Το κενό που υπάρχει και οι αδυναμίες που παρατηρούνται με τους επίσημους ελέγχους σε επίπεδο σφαγείων, τόσο στα σφαγεία οπληφόρων όσο και στα πτηνοσφαγεία, που συνδέονται κατά κύριο λόγο με τη σοβαρή υποστελέχωση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, επιχειρεί να διορθώσει το υπουργείο Γεωργίας μέσω της αγοράς υπηρεσιών. Προς τον σκοπό αυτό προτίθεται να προχωρήσει στις 20/5/2021 στην προκήρυξη διαγωνισμού για την παροχή υπηρεσιών από εξουσιοδοτημένο ιδιωτικό όργανο για τη διεξαγωγή όλων των επίσημων ελέγχων στα σφαγεία ερυθρού και λευκού κρέατος. Ωστόσο, για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει προηγουμένως η κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών να προχωρήσει στην αποδέσμευση κονδυλίου για τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες ύψους €1 εκατ.

Σε μια προσπάθεια να συζητηθεί στην αρμόδια Επιτροπή προτού διαλυθεί η Βουλή ενόψει των εκλογών, ο υπουργός Γεωργίας, Κώστας Καδής, απέστειλε την Πέμπτη επιστολή στην πρόεδρο της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών ζητώντας την αποδέσμευση κονδυλίου. Μάλιστα, ο κ. Καδής ζητά να εξεταστεί κατεπειγόντως το θέμα με την επίκληση ότι προκύπτει ανάγκη αναβάθμισης των επιπέδων ελέγχου στα σφαγεία. «Η αποδέσμευση του κονδυλίου κρίνεται ως ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των ελέγχων στα σφαγεία που λειτουργούν σήμερα στην Κύπρο», αναφέρει.

Σε επίπεδο σφαγείων, τόσο στα σφαγεία οπληφόρων όσο και στα πτηνοσφαγεία,  παρατηρούνται αδυναμίες οι οποίες συνδέονται κατά κύριο λόγο με τη σοβαρή υποστελέχωση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε και ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα κατά την τελευταία επιθεώρηση του τομέα ερυθρού και λευκού κρέατος της Κύπρου από τις αρμόδιες Αρχές του Καναδά, οι οποίες και εισηγήθηκαν την πρόσθετη ενίσχυση της κυβερνητικής εποπτείας, ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Νομοθεσίας σχετικά με τους επίσημους ελέγχους της τροφικής αλυσίδας.

Με βάση τις αξιολογήσεις των αναγκών στελέχωσης των σφαγείων από διεθνείς φορείς, προκύπτει ανάγκη τοποθέτησης προσωπικού στα σφαγεία οπληφόρων, τόσο κατά το κανονικό ωράριο της Δημόσιας Υπηρεσίας όσο και πέραν αυτού. Σύμφωνα με τον κ. Καδή, με βάση τον αριθμό του προσωπικού και των κενών θέσεων που υπάρχουν, αλλά και τη φύση, ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις της συγκεκριμένης εργασίας, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες δεν είναι σε θέση να καλύψουν τις εν λόγω ανάγκες και να ανταποκριθούν επαρκώς στους απαιτούμενους από τη νομοθεσία ελέγχους.

Για τη θεραπεία της πιο πάνω αδυναμίας και λαμβάνοντας υπόψη το χρονοβόρο της κανονικής διαδικασίας δημιουργίας και πλήρωσης επιπρόσθετων θέσεων εργασίας, το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος υπέβαλε πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για ανάθεση ορισμένων καθηκόντων επίσημων ελέγχων σε εξουσιοδοτημένο φορέα. Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε όπως εξουσιοδοτήσει τον υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος να δώσει οδηγίες στον διευθυντή Κτηνιατρικών Υπηρεσιών ώστε να προβεί σε ετοιμασία εγγράφων για προκήρυξη διαγωνισμού για αγορά υπηρεσιών από εξουσιοδοτημένο φορέα για την πραγματοποίηση όλων των απαιτούμενων ελέγχων στα σφαγεία, υπό την εποπτεία των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών. Σημειώνεται πως η ανάθεση ορισμένων καθηκόντων επίσημων ελέγχων από τις αρμόδιες Αρχές είναι μια δυνατότητα που παρέχεται από το Άρθρο 28 του Κανονισμού (ΕΕ) 625/2017 για τους επίσημους ελέγχους.

Οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες έχουν ετοιμάσει τα έγγραφα για τον εν λόγω διαγωνισμό, τα οποία αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας για έλεγχο. Η διαδικασία είναι σε τελικό στάδιο και αναμένεται σύντομα η έγκρισή τους. Με την έγκριση, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες θα προχωρήσουν σε προκήρυξη του διαγωνισμού. Ως εκ τούτου, απαιτείται η αποδέσμευση των σχετικών πιστώσεων από τη Βουλή των Αντιπροσώπων το συντομότερο δυνατό.  

