Το καλοκαίρι του 2023 οι πολίτες αλλά και η τουριστική βιομηχανία, καλά κάνουν να ετοιμάζονται για πιθανές διακοπές στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, αφού η κατασκευή της νέας μονάδας παραγωγής της ΑΗΚ στο Βασιλικό δεν θα ολοκληρωθεί εγκαίρως, κάτι το οποίο, σε συνδυασμό με τον τερματισμό της λειτουργίας των έξι ατμοηλεκτρικών μονάδων παραγωγής στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Δεκέλειας, θα φέρει τον τόπο προ ενεργειακής ασφυξίας.

Οι πιο πάνω κίνδυνοι δεν αποτελούν αυθαίρετη εκτίμηση, αλλά είναι οι θέσεις που εξέφρασε η ίδια η ΑΗΚ ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών προτάσσοντας το δημόσιο συμφέρον, έναντι του συμφέροντος της εταιρείας που προσέφυγε στην Αναθεωρητική Αρχή η οποία κατά πλειοψηφία (με τη νικώσα ψήφο της προέδρου) δεν δέχτηκε την επιχειρηματολογία της Αρχής. Κι αυτό παρόλον ότι αναγνώρισε, πως «η μονάδα παραγωγής στον Ηλεκτρικό Σταθμό Βασιλικού αποτελεί ένα καθόλα σημαντικό έργο, αφού με την κατασκευή του σκοπείται να διασφαλιστεί η επάρκεια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Κυπριακή Δημοκρατία».

Η ΑΗΚ αναφερόμενη στη νέα μονάδα (έξι αεριοστρόβιλοι) ανέφερε πως «είναι προ των πυλών το σοβαρό ενδεχόμενο ύπαρξης προβλημάτων στην επάρκεια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Κύπρο, αφού έχει ήδη παρέλθει μεγάλο διάστημα από το αρχικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου το οποίο προέβλεπε κατακύρωση του διαγωνισμού περί τον Ιανουάριο του 2021, έτσι ώστε, λαμβάνοντας υπόψη τους 28 περίπου μήνες που απαιτούνται για ολοκλήρωση των εργασιών, η νέα μονάδα παραγωγής να συμπεριληφθεί στη διαθεσιμότητα παραγωγής για διασφάλιση της επάρκειας παραγωγής κατά την καλοκαιρινή περίοδο του 2023». 

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Περαιτέρω, υπέδειξε πως «με τον τερματισμό της λειτουργίας των έξι ατμοηλεκτρικών μονάδων παραγωγής στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Δεκέλειας από το 2023, η συνεισφορά της νέας μονάδας παραγωγής θεωρείται ακόμη πιο απαραίτητη και αναγκαία για τα έτη μετά το 2023, προκειμένου να συμβάλλει ουσιαστικά στη διασφάλιση της επάρκειας παραγωγής στην Κυπριακή Δημοκρατία».

Η ΑΗΚ υποστήριξε, περαιτέρω, πως λόγοι δημοσίου συμφέροντος δεν δικαιολογούν χορήγηση των προσωρινών μέτρων τα οποία ζήτησε προσφοροδότης ο οποίος είχε αποκλειστεί από τον διαγωνισμό. Όπως εξήγησε η Αρχή, το έργο δανειοδοτήθηκε κατά περίπου 50% του υπολογιζόμενου κόστους από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η ΑΗΚ έχει συνάψει συμβόλαιο με οίκο Συμβούλων Μηχανικών μέχρι την ολοκλήρωση του έργου. Επίσης, η χρονική διάρκεια που έχει απαιτηθεί για την αξιολόγηση των προσφορών για το μεγάλο και πολύπλοκο έργο του διαγωνισμού, σε συνδυασμό με τις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού και τις σημαντικότατες αυξήσεις στις τιμές βασικών πρώτων υλών και μεταφορικών κόστων, κατέστησαν αναγκαία την επέκταση της ισχύος των προσφορών. 

