όλα τα πιο πάνω. Το σκηνικό αλλάζει…Ο ερχομός αυτής της ζωής συνοδεύεται από αγωνία, ανησυχία και δάκρυα πόνου. Συνοδεύεται από απογοήτευση, απόγνωση και δεκάδες ερωτήματα.»
Λόγια γραμμένα από μια μάνα, την κ. Κλαίρη Χατζηγεωργίου, που γέννησε πρόωρα. Μια μάνα, που έζησε αυτό που ονομάζουμε «προωρότητα».
«Μια αποκόλληση πλακούντα μάς οδήγησε, ξημερώματα της 2ας Ιανουαρίου του 2014, στο Μακάρειο Νοσοκομείο Λευκωσίας, όπου πρόωρα υποδεχθήκαμε τον γιο μας. Μια κύηση που τερματίστηκε την 29η εβδομάδα και είχε ως επακόλουθο τη γέννηση του γιου μας, ένα τόσο δα πλασματάκι που ζύγιζε μόλις 1.128 γραμμάρια.»
Ο φόβος για το τι θα ακολουθήσει
Ημεγαλύτερη αγωνία για τους γονείς, αφού πρώτα πιστέψουν ότι το μωρό τους θα ζήσει, είναι το κατά πόσον η προωρότητα έχει προκαλέσει άλλα «αόρατα» μέχρι στιγμής προβλήματα που θα επηρεάσουν στη συνέχεια την ανάπτυξη και τη ζωή του.
«Μετά, ο φόβος κι η αγωνία. Μετά, το άγνωστο…» γράφει η κ. Χατζηγεωργίου και προσθέτει: «Ο Χάρης διασωληνώθηκε αμέσως με τη γέννησή του και μπήκε στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Νεογνών (ΜΕΝΝ). Κάτι που διήρκεσε 130 μέρες. Θερμοκοιτίδες, γιατροί, νοσοκόμοι, παράξενοι θόρυβοι, δεκάδες άγνωστες λέξεις και μέσα εκεί τα μικροσκοπικά εκείνα πλασματάκια, οι ψυχούλες αυτές που κυριολεκτικά παλεύουν για τη ζωή, τα μωρά θαύματα».
Και η περιπέτεια ενός πρόωρου μωρού δεν τερματίζεται με το εξιτήριο από τη ΜΕΝΝ. Ακολουθούν διάφορες εξετάσεις και η αγωνία συνεχίζεται μέχρι να τα καταφέρει και να περάσει επιτυχώς όλα τα στάδιά ανάπτυξης.
Τα πρόωρα νεογνά όμως συχνά παρουσιάζουν πολλά προβλήματα, γι’ αυτό και χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα. Βεβαίως το γεγονός ότι παραμένουν στη ζωή πολύ πρόωρα νεογνά οδηγεί αναπόφευκτα πολλές φορές στη δημιουργία παιδιών που μεγαλώνοντας θα έχουν προβλήματα όπως η εγκεφαλική παράλυση, διαταραχές ακοής, όρασης κ.λπ.
Τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής ενός πρόωρου παιδιού είναι κρίσιμα, για αυτό επιβάλλεται να παρακολουθούνται από γιατρό που να διαθέτει την απαραίτητη εξειδίκευση.
