1)  Με το άρθρο του («Φ» 4/4/22) ο Ανδρέας Μορφίτης, έθιξε μερικά θέματα που κατά την άποψη μου, πρέπει να ξεκαθαριστούν και ταυτόχρονα, αποτελούν πρόσκληση σε όσους έλαβαν μέρος ή γνωρίζουν κάτι, ότι πρέπει να μιλήσουν, να καταγράψουν τις απόψεις τους, να τις υπογράψουν ώστε να βοηθήσουν τους πολίτες να ενημερωθούν και να βοηθήσουν όσους θα θελήσουν να ασχοληθούν με αυτή την περίοδο ή τον ιστορικό του μέλλοντος όπως συνηθίσαμε να λέμε. Προσωπικά θα ασχοληθώ με α) τις προεδρικές υποψηφιότητες του 2023 β) τις προσπάθειες για συνένωση του ενδιάμεσου χώρου και γ) τον μετασχηματισμό των Νέων Οριζόντων.

 

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ 2023

2)      Τα όσα συμβαίνουν στο ΔΗΣΥ ή και σε κάθε άλλο κόμμα δεν με αφορούν, με την στενή έννοια του όρου, αφού ουδέποτε υπήρξα κομματικό μέλος. Η επιλογή όμως υποψηφίου, αφού περί τούτου πρόκειται και επομένως μελλοντικού προέδρου, αφορά όλους τους πολίτες, διότι και όλα τα μέλη οποιουδήποτε κόμματος να ψηφίσουν κάποιο σαν πρόεδρο στην περίπτωση που αυτός είναι και προεδρικός υποψήφιος με δυσκολία περνά στον Β΄ γύρο και οπωσδήποτε δεν κερδίζει σε αυτόν αν δεν γίνουν συμμαχίες. Χρειάζονται επομένως συνεργασίες. Με αυτή την έννοια η επιλογή προεδρικού υποψηφίου αφορά όλους μας.

3)      Νομίζω ότι το να ψηφίσουν όλα τα μέλη πρόεδρο του κόμματος και αυτός να είναι και ο υποψήφιος Πρόεδρος ήταν μεγάλο λάθος.  Αντίθετα αν όλα τα μέλη ψήφιζαν για τον Προεδρικό υποψήφιο θα ήταν πιο σωστό πράγμα, που θα έπαιρνε και το πολιτικό σύστημα δύο βήματα πιο μπροστά.

4)      Αναφορικά με τις προσπάθειες ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ να σχηματίσουν κοινό μέτωπο, το πρόβλημα δεν είναι, κατά την άποψη μου, το όνομα του κοινού υποψηφίου αλλά το κοινό πρόγραμμα. Χωρίς να αλλάξει κάποιος από τους δύο τις απόψεις του στο Κυπριακό με δεδομένο ότι το ΑΚΕΛ, παραμένει στη διακήρυξη Χριστόφια, ότι ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός αναστέλλεται, μέχρι την άρση της κατοχής, δεν είναι δυνατό να βρεθεί κοινό πρόγραμμα, εκτός βέβαια αν σκοπός της συνεργασίας θα είναι η εξουσία και η εκδίωξη Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ.

5)      Προς το παρόν Προεδρικός υποψήφιος είναι ο Αβέρωφ Νεοφύτου εκ μέρους του ΔΗΣΥ. Γιώργος Κολοκασίδης σαν ανεξάρτητος όπως και οι Αχιλλέας Δημητριάδης και Μάριος Ηλιάδης που νομίζω θα αποσυρθούν αν δεν τύχουν της υποστήριξης κάποιου κόμματος.

6)      Χωρίς να μας λέει πως, ο αρθρογράφος γράφει «Η μόνη υποψηφιότητα που θα διαφοροποιήσει καθοριστικά το προεκλογικό σκηνικό θα είναι η υποψηφιότητα του Νίκου Χριστοδουλίδη».

