Ο Χρυσόστομος Π. Ρουσής, M.Ed., πρώην διευθυντής σχολείων Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης, επισημαίνει τη λανθασμένη χρήση των πιο κάτω αρχαίων φράσεων/αποφθεγμάτων, που χρησιμοποιούμε σήμερα.
Η γλώσσα αντανακλά το μορφωτικό μας επίπεδο – είναι μέρος της κοινωνικής μας εικόνας – και θα πρέπει να νοιαζόμαστε για τη σωστή της χρήση: «Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική·το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου». (Οδυσσέας Ελύτης)
Λέμε και γράφουμε: 1. Το παιδί «διέλαθε την προσοχή» μου και έπεσε σε πισίνα.(και όχι: διέλαθε τής προσοχής μου)Σημειώστε: Το ρήμα «διαλανθάνω» (ξεφεύγω) είναι με αιτιατική, όπως και το ρήμα «διαφεύγω»: Πώς διέλαθε την προσοχή του υπεύθυνου καθηγητή;
Δεν πρέπει να διαφεύγει την προσοχή μας ότι μάς υποστήριζαν στο ΣΑ.
- «Διά του λόγου το ασφαλές», παρουσιάζω και τη φωτογραφία της σκηνής. (και όχι: δια του λόγου το αληθές) Σημειώστε: η φράση σημαίνει «για να αποδειχθεί η αλήθεια των λόγων κάποιου» και είναι από το απολυτίκιο των Φώτων (….και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς εβεβαίου του λόγου το ασφαλές) και δεν του αλλάζουμε τα… φώτα!
Α-σφαλής (α-στερητικό+σφάλλω) είναι αυτός που δεν σφάλλει, που είναι βέβαιος. - Βάζει την τηλεόραση «στη διαπασών» λόγω βαρηκοΐας.(και όχι: στο διαπασών). Σημειώστε: η φράση «στη διαπασών» σημαίνει «πολύ δυνατά». (αρχ. η διαπασών (= η διά πασών χορδών συμφωνία): τραγουδά στη διαπασών. – η ορχήστρα παίζει στη διαπασών.
- Παρακολούθησα τον αγώνα «σε απ’ ευθείας μετάδοση».(και όχι: σε ζωντανή μετάδοση). Παίρνω απ’ ευθείας μετάδοση μέσω δορυφόρου. Σημειώστε: η φράση απ’ ευθείας/απευθείας σημαίνει κάτι που μεταδίδεται τηλεοπτικά ή ραδιοφωνικά την ίδια στιγμή που συμβαίνει.
- «Γλώσσα λανθάνουσα τ’ αληθή λέγει» (και όχι: γλώσσα λανθάνουσα την αλήθεια λέγει). Σημειώστε: το απόφθεγμα λέγεται για κάποιον που ομολογεί την αλήθεια, κάνοντας γλωσσικό λάθος. (η λανθάνουσα γλώσσα λέει την αλήθεια). – ο λανθάνων, η λανθάνουσα: που κάνει λάθος (λανθάνω = ξεφεύγω την προσοχή).
