Ο εγγυητής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ένα Κράτος είναι ασφαλώς τα Δικαστήρια τα οποία με τις αποφάσεις τους οφείλουν να εφαρμόζουν τις σχετικές υποχρεώσεις που προβλέπουν είτε το Σύνταγμα είτε οι διεθνείς συνθήκες για την κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους πολίτες του Κράτους. Εάν τα Δικαστήρια τα ίδια στις ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Κύπρος, παρουσιάζουν οποιοδήποτε πρόβλημα στην υποχρέωση τους αυτά είναι υπόλογα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το οποίο αποδείχθηκε, ως αδέκαστο και αποτελεσματικό, και δια τούτο ως η σωτηρία πολλών πολιτών διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών που έχουν προσυπογράψει τη σχετική Συνθήκη αποδοχής της αρμοδιότητας του.
Δυστυχώς υπήρξαν περιπτώσεις και συνεχίζουν να υπάρχουν που παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο οι οποίες διαπραχθήκαν από τα ίδια τα Δικαστήρια και στις σχετικές υποθέσεις κρίθηκαν υπεύθυνα π.χ. για παραβίαση απαιτήσεων του δικαιώματος της δίκαιης δίκης και της εντός λογικής προθεσμίας διαδικασίας κ.α. Και για του λόγου του αληθές αναφέρω έτσι μια από τις πολλές περιπτώσεις. Σε Δικαστήριο της Λάρνακας που η υπόθεση του αντιδίκου στηριζόταν σε μια απόφαση για να εκποιήσει την περιουσία του πελάτη μου είπα ως δικηγόρος του «κα Δικαστά μα η απόφαση αυτή παραμερίστηκε» και η απάντηση της «Αυτήν την παραμερίσατε εσείς, όχι ο αντίδικος σας». Το γεγονός είναι ότι παραμερίστηκε, δεν έχει βεβαίως σημασία ποιος την παραμέρισε. Αυτό είναι Δικαστήριο;
Οι περιπτώσεις παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τα Δικαστήρια είναι θεμελιώδους σημασίας για την δυνατότητα τους να κατοχυρώσουν τα ίδια δικαιώματα στους πολίτες. Και δυστυχώς δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια και το πρόβλημα της διαφθοράς με ορισμένες περιπτώσεις κάποιων Δικαστών. Αυτό το πρόβλημα επισύρει και τον κίνδυνο να επεκταθεί. Όπως γράφω και στο βιβλίο μου «Ο επίλογος ενός Δικηγόρου» σελ.33, «Τα τελευταία χρόνια ανεφάνη και το πρόβλημα της διαφθοράς σε αρκετά σοβαρό βαθμό…. αν διαπιστωθεί διαφθορά ορισμένων δικαστών σείεται η εμπιστοσύνη και ο σεβασμός σε όλους. Όταν ήρθα από το Στρασβούργο μετά την αφυπηρέτηση μου από το ΕΔΑΔ διαισθάνθηκα τη δυνατότητα ύπαρξης διαφθοράς μεταξύ ορισμένων δικαστών. Δεν ήθελα να το πιστέψω και ρώτησα ένα δικαστή που προσωπικά εκτιμούσα αν πράγματι υπάρχει τέτοιο πρόβλημα στο δικαστικό σύστημα της Κύπρου και η απάντηση του ήταν «τώρα…», δηλαδή θέλεις να πεις τον ρώτησα ότι το πρόβλημα υπήρχε και υπάρχει από καιρό; Και μου απάντησε «βεβαίως». Από τότε άρχισα να είμαι καχύποπτος και διεπίστωσα ιδίοις όμμασι σε περιπτώσεις που παρουσιάστηκα εκ μέρους διαδίκων και μάλιστα προχώρησα και στην καταγγελία στον αρμόδιο κυπριακό θεσμό τέτοιων περιπτώσεων ανεπιτυχώς και σε κάποιες προσέφυγα στο ΕΔΑΔ επιτυχώς.»
Επανέρχομαι στο θέμα για να το φέρω στην επιφάνεια λόγω της σοβαρότητας του στην σύγχρονη πραγματικότητα. Προσθέτω ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο στην Κύπρο αλλά και σε άλλες χώρες όπως στην Ελλάδα και παραθέτω εδώ ως χρήσιμη συμβουλή απόσπασμα από το σύγγραμμα του αείμνηστου Καθηγητή Γεωργίου Βλάχου, μέλους της Ακαδημίας Αθηνών «Κοινωνιολογία των δικαιωμάτων του ανθρώπου» σελ.131, «Οι δικαστικές εγγυήσεις αν είναι χρήσιμο όπλο για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων δεν αποτελούν εντούτοις πανάκεια. Και τούτο όχι μόνο γιατί η προσφυγή στα Δικαστήρια δεν είναι πάντοτε δυνατή ή τελεσφόρα αλλά και διότι η παλαιά εικόνα του ιερού και αδέκαστου Δικαστή έχει σήμερα αμαυρωθεί άλλοτε εξ αιτίας στενών ταξικών προσανατολισμών της Δικαιοσύνης – και των δικαστών σαν τμήματος του κατεστημένου και άλλοτε λόγω απαράδεκτης συμπεριφοράς ορισμένων δικαστών». Και προσθέτει στην επόμενη σελίδα τα εξής «η συμβολή της Δικαιοσύνης στην προστασία των δικαιωμάτων θα εξαρτηθεί συνεπώς και από την εσωτερική αναμόρφωση του ίδιου του δικαστικού κλάδου.»
*Δικηγόρος