Μια μοναδική έκθεση φωτογραφίας από το αρχείο του αείμνηστου Ετμόντ Τορικιάν, ενός από τα ιδρυτικά μέλη της Φωτογραφικής Εταιρείας Κύπρου, παρουσιάζεται από τη Δευτέρα 2 Οκτωβρίου στο Κέντρο Εικαστικών Τεχνών και Έρευνας – Ίδρυμα Σεβέρη (CVAR). 

Φίλοι της φωτογραφίας αλλά κι όσοι ενδιαφέρονται να δουν εικόνες από μια κάποτε ελεύθερη Κύπρο προσκαλούνται σ’ αυτή την ιδιαίτερη έκθεση, που πραγματοποιείται με τη συνεργασία της ΦΕΚ. 

Ο Ετμόντ γεννήθηκε το 1922 και πέρασε στην αιωνιότητα το 2006. Οι φωτογραφίες του ξυπνούν πράγματι μνήμες και καλύπτουν την εποχή από το 1950 μέχρι τη δεκαετία του ‘80 και παρουσιάζουν τον κόσμο της Κύπρου εκείνης της εποχής, πόλεις και χωριά. 

Όπως ανέφερε ο πρώην πρόεδρος της ΦΕΚ και ιδρυτικό μέλος, μηχανολόγος αυτοκινήτων και μηχανημάτων Αντώνης Σιμώνης, ο Ετμόντ Τορικιάν ήταν από τους καλύτερους ηλεκτρολόγους αυτοκινήτων όπως είναι και πολλοί άλλοι Αρμένιοι της Κύπρου. Είναι γνωστό, επίσης, ότι Αρμένιοι όπως οι Edwards και Mangoian, βοήθησαν πολύ στην εδραίωση της φωτογραφικής τέχνης στην Κύπρο.

«Το εργαστήριο/ κατάστημα του Ετμόντ ήταν στο τέρμα της οδού Ρηγαίνης, όπου διόρθωνε αυτοκίνητα, πουλούσε και εφάρμοζε φανάρια, δείκτες, μπαταρίες, κλπ. Ήταν ένας πολύ καλός, εργατικός και ευπροσήγορος άνθρωπος, πάντα πρόθυμος να κουβεντιάσει και να εξηγήσει τις πολλές απορίες σχετικά με τα αυτοκίνητα. 

» Μέχρι τότε, δεν ήξερα ότι εκτός από τα τεχνικά των αυτοκινήτων είχαμε και άλλο κοινό ενδιαφέρον με τον Ετμόντ, τη φωτογραφία. Το έμαθα αργότερα, όταν με πρωτοβουλία του μ. Γιώργου Λανίτη ιδρύσαμε τη Φωτογραφική Εταιρεία Κύπρου, οπότε με μεγάλη μου έκπληξη είδα και τον Ετμόντ να είναι μεταξύ μας. Έτσι έμαθα ότι ο Ετμόντ, δεν ήταν μόνο εξαίρετος τεχνικός και άνθρωπος, αλλά και άριστος φωτογράφος. 

» Τότε, επειδή η ΦΕΚ δεν είχε οικονομικούς πόρους, ως Επιτροπή κάναμε τις συνεδριάσεις μας εναλλάξ στα σπίτια μας. Και θυμούμαι έντονα ότι όλοι προσμέναμε εναγωνίως πότε θα ερχόταν η σειρά για να συνεδριάσουμε στο σπίτι του Ετμόντ, για να απολαύσουμε τα εξαιρετικά λακματζιούν που έφτιαχνε η κυρία Τορικιάν!»

