Ο Χριστοδούλος Γ. Παχουλίδης γράφει για τον Ακάθιστο Ύμνο που σήμερα Ε΄ Παρασκευή των Νηστειών ψάλλεται ολόκληρος στις εκκλησίες μας.
Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι ο μόνος ανάμεσα στους πολυάριθμους ύμνους της Εκκλησίας μας, που διασώθηκε ολόκληρος, ως ακολουθία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Γράφτηκε προς τιμή της Υπεραγίας Θεοτόκου και αποτελείται από το προοίμιο, «Το προσταχθέν μυστικώς λαβών εν γνώσει…», που αργότερα, μετά τη λύτρωση της Κωνσταντινούπολης από τους Αβάρους, το 626 μ.Χ., αντικαταστάθηκε με το κοντάκιο, «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια…» και από 24 Oίκους. Ο υπέροχος αυτός ύμνος έχει ακροστιχίδα τα 24 γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου. Αρχίζει από το Α΄: «Άγγελος πρωτοστάτης…» και τελειώνει στο Ω΄: «Ω Πανύμνητε Μήτερ…». Το πρώτο μέρος του Ύμνου, από το Α΄ ως το Μ΄, είναι ιστορικό και αναφέρεται στον Ευαγγελισμό της Παρθένου Μαρίας, στην επίσκεψή της προς την Ελισάβετ, στις αμφιβολίες του γέροντα μνηστήρα της Ιωσήφ, στην προσκύνηση των Μάγων, στην Υπαπαντή του Κυρίου και στην αναχώρηση του στην Αίγυπτο. Το δεύτερο μέρος, από το Ν΄ μέχρι το Ω΄, θεωρείται θεολογικό και δογματικό και αναφέρεται στην ενανθρώπηση του Σωτήρα Χριστού, διά της Παρθένου Μαρίας, προς σωτηρία των πιστών.
Το 626 μ.Χ., οι Άβαροι, βάρβαρος λαός, παρά το γεγονός ότι είχαν συνάψει ειρήνη με τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Ηράκλειο, παρακινούμενοι από τους Πέρσες, πολιόρκησαν από στεριά και θάλασσα την Κωνσταντινούπολη. Τίποτε δεν μπορούσε να σώσει την πρωτεύουσα του Βυζαντίου από αυτούς, καθώς ο αυτοκράτορας Ηράκλειος, με το σύνολο του στρατού, απουσίαζε στα βάθη της Ασίας, σε πόλεμο σκληρό και αδυσώπητο, ενάντια στους Πέρσες. Ο χαμός ήταν βέβαιος. Μόνη ελπίδα η Παναγία, η Μητέρα του Κυρίου, η Μητέρα όλων των πιστών. Ο Πατριάρχης Σέργιος, ο συμβασιλεύων γιος του Ηράκλειου, Κωνσταντίνος και ο πρωθυπουργός Βώνος, κάλεσαν τον λαό σε προσευχή προς την Παναγία Μητέρα του Χριστού, να σώσει την Πόλη. Ο Πατριάρχης Σέργιος, που ήταν η ψυχή της άμυνας, πήρε στα γεροντικά του χέρια τη σεπτή εικόνα της Θεοτόκου από την εκκλησία της, στις Βλαχέρνες, τη λιτάνευε στις επάλξεις των τειχών της Κωνσταντινούπολης και ενεθάρρυνε τους λιγοστούς αμυνομένους. Τον ακολουθούσαν προσευχόμενοι, άρχοντες και αρχόμενοι, κλήρος και λαός.
Παναγία έκανε το θαύμα της, η πολιορκία λύεται και η Κωνσταντινούπολη λυτρώνεται θαυματουργικά. Με ευγνωμοσύνη οι χριστιανοί της Κωνσταντινούπολης, προσέτρεξαν πάλι στον ναό της Παναγίας των Βλαχερνών και «Ευχαριστηρίους λιτάς τω Θεώ προσέφερον». Ο Ύμνος αυτός πήρε την ονομασία «Ακάθιστος Ύμνος», γιατί ψάλλοντάς τον οι χριστιανοί, κατά την ολονύκτια εκείνη ευχαριστήρια ακολουθία προς τη Θεοτόκο, στην εκκλησία των Βλαχερνών, έμειναν όρθιοι. Τις πρώτες τέσσερις Παρασκευές των Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ο Ακάθιστος Ύμνος ψάλλεται τμηματικά και ολόκληρος ψάλλεται την Παρασκευή της Ε΄ Εβδομάδας.