Ενημέρωσε επίσης την Αναθεωρητική Αρχή, πως η ημερομηνία λήξης της ισχύος των προσφορών είναι η 30.11.2021, εκτιμώντας ότι σε περίπτωση μη κατακύρωσης του Διαγωνισμού (μέχρι την πιο πάνω ημερομηνία) αυτός ενδεχομένως να ακυρωθεί αν οι προσφοροδότες δεν ανανεώσουν την ισχύ της προσφοράς τους, οπότε η ΑΗΚ θα είναι αναγκασμένη να προχωρήσει σε προκήρυξη νέου Διαγωνισμού, με σημαντικότατη καθυστέρηση στην ημερομηνία ολοκλήρωσης του έργου.

Τέλος, η ΑΗΚ επικαλέστηκε επιστολή της ΡΑΕΚ (προς την Αρχή) ημερομηνίας 21.10.2021, διά της οποίας η ΡΑΕΚ σημειώνει τα πολύ σοβαρά προβλήματα επάρκειας του ηλεκτρικού συστήματος για το 2023 και ζητά από την ΑΗΚ όπως επισπεύσει τις διαδικασίες για έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της μονάδας το συντομότερο δυνατόν.

Η εταιρεία που προσέφυγε ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής, χωρίς να αμφισβητεί ότι το αντικείμενο του διαγωνισμού είναι σημαντικό για το κράτος, υποστήριξε ότι από τα γεγονότα είναι φανερό ότι δεν τίθεται ζήτημα κατεπείγοντος. Υπέδειξε δε, πως αν η κατασκευή της μονάδας 6 ήταν επείγουσα, η ΑΗΚ δεν θα άφηνε να περάσουν 10 χρόνια μέχρι την προκήρυξη του διαγωνισμού. Παράλληλα, υποστήριξε πως «μη χορήγηση προσωρινών μέτρων θα είναι τόσο σε βάρος των συμφερόντων της όσο και σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος εάν ο διαγωνισμός με τους υφιστάμενους όρους δεν είναι δυνατό να εκπληρωθούν από οποιοδήποτε προσφοροδότη».

Το σκεπτικό της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής

Στο σκεπτικό της απόφασης της πλειοψηφίας αναφέρονται και τα ακόλουθα:

«Έχοντας υπόψη τα όσα τέθηκαν ενώπιόν μας και αφού συνυπολογίσαμε τις πιθανές συνέπειες για όλα τα συμφέροντα καθώς και το δημόσιο συμφέρον στο οποίο περιλαμβάνεται και η νομιμότητα κάθε διαγωνισμού, πόσο μάλλον ενός διαγωνισμού όπως ο υπό κρίση, ο οποίος ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο καταβολής αποζημιώσεων και αυξάνει την εμπιστοσύνη του πολίτη και των οικονομικών φορέων προς τη διοίκηση, αποφασίζουμε ότι δικαιολογείται η χορήγηση των προσωρινών μέτρων για αναστολή της διαδικασίας ανάθεσης ή της εκτέλεσης πράξης ή απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής (ΑΗΚ) ή της υπογραφής της σύμβασης, στο διαγωνισμό αρ. 020/2020 μέχρι την έκδοση τελικής απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών επί της Προσφυγής 31/2021».

Η Αναθεωρητική Αρχή σχολιάζοντας τους κινδύνους ως προς την επάρκεια της ενέργειας που θα παράγεται το έτος 2023 παρατηρεί, πως «φαίνεται ότι και αύριο να υπογραφόταν η σύμβαση δεν εξουδετερώνονται, αφού η περίοδος εκτέλεσης του έργου είναι 27 μήνες και το έργο σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα θα πρέπει να ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2023».

Τέλος αναφέρεται, πως «δεν είναι αρκετό το γεγονός ότι υπήρξε περαιτέρω καθυστέρηση λόγω της ακυρωτικής απόφασης στην Προσφυγή 16/2021 (ενώπιον της Αναθεωρητικής) λαμβανομένου υπόψη ότι οι διαδικασίες ενώπιόν μας προβλέπονται από τη νομοθεσία και θα πρέπει να συνυπολογίζονται».