  • Λευκωσία, CVAR (22 300994). Εγκαίνια: Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 7μ.μ. Διάρκεια: μέχρι 17 Οκτωβρίου

Ένα άλλο ιδρυτικό μέλος της ΦΕΚ, ο Δρ. Κωνσταντίνος Πουργουρίδης αναφέρει:  «Η Φωτογραφική Εταιρεία Κύπρου ιδρύθηκε το 1960. Ήμουν παρών στην ιδρυτική συνέλευση μαζί με τον Γιώργο Λανίτη, τον Πετράκη Ιωαννίδη, τον πρώτο πρόεδρο της ΦΕΚ, τον Αντώνη Σιμώνη, τον Δρ Ερατοσθένη Τοφαρίδη και σίγουρα και κάποιους άλλους που δεν τους θυμάμαι. Ειδοποιήθηκα για την επικείμενη ίδρυση της ΦΕΚ από τον τότε Διευθυντή Τεχνικής Εκπαίδευσης Σταύρο Συρίμη ο οποίος ήταν ο ίδιος ενθουσιώδης ερασιτέχνης φωτογράφος.  

» Το 1959 όταν πρωτοδιορίστηκα στην Τεχνική Σχολή Λευκωσίας  ξεκίνησα ένα φωτογραφικό όμιλο με μαθητές που έρχονταν ελεύθερα τα απογεύματα και εμφανίζαμε και τυπώναμε φωτογραφίες με πενιχρά μέσα. Όταν μας επισκέφθηκε ο Σταύρος Συρίμης ενθουσιάστηκε και μας  χρηματοδότησε την αγορά εξοπλισμού και τη δημιουργία σκοτεινού θαλάμου. Μεταξύ των μαθητών θυμάμαι κάποιους που διέπρεψαν επαγγελματικά στη φωτογραφία (Δώρος Παρτασίδης, Άντρος Θεοδώρου και άλλοι) καθώς και καθηγητών που ενδιαφέρθηκαν και συμμετείχαν και μετά έγιναν και μέλη της ΦΕΚ (Αντρέας Μαλέκος, Μιχαήλ Μιχαήλ, Εμμανουήλ Σεμιδαλάς.)». 

Ο επίτιμος πρόεδρος της ΦΕΚ Νίκος Καρανίκης προσθέτει όσα γνωρίζει κι ο ίδιος για τον  Ετμόντ Τορικιάν, τον οποίο συνάντησε το 1972 όταν εγκατέστησε συσκευές κλιματισμού στο τότε γραφείο του Καρανίκη, στο Βρετανικό Συμβούλιο.  «Ένας γλυκομίλητος άνθρωπος που σου άρεσε να συνομιλείς μαζί του. Το 1978 έγινα μέλος της ΦΕΚ και το 1988, όταν θα γιορτάζαμε τη συμπλήρωση ενός χρόνου ζωής του περιοδικού ZOOM της ΦΕΚ αποφασίσαμε να καλέσουμε τον Ετμόντ να παραστεί στην εκδήλωση που προγραμματίζαμε. 

» Μίλησα τότε με την αδερφή του, Χαϊκούι Λέιλαντ, και της είπα ότι θα θέλαμε να τον καλέσουμε στο κόψιμο της τούρτας! Η Χαϊκούι μού είπε ότι μετά την εισβολή της Τουρκίας το 1974, ο αδερφός της έφυγε για τον Καναδά και είπε ‘ρίχνω πέτρα μαύρη πίσω μου και φεύγω’. Ζήτησα και μου έδωσε το τηλέφωνο του κι αφού του εξήγησα γιατί τον θέλαμε να είναι μαζί μας μου είπε ‘έρχομαι!’ Έτσι το 1988 σε μια ωραία εκδήλωση σε ξενοδοχείο της Λευκωσίας ο Ετμόντ μαζί με πρώην προέδρους της ΦΕΚ και άλλους φίλους έσβησαν το κεράκι της τούρτας και ακολούθησε δείπνο με πολλές και ωραίες θύμισες. 

Ο Ετμόντ Τορικιάν στον Καναδά που βρισκόταν δούλεψε στο Κολλέγιο Humber, όπου δίδαξε φωτογραφία. 

Για το φωτογραφικό αρχείο του Ετμόντ Τορικιάν θα γίνει συζήτηση στα εγκαίνια της έκθεσης στο CVAR.