Με αμείωτο ενδιαφέρον συνεχίζεται το επόμενο διάστημα η συζήτηση στις Βρυξέλλες για τα λογισμικά παρακολούθησης, η οποία αφορά και την Κύπρο, την ώρα που οι πολιτικές ομάδες ετοιμάζονται να καταθέσουν τροπολογίες επί του προσχεδίου συστάσεων της εξεταστικής επιτροπής για τα κατασκοπευτικά λογισμικά (PEGA) προς την Κομισιόν και το Συμβούλιο, όπου καταγράφονται έντονες συστάσεις και προς τις κυπριακές Αρχές. 

Μιλώντας στον «Φ», οι Κύπριοι ευρωβουλευτές Λουκάς Φουρλάς, Δημήτρης Παπαδάκης και Γιώργος Γεωργίου, έδωσαν το στίγμα της διαφορετικής προσέγγισης τους επί του θέματος, αλλά και της μάχης, που αναμένεται να δοθεί στο Ευρωκοινοβούλιο από τις πολιτικές ομάδες τις επόμενες εβδομάδες, με ορίζοντα τον ερχόμενο Ιούνιο, οπότε και ανάμενεται να ολοκληρωθεί η εντολή της εξεταστικής επιτροπής.

Σήμερα, λοιπόν, παρουσιάζεται σε συνεδρίαση της εξεταστικής επιτροπής το προσχέδιο συστάσεων, το οποίο σημειωτέον είχε κυκλοφορήσει από τις αρχές Ιανουαρίου στη σελίδα του ΕΚ και στο οποίο, όπως αναφέραμε σε προηγούμενο δημοσίευμα, καταγράφονται ιδιαίτερα αρνητικές αναφορές για την Κύπρο.

Συγκεκριμένα καταγράφεται το συμπέρασμα πως στην Κύπρο «έχουν σημειωθεί παραβάσεις ή κακοδιοίκηση κατά την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης», ενώ καλείται το Ευρωκοινοβούλιο να υιοθετήσει έντονες συστάσεις προς τις κυπριακές Αρχές, μεταξύ των οποίων και η δημοσίευση του πορίσματος για το κατασκοπευτικό βαν. 

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Σόφι Ιντ Βελντ: Σε σοβαρό κίνδυνο η δημοκρατία στην Κύπρο

Η πορεία προς την… Ολομέλεια του Ιουνίου

Υπενθυμίζεται ότι η εξεταστική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διερεύνηση της χρήσης του Pegasus και ανάλογου κατασκοπευτικού λογισμικού (PEGA) είναι ενεργή από τον Απρίλιο του 2022, πραγματοποίησε ακροάσεις με εμπειρογνώμονες και διοργάνωσε τρεις διερευνητικές επισκέψεις (στο Ισραήλ, την Πολωνία, την Ελλάδα και την Κύπρο). Τα πορίσματα της επιτροπής θα αναλυθούν λεπτομερώς στην τελική της έκθεση και στις συστάσεις της. 

Όσον αφορά, λοιπόν, τα βήματα της διαδικασίας, σήμερα παρουσιάζεται από την εισηγήτρια της PEGA, Σόφι Ιντ Bελντ, το προσχέδιο συστάσεων προς τα κράτη μέλη, το οποίο αποτελεί ουσιαστικά μετεξέλιξη του δεύτερου μέρους του προσχεδίου της έκθεσης, που είχε δοθεί στη δημοσιότητα το περασμένο φθινόπωρο. Το προσχέδιο της έκθεσης με τα ευρήματα της PEGA συζητήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2022 και τώρα οι ευρωβουλευτές θα συζητήσουν τις συστάσεις με ανάλογο τρόπο. Ακολούθως θα γίνει μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων.

Στη συνέχεια, μέχρι τις 26 Ιανουαρίου οι ευρωβουλευτές έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν τροπολογίες για το προσχέδιο της έκθεσης με τα ευρήματα της PEGA και μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου για το προσχέδιο συστάσεων με τις εισηγήσεις πολιτικής.

Ακολούθως, περί τα τέλη Απριλίου, η PEGA αναμένεται να ψηφίσει και για τα δύο κείμενα, ενώ στη συνέχεια οι συστάσεις της επιτροπής θα παραπεμφθούν προς έγκριση ενώπιον της Ολομέλειας τον Ιούνιο, προκειμένου οι συστάσεις της εξεταστικής επιτροπής του ΕΚ να αποτελέσουν πλέον επίσημες συστάσεις της Ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου.

Διαφωνίες για τις συστάσεις προς την Κύπρο

Όσον αφορά το τμήμα των συστάσεων προς την Κύπρο, αναμένεται να δοθεί μάχη στο Ευρωκοινοβούλιο τις επόμενες βδομάδες, αφού όπως πληροφορούμαστε, συστάσεις και αναφορές, που καταγράφονται για την Κύπροθεωρούνται «άδικες» από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, το οποίο εκφράζει την θέση ότι η εισηγήτρια της επιτροπής, Σόφι ιντ Βελντ, δεν έλαβε καθόλου υπόψη τις εξηγήσεις, που έδωσαν οι Αρχές, κατά την επιτόπια επίσκεψη της PEGA στην Κύπρο, τον περασμένο Νοέμβριο. Υποστηρίζεται ακόμη, από πλευράς ΕΛΚ, ότι τα συμπεράσματα, που καταγράφονται στο κείμενο, δεν αιτιολογούνται με βάση τα ευρήματα. 