7)      Δεν έχει δώσει ακόμα στη δημοσιότητα το αν θα είναι υποψήφιος και επομένως και το πρόγραμμα του. Αναγκαστικά βασιζόμαστε στις πολύ λίγες συνεντεύξεις και στο βιβλίο του «Οι γεωπολιτικές πραγματικότητες στα σχέδια λύσης του Κυπριακού 1948-1978». 

8)      Σε συνέντευξη του «Φ. 19/12/2021» τονίζει: «Δεν πιστεύω στις χαμένες  ευκαιρίες όπως δεν πιστεύω ότι μπορεί να γίνει αποδεκτή μια λύση δύο κρατών ή λύση που να ξεφεύγει του πλαισίου της ΔΔΟ και των αρχών και αξιών της ΕΕ…., το περιεχόμενο της λύσης θα πρέπει να συνάδει με τις βασικές αρχές και αξίες της ένωσης, το κεκτημένο της κάτι που περιλαμβάνει και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των νόμιμων κατοίκων».

9)      Δηλαδή όχι μόνο εκφράζει, πίστη στη ΔΔΟ αλλά και τη θεωρεί ότι είναι σύμφωνη με τις αρχές και αξίες της ΕΕ και με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο. Παραβλέπει δηλαδή το διαχωρισμό του λαού, που σημαίνει η ΔΔΟ, που θέτει σαν βάση του νέου κράτους τις κοινότητες και όχι τον πολίτη ενώ δέχεται την καταπάτηση του δικαιώματος της ελεύθερης εγκατάστασης και διακίνησης αφού αν εφαρμοστούν αυτές οι δύο βασικές αρχές, όπως και η αρχή της πλειοψηφίας, δηλαδή ένας άνθρωπος μία ψήφος δεν μπορεί να υπάρξει ΔΔΟ. Εκτός βέβαια αν υπάρχει άλλη μορφή ΔΔΟ, σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο, που γνωρίζει ο κ. Ν. Χριστοδουλίδης και θα την αναφέρει στο πρόγραμμα του.

10)    Στο πιο πάνω βιβλίο του ο Ν. Χριστοδουλίδης που επανεξέδωσε τον Νοέμβριο του 2021, όπως μας λέει ο ίδιος, που ήταν και Υπ. Εξωτερικών, επομένως είχε και πρόσβαση σε όλα τα αρχεία, σταματά στο 1978 και δεν μας λέει τίποτε για το σχέδιο ΑΝΑΝ, που προέβλεπε ΔΔΟ, ούτε και για τις τότε γεωπολιτικές πραγματικότητες, που ίσχυαν και που απορρίφθηκε από το 76% του Ελληνισμού σε δημοψήφισμα. Αντίθετα, κάνει έμμεση αναφορά (σελ. 304, υποσημείωση 11) όταν αναφέρεται στο βιβλίο του Άγγελου Συρίγου, «Σχέδιο Ανάν, οι κληρονομιές του παρελθόντος και οι προοπτικές του μέλλοντος, Αθήνα 2005». Θα περιμένουμε λοιπόν το πρόγραμμα του, αν τελικά υποβάλει υποψηφιότητα, ελπίζοντας ότι θα δοθούν απαντήσεις.

11)    Αναφορικά με τις δημοσκοπήσεις πως είναι δυνατόν να θεωρούνται έγκυρες όταν ακόμα το σύνολο των υποψηφίων και τα προγράμματα τους δεν είναι γνωστά. Πράγματι το τοπίο είναι ρευστό και αναμένουμε τον τελικό κατάλογο των υποψηφίων και τα προγράμματα τους και τις τοποθετήσεις όλων των κομμάτων και θα επανέλθουμε.

