Εκατοντάδες υποθέσεις εμπορίας προσώπων και σεξουαλικής εκμετάλλευσης διερευνούν οι Αρχές, ενώ καταγγέλλεται ότι δεν υπάρχει συντονισμός μεταξύ των Υπηρεσιών, με τη σχετική νομοθεσία να βρίσκεται υπό τροποποίηση για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια.
Όπως σημειώθηκε, χθες, στην επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής, από το 2019 έως το 2022, καταγγέλθηκαν 767 περιστατικά για trafficking, σχηματίστηκαν φάκελοι για 49 υποθέσεις και καταγράφτηκαν 98 θύματα. Αναφέρθηκε, επίσης, ότι υπήρξαν 14 καταδίκες από τον Ιούλιο του 2021 μέχρι σήμερα. Στο μεταξύ, σε αναμονή παραμένει η Εθνική Στρατηγική 2023 – 2026, η οποία αναμένεται να κατατίθεται στο Υπουργικό Συμβούλιο τον Νοέμβριο.
Εκ μέρους της Αστυνομίας και του Τμήματος Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων, σημειώθηκε ότι, σε συνεργασία με τη Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟΚΑΣ), έχουν κατασχεθεί περίπου €15.000 για υποθέσεις που σχετίζονται με το trafficking. Υπογραμμίστηκε, παράλληλα, ότι έχουν λάβει 767 καταγγελίες για υποθέσεις εμπορίας προσώπων και σεξουαλικής εκμετάλλευσης σε μια τριετία, από το 2019 έως το 2022. Έχουν αναγνωριστεί 98 θύματα και έχουν σχηματιστεί φάκελοι για 49 υποθέσεις. Έχουν σημειωθεί, επίσης, 14 καταδίκες από τον Ιούλιο του 2021 μέχρι και σήμερα. Από αυτές τις καταδίκες, αναφέρθηκε ως σημαντική εκείνη κατά την οποία καταδικάστηκε «πελάτης» για αγορά σεξουαλικών υπηρεσιών, καθώς και μια άλλη καταδίκη για εμπορία προσώπου για σκοπούς επαιτείας.
Υπάρχουν σε εξέλιξη, σημειώθηκε, έρευνες για συνέργια σε λευκούς γάμους, σε συνεργασία και με διωκτικές Αρχές άλλων χωρών.
Εκ μέρους της Υπηρεσίας Αλλοδαπών της Αστυνομίας, αναφέρθηκε στη διάρκεια του 2022 οι αφίξεις παράτυπων μεταναστών ανήλθαν στις 17.434 από τις οποίες οι 3.859 αφορούν γυναίκες και ανήλικα κορίτσια. Ο αριθμός αυτός μειώθηκε αισθητά στη διάρκεια της φετινής χρονιάς, καθώς οι αφίξεις ανέρχεται στις 7.631 εκ των οποίων οι 1.792 είναι γυναίκες και κορίτσια.
Υπάρχουν δυσκολίες ως προς την απόδειξη των αδικημάτων αυτών, σημειώθηκε εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας. Αυτό διότι η εμπορία έχει να κάνει με αρκετές παραμέτρους, για τις οποίες πρέπει να παρουσιαστούν αποδείξεις ενώπιον του δικαστηρίου πέρα πάσης λογικής αμφιβολίας. Σημειώθηκε, παράλληλα, ότι οι δικαστές χρειάζονται επιμόρφωση καθώς, πολλές φορές, υπάρχει δυσκολία να αντιληφθούν πότε μια υπόθεση αφορά σε εμπορία προσώπων.
Μια άλλη δυσκολία, υπογραμμίστηκε εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας, είναι ότι λαμβάνουν προτεραιότητα άλλες υποθέσεις για εκδίκαση και μεταφέρονται αυτές του trafficking σε μεταγενέστερο στάδιο, με αποτέλεσμα τα θύματα είτε να επαναπατρίζονται στη χώρα τους, είτε μετά την έλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος να μην επιθυμούν να βρεθούν αντιμέτωπα με την επώδυνη εμπειρία που βίωσαν.
