Τρεις παρουσιάσεις του βιβλίου του Αντώνη Χατζηκυριάκου «Χερσαίο Νησί» διοργανώνουν σε Πάφο, Λεμεσό και Λευκωσία οι εκδόσεις Ψηφίδες, στις 14, 15 και 19 Ιουνίου.

Το βιβλίο «Χερσαίο νησί: Η Μεσόγειος και η Κύπρος στην Οθωμανική Εποχή των Επαναστάσεων» (Ψηφίδες 2023, σελ. 440 + αναδιπλούμενος χάρτης) εκκινεί από τη θέση πως η γεωγραφία δεν είναι αυτονόητη, αλλά η σημασία της μεταβάλλεται στον χρόνο, τον χώρο και στο γεωπολιτικό πλαίσιο.

Το έργο, καλύπτοντας ολόκληρη την οθωμανική περίοδο της κυπριακής ιστορίας (1571-1878), εστιάζει στην εποχή των επαναστάσεων και τις δεκαετίες ανάμεσα στο 1760 και το 1840. Η αντανάκλαση της παγκόσμιας αυτής ιστορικής διεργασίας επέφερε ριζικές μεταβολές στη σχέση των ανθρώπων με τον χώρο αλλά και στις διά- και ενδοκοινοτικές σχέσεις.

Κύπρος. Από τη συλλογή του John Thomson, 1878 στο Wellcome Collection.

Η προσέγγιση του βιβλίου τοποθετείται στο σημείο που τέμνονται η περιβαλλοντική, η οικονομική, η κοινωνική και η διανοητική ιστορία, εναλλάσσοντας την κλίμακα της παρατήρησης μεταξύ του τοπικού, του οθωμανικού, του μεσογειακού και του παγκόσμιου πλαισίου.

Απώτερος σκοπός του είναι να διαφωτίσει τις σύνθετες ιστορικές διεργασίες που οδήγησαν στην εθνοθρησκευτική σύγκρουση του ταραχώδους 20ού αιώνα στο νησί. 

Πάφος, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Τετάρτη 14 Ιουνίου, 7.30μ.μ.

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:

  • Θέμος Δημητρίου, Πρώην Πρόεδρος του ΕΤΕΚ, Πολιτικός Αναλυτής
  • Χρίστος Μάης, Διδάσκων, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Σύμβουλος Εκδόσεων Ψηφίδες

Λεμεσός, Πολυχώρος Συνεργείο, Πέμπτη 15 Ιουνίου, 7.30μ.μ.

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:

  • Αντρέας Παναγιώτου, Κοινωνιολόγος, Πανεπιστήμιο Frederick
  • Άδωνις Φλωρίδης, Σκηνοθέτης

Συντονισμός: Σεβίνα Φλωρίδου, Αρχιτεκτόνισσα

Λευκωσία, Οικία Χατζηγιωργάκη Κορνέσιου (Εθνολογικό Μουσείο), Δευτέρα 19 Ιουνίου, 7μ.μ. (συνδιοργάνωση με το Τμήμα Αρχαιοτήτων)

  • Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:
    Μαρία Ιακώβου, Καθηγήτρια Προϊστορικής και Πρωτοϊστορικής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου
  • Θεοχάρης Σταυρίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Οθωμανικής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου
  • Κυπριανός Δ. Λούης, Διευθυντής Μέσης Εκπαίδευσης
    Φρόσω Ριζοπούλου- Ηγουμενίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια Λαϊκής Τέχνης και Αρχιτεκτονικής, Πανεπιστήμιο Κύπρου και Ιδρυτικό μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών
  • Λουίζα Παπαλοΐζου, συγγραφέας του βραβευμένου μυθιστορήματος «Το Βουνί».

Θα ακολουθήσει αντιφώνηση από τον συγγραφέα

Συντονισμός: Άγγελ Νικολάου-Κονναρή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας του Λατινοκρατούμενου Ελληνισμού, Πανεπιστήμιο Κύπρου

Όπως σημειώνει ο Σωκράτης Δ. Πετμεζάς, Καθηγητής Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας Νεότερων Χρόνων, Πανεπιστήμιο Κρήτης – Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών/ΙΤΕ, η μελέτη αυτή προσφέρει δύο σημαντικούς νεωτερισμούς: αφενός τοποθετεί την Κύπρο, μια σχετικά ήσυχη οθωμανική επαρχία, στην εποχή των επαναστάσεων στην Ευρώπη και τον Μεσογειακό κόσμο· αφετέρου χρησιμοποιεί συστηματικά τις δυνατότητες που προσφέρει η χρήση των Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών στην ιστορική έρευνα για να μελετήσει την κυπριακή οικονομία και κοινωνία σε μια εποχή βαθιών μετασχηματισμών και ανατροπών. «Η μελέτη αυτή μπορεί να λειτουργήσει υποδειγματικά για την εξοικείωση των ερευνητών με τα νέα αυτά αναλυτικά εργαλεία και για τον ουσιαστικό ενοφθαλμισμό των σύγχρονων αναζητήσεων της ‘παγκόσμιας ιστορίας’ στην ελληνική και την κυπριακή ιστοριογραφία». 

Ο Αντώνης Χατζηκυριάκου είναι Επίκουρος Καθηγητής Οθωμανικής και Τουρκικής Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και είναι συνεργαζόμενος ερευνητής στο Center for Spatial and Textual Analysis του Πανεπιστήμιου Στάνφορντ. Έχει εργαστεί στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, στη Σχολή Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών (School of Oriental and African Studies) του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους στα αγγλικά, ελληνικά και τουρκικά. Επιμελήθηκε τον τόμο Islands of the Ottoman Empire (Πρίνστον, 2017) και συνεπιμελήθηκε (με την Virginia Aksan και τον Bogaç Ergene) το αφιέρωμα του περιοδικού Journal of the Ottoman and Turkish Studies Association με τίτλο Chasing the Ottoman Early Modern.

* Στην κύρια φωτογραφία: Ποτάμια, πηγάδια, λαγούμια και αρδευτικά κανάλια που καταγράφονται στον χάρτη του Κίτσενερ (1878-83). Διαδικτυακή εφαρμογή