Σημαντική απόφαση για την προστασία των δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας, με δυνητικές προεκτάσεις και στην Κύπρο, έλαβε το Δικαστήριο της ΕΕ τον περασμένο Σεπτέμβριο, όπως ανέφερε στο Philenews, o Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Δρ Χρίστος Κληρίδης.
Συγκεκριμένα το ΔΕΕ επιβεβαίωσε ότι το Δίκαιο της ΕΕ αποκλείει τη γενική και αδιάκριτη διατήρηση προσωπικών δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας, εκτός σε περιπτώσεις σοβαρής απειλής για την εθνική ασφάλεια και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Δρ Κληρίδης: Nα εξεταστούν οι προεκτάσεις της απόφασης στο σύστημα καμερών
Η εν λόγω απόφαση, όπως ανέφερε στο Philenews, o Δρ Χρίστος Κληρίδης θέτει επί τάπητος τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος καμερών τροχαίας στην Κύπρο, καθιστώντας αναγκαίο να εξεταστεί κατά πόσον δεν έρχεται σε σύγκρουση με το Δίκαιο της ΕΕ.
Κληθείς να σχολιάσει την εν λόγω απόφαση ο Δρ Κληρίδης ανέφερε ότι εταιρεία τηλεπικοινωνίων στη Γερμανία (SpaceNet and Telekom Deutschland) προσέφυγε εναντίον νομικού καθεστώτος στη χώρα, σύμφωνα με το οποίο ήταν υποχρεωμένη να διατηρεί με γενικό και αδιάκριτο τρόπο, για περίοδο αρκετών εβδομάδων, τα περισσότερα από τα δεδομένα κίνησης και τοποθεσίας των χρηστών των υπηρεσιών της.
Πρόσθεσε ότι το Δικαστήριο στη Γερμανία παρέπεμψε το θέμα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Λουξεμβούργο, το οποίο αποφάνθηκε ότι το νομικό καθεστώς στη Γερμανία ήταν αντίθετο με το Δίκαιο της ΕΕ, σύμφωνα με το οποίο μόνο για λόγους εθνικής ασφάλειας και για πολύ σοβαρούς λόγους μπορούν να διατηρούνται δεδομένα κίνησης και τοποθεσίας πολιτών.
Ως εκ τούτου, όπως υπέδειξε ο Δρ Κληρίδης, από τη στιγμή, που το ΔΕΕ επιβεβαίωσε ότι το Δίκαιο της ΕΕ αποκλείει τη γενική και αδιάκριτη διατήρηση δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας, εκτός από περιπτώσεις σοβαρής απειλής για την εθνική ασφάλεια, εύλογα μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι και οι εταιρείες καμερών τροχαίας στην Κύπρο, που διατηρούν δεδομένα κίνησης και τοποθεσίας πολιτών για μεγάλο χρονικό διάστημα, παραβιάζουν το ευρωπαϊκό Δίκαιο. Σε κάθε περίπτωση, όπως τόνισε ο Δρ. Κληρίδης, το ζήτημα πρέπει να εξεταστεί.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Με δόσεις οι νέες κάμερες, ώστε να συνηθίσουμε
Tι αναφέρει το Δικαστήριο της ΕΕ
Στην εν λόγω απόφαση, το ΔΕΕ αναφέρει συγκεκριμένα, ότι «με την απόφασή του που εκδόθηκε σήμερα, το Δικαστήριο επιβεβαιώνει την προηγούμενη νομολογία του. Απαντά στο Γερμανικό Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο ότι το Δίκαιο της ΕΕ αποκλείει την εθνική νομοθεσία, που προβλέπει, σε προληπτική βάση, για τους σκοπούς της καταπολέμησης του σοβαρού εγκλήματος και της πρόληψης σοβαρών απειλών για τη δημόσια ασφάλεια, για τη γενική και αδιάκριτη διατήρηση δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας.
Ξεκαθαρίζεται μάλιστα ότι μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και περιορισμούς μπορεί η Εθνική Νομοθεσία να επιτρέπει τη διατήρηση δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας.
