Θα ανέμενε κανείς ότι χθες η Κυβέρνηση θα έβρισκε τρόπο να σχολιάσει το τμήμα της ομιλίας του Νικόλα Παπαδόπουλου στον προϋπολογισμό, για την ηλεκτρική διασύνδεση.
Όταν ο πρόεδρος του κατεξοχήν συμπολιτευόμενου κόμματος ασκεί τόσο ξεκάθαρη κριτική στους χειρισμούς της Κυβέρνησης για το ζήτημα, η Κυβέρνηση οφείλει να πει κάτι. Δεν λέμε ότι πρέπει να αντεπιτεθεί. Πρέπει να εξηγήσει πού παν τα πράγματα.
Λήφθηκε μία απόφαση από τις δύο κυβερνήσεις και ανακοινώθηκε με τον πιο επίσημο τρόπο. Πέρασε περίπου ένας μήνας από την απόφαση να γίνει επικαιροποίηση τεχνο-οικονομικών δεδομένων, χωρίς από τότε να γίνει ο,τιδήποτε γνωστό για την πρόθεση των κυβερνήσεων να υλοποιήσουν την απόφαση.
Παρόλο που ρωτήσαμε μερικές φορές, δεν έχουμε πάρει σαφή απάντηση ποιος θα κάνει τη μελέτη, με ποια διαδικασία και πότε.
Δεν μπορούμε να μην λάβουμε υπόψη πως από εκείνη τη μέρα που Χριστοδουλίδης και Μητσοτάκης ανακοίνωσαν την απόφαση, η ελληνική Κυβέρνηση δεν ξαναμίλησε δημόσια για την επικαιροποίηση. Θα έλεγε κανείς πως δεν ξαναμίλησε γενικά για την ηλεκτρική διασύνδεση.
Αν τελικά δικαιωθούν αυτοί που λένε πως το έργο πάγωσε κοινή συναινέσει και δύσκολα θα ξαναβγεί από την κατάψυξη, θα πρέπει να έχουμε υπόψη όλοι πως αυτή η υπόθεση είναι αδύνατο να εγκαταληφθεί έτσι σιωπηρά, χωρίς να γίνει μεγάλη ζημιά.
Είναι πολλοί που λένε «πάππαλλα το καλώδιο» και «μπράβο κ. Κεραυνέ που στήσατε πόδι». Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα. Υπάρχουν ρυθμιστικές αποφάσεις που δεσμεύουν και τα δύο κράτη έναντι του φορέα υλοποίησης. Και έναντι της ΕΕ. Έγιναν δαπάνες περίπου τριών εκατοντάδων εκατομμυρίων και υπάρχουν υπογραμμένα συμβόλαια για πολύ περισσότερες εκατοντάδες εκατομμύρια.
Δεν αμφισβητείται σε καμία περίπτωση το δικαίωμα των κυβερνήσεων να ξαναψάξουν το θέμα. Να κάνουν την περίφημη επικαιροποίηση. Πόσο μάλλον που ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την ενέργεια παραδέχθηκε πως δεν βλέπει μεν τον λόγο να γίνει νέα μελέτη αλλά, όπως είπε ο ίδιος, σε τέτοια μεγάλα έργα είναι σύνηθες να αυξάνεται εν τέλει το κόστος, σε σχέση με εκείνο που είχε προϋπολογιστεί με την αρχική μελέτη.
Άλλωστε ήδη αναθεωρήθηκε το κόστος του καλωδίου πριν 3-4 χρόνια. Πολύ πιθανό μια νέα μελέτη να δείξει μεγαλύτερο κόστος. Και αν στα αρχικά βήματα (EuroAsia) είχε αναλάβει η Κομισιόν την ευθύνη να πληρώσει περίπου το μισό κόστος της διασύνδεσης, είναι προφανές πως μια νέα μελέτη που θα δείξει αυξημένη δαπάνη θα οδηγήσει, λογικά, σε ελληνο-κυπριακό αίτημα για αναθεώρηση προς τα πάνω της οικονομικής συμβολής της ΕΕ. Κάτι που θα έπρεπε να είχε γίνει ήδη.
Σε αρκετά σημεία είχε δίκαιο ο Νικόλας Παπαδόπουλος όταν προειδοποιούσε τη Δευτέρα πως νομίζουν κάποιοι πως «γλιτώσαμε» 25 εκατ. επειδή δεν τηρήσαμε τη συμφωνία που έγινε το 2023 (ή 50 ή 125 για 5 χρόνια, όπως είπε χθες η Ειρήνη Χαραλαμπίδου), αλλά στην πραγματικότητα έχουμε συμβάλει στη δημιουργία συνθηκών που μπορούν να μας οδηγήσουν σε πολύ σοβαρές οικονομικές και πολιτικές περιπέτειες, χωρίς να έχουμε καν τη διασύνδεση και τα όποια οφέλη της.
Είναι πάρα πολλοί στην κοινωνία που πραγματικά πιστεύουν πως ο υπουργός Οικονομικών μάς έσωσε από χοντρά έξοδα. Αλλά δεν μας έσωσε. Απλά σταματήσαμε να συζητάμε για το πρόβλημα και το βάλαμε κάτω από το χαλί. Αργά ή γρήγορα η ηλεκτρική διασύνδεση θα ξαναγίνει μέγας μπελάς και θα τη συζητούμε μέρα νύχτα. Διότι δεν μιλάμε για λεφτά που δεν θέλουμε να ξοδέψουμε. Μιλάμε για λεφτά που σε σημαντικό μέρος τους ξοδεύτηκαν. Και πρέπει να πληρωθούν, ακόμα και αν οριστικοποιηθεί το ναυάγιο.
Κι αν δεν πληρωθούν θα μπλέξουμε σε διαιτησίες πολύ χειρότερες εκείνης στο Λονδίνο για το τερματικό αερίου. Να θυμηθούμε τι είπαν βουλευτές όταν ενημερώθηκαν για τα έξοδα της διαιτησίας; «Κάνουν πάρτι οι δικηγόροι», είπαν. Χώρια το τεράστιο διακύβευμα της διαιτησίας. Που για το καλώδιο μπορεί να είναι όχι διπλάσιο, αλλά τριπλάσιο εκείνου για το τερματικό.
Είναι λογικό να χρειάζεται κάποιο χρόνο ο νέος υπουργός Ενέργειας. Όμως θα πρέπει σύντομα να αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Είναι εντολοδόχος του Προέδρου Χριστοδουλίδη και όχι του προέδρου του ΔΗΚΟ. Επείγει να γίνει ξεκαθάρισμα κυβερνητικών προθέσεων. Αν θα πάμε σε επικαιροποίηση μελετών, να το κάνουμε το συντομότερο. Ό,τι κι αν λέει δημόσια η Nexans για τους υπεργολάβους και τις προσφορές της, η πραγματικότητα είναι αυτή: Προετοιμάζει την αντεπίθεσή της.