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Η εποπτεία παραμένει στις αρμόδιες Αρχές

Αρμόδια Αρχή για τον έλεγχο της εφαρμογής της Νομοθεσίας στα σφαγεία ερυθρού και λευκού κρέατος είναι οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2017/625, οι αρμόδιες Αρχές πρέπει να διαθέτουν ή να έχουν πρόσβαση σε επαρκή αριθμό κατάλληλα ειδικευμένων και έμπειρων υπαλλήλων για την αποτελεσματική και αποδοτική διενέργεια των επίσημων ελέγχων.

Μετά από διαχρονική μελέτη του όλου θέματος και λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες για πλήρη στελέχωση των σφαγείων εντός και εκτός του κανονικού ωραρίου της Δημόσιας Υπηρεσίας, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες έχουν εισηγηθεί ως επιλογή για την πλήρη εφαρμογή όλων των απαιτούμενων ελέγχων την ανάθεσή τους σε εξουσιοδοτημένο ιδιωτικό φορέα, ο οποίος θα υπόκειται σε αυστηρό έλεγχο από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. 

Η επιλογή της ανάθεσης των ελέγχων σε εξουσιοδοτημένο φορέα αποτελεί πρακτική που προβλέπεται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία και επιλέγεται από σειρά κρατών-μελών.

Στα έγγραφα του διαγωνισμού περιγράφονται και οι εξουσίες των κτηνιατρικών Αρχών ως της αρμόδιας Αρχής ελέγχου των σφαγείων. Δηλαδή την αρμοδιότητα και την εποπτεία των ελέγχων θα εξακολουθήσουν να τις έχουν οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες.

Όσον αφορά στο είδος και την ποιότητα των ελέγχων οι οποίοι θα διενεργούνται και με σκοπό την επαλήθευση της διενέργειας από μέρους του εξουσιοδοτημένου οργάνου όλων των προβλεπόμενων ελέγχων οι οποίοι προβλέπονται στον Καν. (ΕΕ) αριθ. 2019/627, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες θα προχωρούν σε απροειδοποίητους διοικητικούς ελέγχους (επιτόπιους) στα σφαγεία, κατά τους οποίους θα αξιολογείται η υφιστάμενη κατάσταση λαμβάνοντας υπόψη τη συμμόρφωση των υπεύθυνων των σφαγείων και τη συμμόρφωση του εξουσιοδοτημένου οργάνου σε σχέση με την υποχρέωση διενέργειας των ελέγχων στο σφαγείο. Η συχνότητα δε των ελέγχων από μέρους των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών θα καθορίζεται στη βάση ανάλυσης κινδύνου και αρχικά η συχνότητα αυτή θα είναι μεγαλύτερη, ενώ εφόσον δεν παρατηρούνται μη συμμορφώσεις η συχνότητα αυτή θα μειώνεται.

Ελεγκτική Υπηρεσία: Δεν πραγματοποιείται αριθμός προβλεπόμενων ελέγχων

Σε ειδική έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες το 2020, γίνεται αναφορά σε επιστολή των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, προς το Γενικό Λογιστήριο, για το συνολικό κόστος της μισθοδοσίας του προσωπικού των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών που εργάστηκε στα σφαγεία, συμπεριλαμβανομένου και του κόστους αγοράς υπηρεσιών ιδιωτών κτηνιάτρων και του σχετικού κόστους εργαστηριακών αναλύσεων και συντήρησης εξοπλισμού και εργαστηρίων. Το κράτος το 2015 είσπραξε από τα σφαγεία €986.384 σε κτηνιατρικά τέλη, ενώ το κόστος του ήταν μόλις €449.067 χωρίς να παρέχει το απαραίτητο προσωπικό για τους ελέγχους στα σφαγεία.

Περαιτέρω, στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τους επίσημους ελέγχους στα σφαγεία οπληφόρων ζώων/ ερυθρού κρέατος, πτηνοσφαγεία, κονικλοσφαγεία και σφαγεία εκτρεφόμενου θηράματος. Στην έκθεση γίνεται αναφορά στο άρθρο 5(5) του Κανονισμού για τον καθορισμό ειδικών διατάξεων για την οργάνωση των επίσημων ελέγχων στα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο, τα κράτη μέλη μεριμνούν για την ύπαρξη επαρκούς προσωπικού, ώστε οι επίσημοι έλεγχοι που απαιτούνται, να διενεργούνται με τη συχνότητα που ορίζεται στον Κανονισμό και ακολουθείται προσέγγιση, η οποία βασίζεται στην αξιολόγηση κινδύνου για τον υπολογισμό του αριθμού του επίσημου προσωπικού που πρέπει να παρευρίσκεται στη γραμμή σφαγής ενός συγκεκριμένου σφαγείου. Ο αριθμός του επίσημου προσωπικού ορίζεται από την αρμόδια Αρχή και πρέπει να είναι τέτοιος που να επιτρέπει την εφαρμογή όλων των απαιτήσεων του εν λόγω Κανονισμού. Στην έκθεση αναφέρεται ότι λόγω της υποστελέχωσης του προσωπικού στα σφαγεία οπληφόρων ζώων στην επαρχία Λευκωσίας, δεν πραγματοποιείται αριθμός προβλεπόμενων ελέγχων.