Άρθρο του Υπουργού Υγείας Κωνσταντίνου Ιωάννου στην ειδική έκδοση του Φιλελεύθερου: «Η επόμενη μέρα – Πώς προχωρούμε»
Στην αντίστοιχη περσινή έκδοση του Φιλελεύθερου πριν από ένα ακριβώς χρόνο σημείωνα ότι κυριότερη στόχευση του υπουργείου Υγείας για το 2020 ήταν η έναρξη της δεύτερης φάσης του Γενικού Συστήματος Υγείας και η ολοκλήρωση της εφαρμογής του.
Ωστόσο, από τους πρώτους μήνες του 2020 οι προτεραιότητές μας επανακαθορίστηκαν εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού που ενέσκηψε σε όλο τον πλανήτη και εξακολουθεί να ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους σε κάθε γωνιά της Γης. Η πανδημία του Covid μάς υποχρέωσε να καταφύγουμε σε δραστικά μέτρα για να προφυλάξουμε τη δημόσια υγεία και να προστατεύσουμε ανθρώπινες ζωές. Οι μνήμες από τις κρίσιμες στιγμές που βιώσαμε παραμένουν νωπές και σίγουρα θα μας συντροφεύουν για πάντα. Ο αόρατος εχθρός ανέτρεψε τις ζωές μας, μάς απομάκρυνε από συγγενείς, φίλους και αγαπημένα πρόσωπα, άλλαξε τις συνήθειες μας, επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, διακινούμαστε, συμπεριφερόμαστε και σκεφτόμαστε.
Κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες το Υπουργείο Υγείας έδρασε έγκαιρα για να περιφρουρήσει το σύστημα υγείας ώστε να μην καταρρεύσει όπως συνέβη σε πολλές σύγχρονες χώρες με προηγμένες υποδομές, πολυάριθμο ανθρώπινο δυναμικό και ζηλευτές υπηρεσίες υγείας. Οι δραματικές εικόνες που έδειχναν ασθενείς να πεθαίνουν αβοήθητοι σε διαδρόμους νοσοκομείων ελλείψει διαθέσιμων κλινών νοσηλείας ήταν αυτό που θέλαμε να αποφύγουμε. Υιοθετήσαμε τη στρατηγική που προέβλεπε την απομόνωση κάθε κρούσματος, την ιχνηλάτηση και απομόνωση των επαφών του, τη διενέργεια πολλών διαγνωστικών εξετάσεων και την εφαρμογή υγειονομικών πρωτοκόλλων. Η στρατηγική μας αποδείχθηκε αποτελεσματική και απέσπασε εύσημα από το εξωτερικό. Η Κύπρος πέρασε το πρώτο κύμα της πανδημίας με τις λιγότερες δυνατές απώλειες, κάτι το οποίο αποδίδουμε στην καταλυτική συνδρομή των πολιτών στη μεγάλη κινητοποίηση που έγινε σε όλα τα επίπεδα με μπροστάρη τις Ιατρικές Υπηρεσίες του κράτους. Τα δημόσια νοσηλευτήρια και οι επαγγελματίες υγείας ανταποκρίθηκαν επάξια. Το Γενικό Σύστημα Υγείας και ειδικά ο θεσμός του προσωπικού ιατρού, αποδείχθηκε πολύτιμο εργαλείο που βοήθησε τα μέγιστα στη διαχείριση της πανδημίας, ενώ εξίσου βοηθητικά υπήρξαν τα ιατρεία δημόσιας υγείας που δημιουργήσαμε σε όλες τις πόλεις.
Από το καλοκαίρι, όταν ολοκληρώθηκε η αποκλιμάκωση των μέτρων, προετοιμαστήκαμε για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, το οποίο βιώνουμε αυτή την περίοδο. Το πλάνο δράσης επικαιροποιήθηκε στη βάση των νέων δεδομένων και προσαρμόζεται συνεχώς αναλόγως των συνθηκών που επικρατούν. Η στρατηγική μας παραμένει ίδια: Μεγάλος αριθμός διαγνωστικών εξετάσεων ειδικά σε ευάλωτες ομάδες, για εντοπισμό και απομόνωση κρουσμάτων, εντοπισμός των επαφών τους και μέτρα ανακοπής της διασποράς του ιού. Η Κύπρος συνεχίζει να ακολουθεί συντηρητική πολιτική, εφαρμόζοντας περιοριστικά μέτρα που να αποτρέπουν της πολυάριθμες συναθροίσεις που ευνοούν τον πολλαπλασιασμό των μολύνσεων. Επίσης, έχουμε υιοθετήσει αναλυτικά υγειονομικά πρωτόκολλα που καλύπτουν σχεδόν το σύνολο των κοινωνικών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Δυστυχώς όμως έτοιμες συνταγές δεν υπάρχουν. Η πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση μάς υποχρεώνει πολλές φορές να κινούμαστε σε αχαρτογράφητα νερά.