Διευκρινίζεται ότι «το Δίκαιο της ΕΕ δεν αποκλείει την εθνική νομοθεσία, η οποία:
– επιτρέπει, για σκοπούς διασφάλισης της εθνικής ασφάλειας, να δοθούν οδηγίες, που απαιτούν από τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών τη διατήρηση, γενικά και αδιακρίτως, των δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας σε καταστάσεις, όπου το οικείο κράτος μέλος αντιμετωπίζει σοβαρή απειλή ασφάλειας για τους υπηκόους, που αποδεικνύεται ότι είναι γνήσια και παρούσα ή προβλέψιμη. Μια τέτοια οδηγία, πρέπει να υπόκειται σε αποτελεσματικό έλεγχο, είτε από δικαστήριο είτε από ανεξάρτητο διοικητικό όργανο και μπορεί να δοθεί μόνο για περίοδο, που περιορίζεται χρονικά, σε ό,τι είναι απολύτως απαραίτητο, αλλά μπορεί να παραταθεί εάν αυτή η απειλή επιμένει·
– προβλέπει, για τους σκοπούς της διασφάλισης της εθνικής ασφάλειας, της καταπολέμησης του σοβαρού εγκλήματος και της πρόληψης σοβαρών απειλών για τη δημόσια ασφάλεια, τη στοχευμένη διατήρηση δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας, που είναι περιορισμένη βάσει αντικειμενικών και αμερόληπτων παραγόντων, ανάλογα με τις κατηγορίες των ενδιαφερομένων ή χρησιμοποιώντας ένα γεωγραφικό κριτήριο, για περίοδο που περιορίζεται χρονικά στα απολύτως απαραίτητα, αλλά που μπορεί να παραταθεί·
– παρέχει, για τους ίδιους σκοπούς, τη γενική και αδιάκριτη διατήρηση των εκχωρημένων διευθύνσεων IP στην πηγή μιας σύνδεσης στο Διαδίκτυο για περίοδο που περιορίζεται χρονικά στα απολύτως απαραίτητα·
– προβλέπει, για τους σκοπούς της διασφάλισης της εθνικής ασφάλειας, της καταπολέμησης του εγκλήματος και της προστασίας της δημόσιας ασφάλειας, τη γενική και αδιάκριτη διατήρηση δεδομένων που σχετίζονται με την πολιτική ταυτότητα των χρηστών συστημάτων ηλεκτρονικών επικοινωνιών και
– επιτρέπει, για τους σκοπούς της καταπολέμησης του σοβαρού εγκλήματος και κατά μείζονα λόγο της διασφάλισης της εθνικής ασφάλειας, οδηγίες που πρέπει να δοθούν απαιτώντας από τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών να αναλάβουν, για καθορισμένη χρονική περίοδο, την ταχεία (επισπευσμένη) διατήρηση δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας στην κατοχή των παρόχων υπηρεσιών.
Τονίζεται ακόμη ρητά ότι η εθνική νομοθεσία πρέπει, επιπλέον, να διασφαλίζει, μέσω σαφών και ακριβών κανόνων, ότι η διατήρηση των επίμαχων δεδομένων υπόκειται στη συμμόρφωση με τις ισχύουσες ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις και ότι τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα διαθέτουν αποτελεσματικές διασφαλίσεις έναντι των κινδύνων κατάχρησης.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ:50 λαπόρτα την ημέρα από τις κάμερες της τροχαίας
Η γενική διατήρηση δεδομένων παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συγκεκριμένη υπόθεση, το Δικαστήριο της ΕΕ επισημαίνει ότι «το σύνολο προσωπικών δεδομένων κίνησης και τοποθεσίας, που διατηρούνται για 10 εβδομάδες και 4 εβδομάδες αντίστοιχα, μπορεί να επιτρέψει την εξαγωγή πολύ ακριβών συμπερασμάτων, σχετικά με την ιδιωτική ζωή των ατόμων, των οποίων τα δεδομένα διατηρούνται, όπως συνήθειες της καθημερινής ζωής, μόνιμοι ή προσωρινοί τόποι διαμονής κτλ.
Σημειώνεται ακόμη ότι «όσον αφορά τις διασφαλίσεις, που προβλέπονται από τον Γερμανικό Νόμο Τηλεπικοινωνιών, οι οποίες αποσκοπούν στην προστασία των διατηρούμενων δεδομένων από τους κινδύνους κατάχρησης και κατά κάθε παράνομης πρόσβασης, η εθνική νομοθεσία, δεν μπορεί από τη φύση της να περιορίσει ή ακόμη και να επανορθώσει τη σοβαρή παρέμβαση στα δικαιώματα των ενδιαφερομένων».