 

ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΣ ΧΩΡΟΣ

12)    Προσπάθειες, με βάση το Κυπριακό, συγκρότησης κοινού μετώπου έγιναν και παλαιά στη δεκαετία του 90, από το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ μαζί με ανέντακτους και έτσι δημιουργήθηκε η ΕΣΑΜ (Επιτροπή Συντονισμού Αγωνιστικού Μετώπου) ή ΜΕΤΩΠΟ όπως σε συντομία λεγόταν. Διεκδίκησε μάλιστα και Προεδρικές εκλογές το 1993, με κοινό Προεδρικό υποψήφιο τον μ. Πασχάλη Πασχαλίδη πρώην υπ. Εμπορίου, και τότε Πρόεδρο της ΕΜΕ. Ο Πασχαλίδης πήρε 18.64% των ψήφων. Πρόεδρος αναδείχθηκε ο μ. Γ. Κληρίδης με 50.31% στον Β’ γύρο. Τότε δεν είχαν ιδρυθεί οι Νέοι Ορίζοντες (ΝΕ.Ο), ούτε οι Ενωμένοι Δημοκράτες  (ΕΔΗ). Οι Νέοι Ορίζοντες ιδρύθηκαν το 1996 και το κίνημα ΕΝΩΜΕΝΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΩΝ (ΕΔΗ) προέκυψε από την συνένωση του κινήματος ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΩΝ και του Ανανεωτικού Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΑΔΗΣΟΚ). Το ΑΔΗΣΟΚ προέκυψε από πρώην στελέχη του ΑΚΕΛ που σχημάτισαν με το Κίνημα Ελευθέρων Δημοκρατών τους ΕΔΗ.

13)    Οι προσπάθειες ξανάρχισαν αργότερα αλλά και πάλιν απέτυχαν.

14)    Οι προσπάθειες απέτυχαν για δύο, κατά την γνώμη μου, κύριους λόγους. Α) Διαφορά στο κυπριακό βασικά από τον Μιχάλη Παπαπέτρου, ως αντιπρόσωπο των ΕΔΗ, που αρνιόταν να καταδικάσει την διζωνική εξ ου και κατά το δημοψήφισμα το 2004, υποστήριξαν το σχέδιο ΑΝΑΝ. Β) Ανταγωνισμός ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ, για την αρχηγία του νέου σχήματος.  

15)    Οι πολίτες, που είναι αντίθετοι με την ΔΔΟ υπάρχουν. Εκτός από τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος (76% ΟΧΙ και 24% ΝΑΙ) ακούσαμε πολλές φορές τον Πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη να λέει ότι δεν θα υπογράψει λύση που ο λαός σε δημοψήφισμα να απορρίψει. Ασφαλώς δεν εννοεί, ούτε αυτούς που ψήφισαν ΝΑΙ και ούτε αυτούς που θέλουν λύση τώρα. Τους άλλους πολίτες που ψήφισαν ΟΧΙ επιχειρεί να συσπειρώσει, από τους μέχρι τώρα Προεδρικούς υποψηφίους, μόνο ο Γιώργος Κολοκασίδης.

 

ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΝΕΩΝ ΟΡΙΖΟΝΤΩΝ

16)    Θεωρώ μετασχηματισμό οποιουδήποτε κόμματος πλειοψηφική απόφαση του οργάνου που προβλέπει και όπως προβλέπει το καταστατικό . Διαφορετικά μιλούμε για προσχώρηση μελών, στελεχών ή βουλευτών που σε καμία περίπτωση σημαίνει μετασχηματισμό.

17)    Με αυτή την έννοια υπήρξε μόνο ένας μετασχηματισμός μετά το δημοψήφισμα του 2004, και την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Ταυτόχρονα οι ΝΕ.Ο προσχώρησαν στο Ευρωπαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (E.D.P) με πρόεδρο τότε, τον Romano Pronti  και έναν αντιπρόεδρο τον Νίκο Κουτσού, και το Στράτο Παναγίδη στην Γραμματεία που εξελέγησαν στην πρώτη ιδρυτική συνέλευση του E.D.P. Αργότερα ο Ν. Κουτσού ανακηρύχθηκε επίτιμος Αντιπρόεδρος του E.D.P. θέση που διατηρεί ακόμα. Σήμερα πρόεδρος είναι ο Γάλλος Francois Bayrou από το κίνημα Movement Democratica και αναπληρωματική Γενική Γραμματέας η Μαρίνα Δημητρίου.