Ορόσημο στη μάχη που δίδουμε κατά του Covid αποτελεί η ανακάλυψη του εμβολίου, στο οποίο ολόκληρος ο πλανήτης εναποθέτει τις ελπίδες του. Η Κύπρος έχει παραγγείλει εγκαίρως επαρκείς ποσότητες που καλύπτουν το σύνολο του πληθυσμού και η έναρξη του εμβολιαστικού προγράμματος θα σηματοδοτήσει την αρχή του τέλους της υγειονομικής κρίσης. Βρισκόμαστε όμως στο μέσον του δρόμου και η μεγάλη αυτή προσπάθεια θα πρέπει να συνεχιστεί για μερικούς ακόμη μήνες, όταν θα σημάνει η λήξη του παγκόσμιου συναγερμού. Είναι γι᾽αυτό που με κάθε ευκαιρία ζητώ την κατανόηση των πολιτών, των επαγγελματιών, των εργαζομένων, των επιχειρηματιών και όλων ανεξαιρέτως των συμπολιτών μας, τους οποίους θέλω να κοιτάζω στα μάτια με την υπόσχεση ότι καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για το συλλογικό καλό.
Παράλληλα με την πανδημία το Υπουργείο Υγείας καλείται να διαχειριστεί μια σειρά ζητημάτων ζωτικής σημασίας, με πρώτο το ΓεΣΥ, το οποίο αγκαλιάστηκε από την πρώτη μέρα της εφαρμογής του και συνεχώς αναβαθμίζεται, διαψεύδοντας όσους έσπευδαν να προβλέψουν την κατάρρευσή του. Παρά τις αντίξοες συνθήκες που προκάλεσε η πανδημία, η κυβέρνηση προχώρησε και με την εφαρμογή και της ενδονοσοκομειακής φάσης του Συστήματος.
Οι δικαιούχοι έχουν πλέον το δικαίωμα της επιλογής του παρόχου υγείας που θεωρούν ότι μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες τους, χωρίς να υφίσταται ο ανασταλτικός παράγοντας του κόστους. Αυτό, αναπόφευκτα, μετατόπισε τη ζήτηση από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, φαινόμενο που αναμένεται να εξισορροπηθεί.
Παρά τα προβλήματα που φυσιολογικά εμφανίζονται σε μια τέτοια μεγάλη αλλαγή, στα θετικά καταγράφεται το γεγονός ότι οι χιλιάδες των συμπολιτών μας εξυπηρετήθηκαν στο πλαίσιο του ΓεΣΥ. Το γεγονός και μόνο ότι επεμβάσεις που αναβάλλονταν λόγω μεγάλου κόστους, διενεργήθηκαν σε νοσηλευτήριο και από γιατρό που ο ίδιος ο ασθενής επέλεξε, χωρίς κόστος, μάς επιτρέπει να αισιοδοξούμε ότι εάν πιστώσουμε το Σύστημα Υγείας με τον χρόνο που χρειάζεται και αν αντιμετωπίσουμε τις αδυναμίες του, μοναδικοί κερδισμένοι θα είναι οι ασθενείς της Κύπρου.
Η εφαρμογή του ΓεΣΥ έχει και πολλές άλλες ευεργετικές επιδράσεις, όπως είναι η ψηφιοποίηση της υγείας και η ηλεκτρονική υγεία. Ψηλά στις προτεραιότητες μας παραμένει το θέμα της ίδρυσης Πανεπιστημιακών Κλινικών για την ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ των επαγγελματιών υγείας και της ακαδημαϊκής κοινότητας. Το σχετικό νομοσχέδιο έχει κατατεθεί στη Βουλή για τα περαιτέρω. Επόμενος στόχος είναι η αναδιοργάνωση του ίδιου του Υπουργείου Υγείας ώστε να μπορέσει να εστιάσει στον εποπτικό του ρόλο, με έμφαση στην υλοποίηση πολιτικών που θα βελτιώσουν την ποιότητα υγείας συγκεκριμένων ομάδων ασθενών και θα ενισχύσει τη στρατηγική της πρόληψης για μια σειρά από σοβαρές ασθένειες. Καλή χρονιά σε όλους, με ασφάλεια και υγεία.