Στη διαδικασία ετοιμασίας Εθνικής Στρατηγικής για το 2023 – 2026, αναφέρθηκε το υπουργείο Εσωτερικών, λειτουργός του οποίου διαβεβαίωσε ότι θα είναι έτοιμο εντός Οκτωβρίου, ώστε να κατατεθεί στη συνέχεια στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση. Στο πρώτος μέρος της στρατηγικής αναφέρεται στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, στο δεύτερο μέρος καταγράφονται οι τέσσερις πυλώνες που αφορούν την πρόληψη, την προστασία, την καταστολής και τέλος τη δίωξη, ενώ στο τρίτο μέρος αναφέρονται επιμέρους στόχοι. Πάντως, σημειώθηκε ότι λήφθηκαν και ορισμένα άλλα μέτρα, όπως η διεξαγωγή εκπαίδευσης σε δικαστές, εισαγγελείς, αστυνομικούς. Η διεξαγωγή ενημερωτικής εκστρατείας για την αποθάρρυνση «πελατών» σεξουαλικών υπηρεσιών από θύματα εμπορίας προσώπων.
Υπάρχει σχέδιο δράσης και σε εθνικό και σε επιχειρησιακό επίπεδο, διαβεβαιώθηκε εκ μέρους του υπουργείου Δικαιοσύνης. Σημειώθηκε, δε, ότι δεν εύκολο να καταδικαστεί κάποιος για υπόθεση εμπορίας προσώπου.
Εκ μέρους των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, υπογραμμίστηκε ότι άμεσα εξετάζονται όλες οι αναφορές που λαμβάνουν, ώστε να παρέχεται στα θύματα προστασία και στήριξη. Σε δεύτερο στάδιο, ενημερώνονται τα θύματα για τα δικαιώματά τους. Από τον Μάιο του 2023 εφαρμόζεται σχέδιο για επανένταξη των θυμάτων εμπορίας στην κοινότητα, με τη συμμετοχή δύο λειτουργών των Υπηρεσιών, ενός κοινωνικού λειτουργού και ενός ψυχολόγου.
Όσον αφορά στα ασυνόδευτα παιδιά, ειπώθηκε ότι ο αριθμός τους ανέρχεται περίπου στα 1.100 σε δομές σε όλες τις πόλεις της Κύπρου. Τα πρόσωπα αυτά, υπογραμμίστηκε, είναι πιθανά θύματα εμπορίας, αφού είναι ιδιαίτερα ευάλωτα. Όμως, σημειώθηκε, υπάρχει προσωπικό για να εντοπίζει δείκτες πιθανής εκμετάλλευσης αυτών των παιδιών.
Την ίδια στιγμή, εκ μέρους του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ), αναφέρθηκε ότι από τον Απρίλιο του 2023 και σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας ανέλαβαν το «Sofi’s House», το οποίο αφορά νεαρές και ανήλικες γυναίκες και μητέρες, οι οποίες είναι αιτήτριες ασύλου καθώς πρόκειται για ομάδα υψηλού κινδύνου. Στο «Sofi’s House» συνολικά εξυπηρετήθηκαν 36 μητέρες και 32 παιδιά, εκ των οποίων οι 14 μητέρες ήταν ανήλικες. Η πλειοψηφία των γυναικών ήταν από το Κονγκό, το Καμερούν, τη Νιγηρία, τη Σομαλία.
Σημειώθηκε, επίσης, ότι ο ΣΠΑΒΟ εντόπισε περιστατικά εμπορίας προσώπων και σεξουαλικής εκμετάλλευσης σε δύο θύματα ενδοοικογενειακής βίας.
Από την οργάνωση «Step Up Stop Slavery» τονίστηκε ότι δεν υπάρχει καλός συντονισμός μεταξύ των Υπηρεσιών για τη διαχείριση του trafficking, καθώς δεν υπάρχει πρωτόκολλο. Υπογραμμίστηκε, ακόμη, ότι η ανάγκη για την οικονομική στήριξη από το κράτος τόσο στις οργανώσεις όσο και στα θύματα, τα οποία χρειάζονται και νομική και ψυχολογική στήριξη.
Ως προς τον εντοπισμό θυμάτων σημειώθηκε ότι το 90% θα απευθυνθεί κάποια στιγμή σε νοσοκομείο ή γιατρό και γι’ αυτό χρειάζεται να εκπαιδευτούν άμεσα και οι νοσηλευτές και γιατροί, ώστε να μπορούν να εντοπίζουν τα θύματα.
