Μοιάζει με ταινία τρόμου. Έξι στα δέκα δείγματα προϊόντων τροφίμων που εξέτασε το Γενικό Χημείο του Κράτους την προηγούμενη χρονιά βρέθηκαν με ανιχνεύσιμα φυτοφάρμακα αν και μόνο στο 6,8% των δειγμάτων δεν συμμορφωνόταν με τα νομοθετημένα όρια. Με άλλα λόγια, το 60% των δειγμάτων των προϊόντων που τρώμε περιέχουν φυτοφάρμακα αλλά μόνο το 6,8% βρίσκονται εκτός νομοθεσίας.

Σωτήριος ο έλεγχος των εισαγομένων

Πάντως, στην αγορά διοχετεύθηκαν και κατ’ επέκταση έφτασαν στο πιάτο μας μόνο σε ποσοστό 4,5% των δειγμάτων (και ό,τι αυτά αντιπροσωπεύουν από πλευράς ποσότητας) κι αυτό επειδή μεγάλο ποσοστό των τροφίμων που περιείχαν φυτοφάρμακα (πέρα από τα όρια που επιτρέπει η νομοθεσία) ήταν εισαγόμενα και πέρασαν από έλεγχο προτού διοχετευθούν στην αγορά. Αυτό δείχνει πως τα εισαγόμενα προϊόντα ελέγχονται πριν διοχετευθούν στην αγορά σε αντίθεση με τα ντόπια τα οποία δεν ελέγχονται ή δεν ελέγχονται στο βαθμό που ελέγχονται τα εισαγόμενα.

Κατά τη διάρκεια ελέγχων εντοπίστηκαν και μη εγκεκριμένα φυτοφάρμακα, τα οποία προφανώς θεωρούνται πιο βλαβερά από τα εγκεκριμένα. Εξάλλου, σε ποσοστό 45% των δειγμάτων εντοπίστηκαν πέραν των δύο φυτοφαρμάκων.

Αξίζει να σημειωθεί, πως όπως αναφέρεται στην έκθεση του Κρατικού Χημείου για το έτος 2022, συνολικά αναλύθηκαν 732 δείγματα για εντοπισμό φυτοφαρμάκων. Ο συνολικός αριθμός των παραμέτρων που εξετάστηκαν δείγματα φυτικής προέλευσης ανέρχεται στις 188.870.

Ανιχνεύθηκαν σε ποσοστό 59,2%

Στην έκθεση του Χημείου αναφέρεται, πως «κατά το 2022, ποσοστό 59,2% των εξετασθέντων δειγμάτων είχαν ανιχνεύσιμα φυτοφάρμακα με το ποσοστό των μη συμμορφώσεων ως προς τα νομοθετημένα όρια να ανέρχεται στο 6,8%».

 Διευκρινίζεται, συνεχίζει η έκθεση, ότι σημαντικό ποσοστό των εκτροπών αφορά δείγματα εισαγωγής τα οποία δεν κατέληξαν στην αγορά καθώς η δειγματοληψία έγινε στα σημεία εισόδου και κατακρατήθηκαν μέχρι να ολοκληρωθούν οι αναλύσεις.

Προειδοποίηση σε 18 περιπτώσεις

Το ποσοστό των εκτροπών, ως προς τα δείγματα που κυκλοφόρησαν στην αγορά, ανέρχεται στο 4,5%. Σε 18 περιπτώσεις εκτροπών η αρμόδια Αρχή εξέδωσε προειδοποίηση στο σύστημα ταχείας ενημέρωσης για τρόφιμα και ζωοτροφές, RASFF. Το Χημείο διευκρινίζει, πως το ποσοστό των μη συμμορφούμενων δειγμάτων παρουσιάζει μείωση συγκρινόμενο με το 2021. Κατά το Κρατικό Χημείο, η μείωση οφείλεται κυρίως στην αποτελεσματικότητα του ελέγχου. Περαιτέρω το Χημείο σημειώνει, πως η μείωση δεν είναι ικανοποιητική καθώς το ποσοστό των εκτροπών παραμένει στα επίπεδα προηγούμενων χρόνων.

Εκτροπές επειδή χρησιμοποιούνται και μη εγκεκριμένα

Σύμφωνα πάντα με το Χημείο, οι εκτροπές από τα νομοθετικά όρια οφείλονται κυρίως στη μη εφαρμογή της καλής γεωργικής πρακτικής καθώς, επίσης, και στη χρήση μη εγκεκριμένων στην ΕΕ φυτοφαρμάκων.

Όσον αφορά τα δείγματα ζωικής προέλευσης, το 2022 αναλύθηκαν 159 (μυϊκός ιστός, λίπος, συκώτι, ψάρι, γάλα, μέλι και αυγά στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος ελέγχου) και από τις αναλύσεις προέκυψε ότι σε 11 δείγματα μελιών προσδιορίστηκαν υπολείμματα του φυτοφαρμάκου Amitraz, ενώ σε ένα δείγμα προσδιορίστηκαν και υπολείμματα Coumaphos. Σε τρία δείγματα μελιού η συγκέντρωση του φυτοφαρμάκου Amitraz ήταν μεγαλύτερη του αποδεκτού ορίου. Το Amitraz και το Coumaphos χρησιμοποιούνται στη μελισσοκομία.

Κατά το 2022, ο έλεγχος δειγμάτων προϊόντων ζωικής προέλευσης για υπολείμματα κτηνιατρικών φαρμάκων διενεργήθηκε σε 1.426 δείγματα για 41.010 παραμέτρους σε διάφορες κατηγορίες προϊόντων.

Πέραν των δύο φυτοφαρμάκων σε ποσοστό 45% των δειγμάτων

Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στην πολυφαρμακία δηλαδή την ταυτόχρονη παρουσία δύο ή/και περισσότερων φυτοφαρμάκων στο ίδιο δείγμα. Το έτος 2022 η πολυφαρμακία κυμάνθηκε στο 45% των δειγμάτων και, παρέμεινε περίπου στα ίδια επίπεδα με το αντίστοιχο ποσοστό του 2021. Συγκεκριμένα, το 52,7% των δειγμάτων με πολυφαρμακία αφορούσε προϊόντα της εγχώριας αγοράς, 30,5% αφορούσε προϊόντα από τρίτες χώρες ενώ τα υπόλοιπα  αφορούσαν δείγματα από χώρες της ΕΕ.

Στο μενού μας και αντιβιοτικά

Όσον αφορά τα αντιβιοτικά, το συνολικό ποσοστό των μη συμμορφούμενων δειγμάτων κρέατος και γάλακτος σημειώνει αύξηση σε σχέση με το ποσοστό του έτους 2021.

Σημειώνεται ότι κατά το 2022 εντοπίστηκαν εννέα θετικά δείγματα από τα 140 δείγματα που αναλύθηκαν για σουλφοναμίδια στο χοιρινό κρέας, από τα οποία μόνο τα τρία ήταν μη συμμορφούμενα με τη νομοθεσία. Στα πιο πάνω δείγματα περιλαμβάνονται 26 δείγματα χοιριδίων τα οποία εξετάστηκαν στο πλαίσιο του ειδικού εθνικού προγράμματος για τον έλεγχο των χοιριδίων για αντιμικροβιακές ουσίες.