Επομένως οι ευρωβουλευτές του ΕΛΚ στην PEGA αναμένεται να καταθέσουν τροπολογίες, ενώ, όπως ανέφερε στον «Φ» ο ευρωβουλευτής Λουκας Φουρλάς, πρόκειται και ο ίδιος να θέσει δικές του τροπολογίες, με σκοπό, όπως επεσήμανε, να «επαναφέρει μια πιο δίκαιη εικόνα για την Κύπρο». Ο ευρωβουλευτής της κεντροδεξιάς τόνισε ότι όσα παρουσιάζονται για την Κύπρο πρέπει να αιτιολογούνται βάσει στοιχείων.

Από πλευράς του ο ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδάκης, που ανήκει στην ομάδα των Σοσιαλδημοκρατών του Ευρωκοινοβουλίου, μιλώντας στον «Φ», εκτίμησε ότι όλες οι πολιτικές ομάδες αναμένεται να καταθέσουν τροπολογίες, είτε ελαφρυντικές είτε επιβαρυντικές. Εξέφρασε, μάλιστα, την εκτίμηση ότι «το Ευρωπαϊκό Λαικό Κόμμα θα προσπαθήσει να εξαγνίσει τις ιδιαίτερα επιβαρυντικές αναφορές, που καταγράφονται στο προσχέδιο, τόσο για τον Δημοκρατικό Συναγερμό όσο και για τις κυπριακές Αρχές».

Με τη σειρά του ο ευρωβουλευτής της Αριστεράς και εκ των αντιπροέδρων της PEGA, Γιώργος Γεωργίου, ανέφερε στον «Φ» ότι «θεωρούμε πως οι δύο εκθέσεις είναι αντικειμενικές και κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και τις σωστές συστάσεις για τα κράτη μέλη».

«Υποψιαζόμαστε ότι θα επιχειρηθεί αφενός να απαξιωθεί η εισηγήτρια της PEGA, Σόφι ιντ Βελντ και αφετέρου να αποψιλωθεί το περιεχόμενο», σημείωσε ο κ. Γεωργίου, για να προσθέσει ότι «εμείς θα προσπαθήσουμε με κάποιες τροπολογίες να κάνουμε πιο ακριβείς και αντικειμενικές κάποιες αναφορές για την Κύπρο».

Ιδιαίτερα έντονες συστάσεις προς τις κυπριακές Αρχές

Υπενθυμίζεται ότι στο προσχέδιο συστάσεων περιλαμβάνονται έντονες συστάσεις προς τις κυπριακές Αρχές.    

Συγκεκριμένα, εισηγείται στο Ευρωκοινοβούλιο να καλέσει την Κυβέρνηση της Κύπρου:

α) να αξιολογήσει διεξοδικά όλες τις άδειες εξαγωγής που έχουν εκδοθεί για κατασκοπευτικό λογισμικό και να τις ανακαλέσει, όπου αρμόζει·

β) να δημοσιεύσει την έκθεση του ειδικού ερευνητή σχετικά με την υπόθεση του «κατασκοπευτικού βαν»·

γ)να διερευνήσει πλήρως, με τη βοήθεια της Europol όλες τις καταγγελίες για παράνομη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού, ιδίως σε δημοσιογράφους, δικηγόρους και παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών·

Στο εν λόγω προσχέδιο, γίνονται αναφορές, οι οποίες θέλουν την Κύπρο να λειτουργεί ως  «εξαγωγικός κόμβος για κατασκοπευτικό λογισμικό σε αντιδημοκρατικά καθεστώτα ανά τον κόσμο» και ως «ελκυστική τοποθεσία για τις εταιρείες, που πωλούν τεχνολογίες παρακολούθησης».

Καταγράφεται ακόμη το συμπέρασμα ότι στην Κύπρο έχουν σημειωθεί παραβάσεις ή κακοδιοίκηση κατά την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης, όσον αφορά τη χρήση και το εμπόριο κατασκοπευτικού λογισμικού».

Την ίδια ώρα γίνεται και αναφορά στο γεγονός ότι η Κύπρος είναι το μοναδικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δεν έχει υπογράψει τη σύμβαση του Wassenaar, η οποία αφορά τον έλεγχο των συμβατικών όπλων και των αγαθών και τεχνολογιών διπλής χρήσης, γεγονός το οποίο η κυπριακή κυβέρνηση προσάπτει στην τουρκική εναντίωση (βέτο). 

Παράλληλα στο προσχέδιο συστάσεων γίνεται αναφορά και στις «καταγγελίες», που κατατέθηκαν ενώπιον της επιτροπής «ότι το κυπριακό κυβερνητικό κόμμα κατασκοπεύει επικριτές του», ξεκαθαρίζοντας, εντούτοις, ότι «μέχρι στιγμής δεν έχουν εντοπιστεί μολύνσεις από κατασκοπευτικό λογισμικό».