18)    Πολλοί διερωτώνται, ακόμα και σήμερα, γιατί οι ΝΕ.Ο αυτοδιαλύθηκαν και ιδρύθηκε το ΕΥΡΩΚΟ με πρόεδρο τον Δημήτρη Συλλούρη, τη στιγμή που πέτυχαν, να αυξήσουν τους υποστηρικτές εναντίον της ΔΔΟ, να πρωταγωνιστήσουν στο δημοψήφισμα εναντίον του σχεδίου ΑΝΑΝ, να μπουν στο Εθνικό Συμβούλιο και στην Βουλή και παρά τον πόλεμο, που πολλές φορές ξεπερνούσε τα όρια της δημοκρατικής αντιπαράθεσης, να αυξήσουν τα ποσοστά τους.

(19)   Από πολλές πηγές και μετά από πάροδο δεκαετιών αναφέρεται ότι το αρχικό ποσοστό ψήφων των ΝΕ.Ο ήταν διψήφιο αλλά σε συνεργασία κάποιων κομματικών ηγεσιών με ΜΜΕ κυρίως τηλεοράσεις, πράγμα που επαναλαμβάνεται και σήμερα, αλλά με τους εμφανιζόμενους τις συγκεντρώσεις του Ν. Χριστοδουλίδη, όχι μόνο παραποιήθηκαν αλλά οι ΝΕ.Ο παρουσιάστηκαν εξτρεμιστές, άνθρωποι που επιδιώκουν τον πόλεμο και θα κατέστρεφαν όχι μόνο την Κύπρο αλλά και την Ελλάδα. Παράλληλα καλλιεργήθηκε και η λογική της χαμένης ψήφου.

(20)   Οι ΝΕΟ εκτίμησαν ότι: α) με την απόρριψη του σχεδίου ΑΝΑΝ και μάλιστα με τέτοια ποσοστά β) με την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ γ) την στήριξη από τον ελληνισμό και την σιωπηρή υποστήριξη της Ελλαδικής Κυβέρνησης δ) την ένταξή τους στο EDP, ε) καθώς και την πολιτική που φαινόταν ότι θα εφάρμοζε ο τότε πρόεδρος της ΚΔ μ. Τάσσος Παπαδόπουλος ήρθε η ώρα να παρουσιάσουν το Κυπριακό ως πρόβλημα εισβολής και κατοχής καθώς και ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ευρωπαίων πολιτών. 

(21)   Οι βασικοί εσωτερικοί λόγοι κατά την άποψη μου ήταν δύο α) πίστη ότι δεν έπρεπε να αποκλειστούν όσοι ψήφισαν ΟΧΙ και ανήκαν σε άλλο κόμμα ώστε οι ΝΕΟ να αποδείξουν ότι δεν ήταν ιδεολογικό κόμμα, αλλά ιδρύθηκαν  από νέους ανθρώπους για Ευρωπαϊκή λύση του Κυπριακού και αξιοκρατία που θα εξυπηρετούσε τον Κυπριακό Λαό και όχι τρίτους β) Η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στη ΕΕ που έγινε λίγες μέρες μετά το δημοψήφισμα και εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου που περιέχει τα στοιχεία που πρέπει να διέπουν την Κυπριακή Δημοκρατία και τις σχέσεις των πολιτών με το Κράτος.

Υ.Γ. 1         Το άρθρο άρχισε να γράφεται κατά την συζήτηση ΑΚΕΛ – ΔΗΚΟ και παρ’ όλα αυτά δεν έγινε αλλαγή μετά την αποτυχία των συζητήσεων.

Υ.Γ. 2         Ως προεδρικός υποψήφιος προστέθηκε ο Αντρέας Μαυρογιάννης ο οποίος τότε δήλωνε ότι το τηλέφωνό του για τις προεδρικές δεν κτυπούσε.