Παρ’ όλο που το νομοσχέδιο για Δικαστήριο Εκποιήσεων πάει και έρχεται στη Βουλή τα τελευταία τρία χρόνια και μάλιστα παρ’ ολίγο πέρσι να εγκριθεί, μια χθεσινή τοποθέτηση της Νομικής Υπηρεσίας στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών έφερε ανατροπές. Και αυτό γιατί στην πρόταση νόμου της ΕΔΕΚ και του ΔΗΚΟ, στην οποία αποτυπώνεται σε μεγάλο βαθμό το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης που αποσύρθηκε τον Απρίλιο του 2021 από τη Βουλή, εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας εντόπισε κάποιες πρόνοιες ασύμβατες με το Σύνταγμα.
Οι απορίες βουλευτών είναι πολλές, καθώς η διαφορά που έχει η πρόταση νόμου με το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης (το οποίο είχε περάσει από τη Νομική Υπηρεσία χωρίς να κριθεί αντισυνταγματικό) έγκειται στο ότι αυτή έχει πιο διευρυμένη εφαρμογή, δηλαδή έχει αφαιρεθεί η πρόνοια που δίνει την εξουσία στον αρμόδιο υπουργό να καθορίζει τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που θα μπορούν να προσφεύγουν στο Δικαστήριο Εκποιήσεων. Ωστόσο, δεν είναι αυτή η πρόνοια που κρίθηκε αντισυνταγματική.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Επαναφέρουν το Δικαστήριο Εκποιήσεων
Το νομοσχέδιο είχε κριθεί συνταγματικό από τη λειτουργό της Νομικής Υπηρεσίας που το εξέτασε, όταν το είχε καταθέσει η Κυβέρνηση. Όμως, ο λειτουργός που ανέλαβε σήμερα τον νομοτεχνικό έλεγχο της -σχεδόν πανομοιότυπης- πρότασης την κρίνει ως αντισυνταγματική! Ο εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας Δημήτρης Λυσσάνδρου παραδέχθηκε ενώπιον της Επιτροπής Νομικών πως εάν τότε το κυβερνητικό νομοσχέδιο εξεταζόταν από τον ίδιο θα είχε τις ίδιες ακριβώς παρατηρήσεις που έχει για την πρόταση νόμου. Κάτι που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του προέδρου της ΕΔΕΚ Μαρίνου Σιζόπουλου, ο οποίος υποστήριξε πως η τοποθέτηση πλήττει το κύρος της Νομικής Υπηρεσίας.
Παρέμβαση στη Δικαιοσύνη
Σε σχέση με την ασυμβατότητα με το Σύνταγμα, ο κ. Λυσσάνδρου ανέφερε πως με την πρόταση γίνεται επέμβαση στα συμβατικά δικαιώματα και στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Είπε ακόμα πως θα πρέπει να διαγραφεί η φράση πως οι δικαστές θα εκδικάζουν τις υποθέσεις εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, καθώς, όπως είπε, η προθεσμία των 60 ημερών για την εκδίκαση τέτοιων υποθέσεων δεν μπορεί επιβληθεί από τη Βουλή αλλά μόνο από το ενωσιακό δίκαιο. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό συνεπάγεται με παρέμβαση στην ανεξαρτησία των δικαστηρίων. Υπέδειξε, επίσης, πως υπάρχει και επέμβαση του νομοθέτη στα του οίκου της Δικαιοσύνης, με την πρόνοια που επιτρέπει στο Ανώτατο να διορίζει δικαστές για τη λειτουργία του Δικαστηρίου Εκποιήσεων, αντί να τους διορίζει το Επαρχιακό Δικαστήριο.
Από πλευράς του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η Φαίδρα Γρηγορίου ανέφερε πως η πρόταση νόμου δεν περιορίζεται μόνο στις ευάλωτες ομάδες των δανειοληπτών, γεγονός που δεν θα συμβάλει στην ταχεία εξέταση υποθέσεων.
Ανησυχίες Κεντρικής για το όριο των 60 ημερών
Η Κεντρική Τράπεζα (ΚΤ) παρόλο που είναι υπέρ της ταχείας εκδίκασης υποθέσεων χρηματοοικονομικής φύσης, εξέφρασε ανησυχίες σε σχέση με πρόνοια της πρότασης νόμου με την οποία η εκδίκαση θα γίνεται εντός 60 ημερών αλλά και για τις παρεμβάσεις που γίνονται στον νόμο για τις εκποιήσεις. Ο εκπρόσωπος της ΚΤ Κλεάνθης Ιωαννίδης, είπε πως στην πρόταση δεν προβλέπεται τι θα γίνεται εάν οι υποθέσεις δεν εξεταστούν εντός 60 ημερών, υποστηρίζοντας πως δεν θα είναι εφικτό να εξετάζονται οι υποθέσεις εντός του συγκεκριμένου διαστήματος. Σε σχέση με τη συμπερίληψη των κατόχων αξιογράφων, είπε πως πολλές υποθέσεις βρίσκονται στα δικαστήρια, άλλες εκδικάστηκαν και άλλες συνεχίζονται. Ο εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Γιώργος Χριστοφίδης, δήλωσε πως λόγω της εκκαθάρισης της Λαϊκής Τράπεζας πολλές υποθέσεις αξιογράφων που ήταν στα δικαστήρια οδηγούνται σε επαλήθευση. Η Αρχιπρωτοκολλητης του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Ειρήνη Χριστοδούλου, ανέφερε πως τα δικαστήρια δίνουν προτεραιότητα σε υποθέσεις αξιογράφων.
ΑΠΟΨΗ
Είναι θέμα λειτουργού;
Με τα όσα λέχθηκαν χθες στη Βουλή προκαλείται μεγάλος προβληματισμός κατά πόσο γίνεται όντως αποτελεσματικός νομοτεχνικός έλεγχος για να κριθεί αν τα νομοσχέδια που κατατίθενται από τα υπουργεία και εγκρίνονται από τη Βουλή είναι συνταγματικά. Πριν από τρία χρόνια δεν υπήρξε καμία αιχμή ή σκιά ότι το νομοσχέδιο για το Δικαστήριο Εκποιήσεων περιλαμβάνει πρόνοιες αντισυνταγματικές. Μάλιστα, εάν η αντιπολίτευση δεν του άλλαζε τα φώτα με τις τροπολογίες της, αυτό θα ψηφιζόταν και θα εφαρμοζόταν κανονικά, παρά τα ζητήματα συνταγματικότητας που εντοπίζει σήμερα άλλος λειτουργός της Νομικής Υπηρεσίας. Το ερώτημα που εγείρεται είναι κατά πόσο η νομική θέση της Νομικής Υπηρεσίας εξαρτάται από το ποιος λειτουργός ασχολείται με ένα νομοσχέδιο.
