Μια διάγνωση καρκίνου στο παρελθόν έμοιαζε για τον ασθενή ένα πολύ δύσκολο ταξίδι γεμάτο ανυπέρβλητα εμπόδια, για τον ίδιο και τους οικείους του. Μια θάλασσα γεμάτη προβλήματα και προβληματισμούς για την επόμενη μέρα. Τι θα γίνει αν δεν μπορώ να φροντίσω τον εαυτό μου; Ποιος θα σταθεί δίπλα μου στις δύσκολες στιγμές; Πως θα είναι ενδεχομένως μια δύσκολη μετεγχειρητική περίοδος; Θα πέσει το βάρος της φροντίδας στα χέρια της οικογένειάς μου; Αυτά είναι μόνο μερικά από τα βασανιστικά ερωτήματα για ένα άτομο που βιώνει την ασθένεια του καρκίνου, το οποίο για αρκετά χρόνια είχε μοναδικό σύμμαχο τις ιατρικές οδηγίες και δίπλα του, φύλακες αγγέλους τους νοσηλευτές όσο βρισκόταν στο νοσοκομείο.
Στα 53 χρόνια λειτουργίας του, ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμός Κύπρου, αντιλαμβανόμενος τις σύγχρονες ανάγκες αλλά και την αντίληψη ότι τα οφέλη της παραμονής του ασθενή στο οικείο του περιβάλλον, ανέπτυξε και προσφέρει κατ’ οίκον νοσηλευτική φροντίδα. Ένα πρόγραμμα σχεδιασμένο με βάση την παροχή ολοκληρωμένης ανθρωποκεντρικής και προσιτής φροντίδας στο σπίτι από εξειδικευμένους νοσηλευτές.
Ο «Φ» ακολούθησε τη νοσηλεύτρια της υπηρεσίας κατ’ οίκον φροντίδας του Αντικαρκινικού Συνδέσμου, Άνθια Γιάγκου, στο σπίτι του κ. Νίκου Νικολάου. Προηγουμένως συνομιλήσαμε τηλεφωνικά με τον κ. Νίκο προκειμένου να τον ενημερώσουμε ότι σε αυτή την επίσκεψη δεν θα είναι μόνος με την νοσηλεύτρια που τον παρακολουθεί. Θα ήμασταν κι εμείς εκεί για να μάθουμε όλα όσα αφορούν την προσωπική του εμπειρία ως άτομο που εξυπηρετείται από την ομάδα της κατ’ οίκον φροντίδας του Αντικαρκινικού Συνδέσμου.
Με πολλή χαρά μας άνοιξε το σπίτι του, ως μέλος και ο ίδιος σε διάφορους συνδέσμους ασθενών τα τελευταία 40 χρόνια που γνωρίζει καλά τις προσπάθειες ανάδειξης του έργου τους, εκφράζοντας την απέραντη ευγνωμοσύνη του στα όσα του προσφέρει η υπηρεσία κατ’ οίκον φροντίδας. Τον ρωτάμε και συγκινείται πλημμυρισμένος συναισθήματα. Αρκείται να μας πει πως η προσφορά των νοσηλευτών που στέκονται βράχοι δίπλα στα άτομα με εμπειρία καρκίνου είναι ανεκτίμητη.
Η διάγνωση
Λίγο καιρό μετά την συνταξιοδότησή του, ο κ. Νίκος και αφού οι γενικές προληπτικές εξετάσεις δεν έδειξαν κάτι που θα προμήνυε μια διάγνωση καρκίνου, άρχισε να σχεδιάζει το μέλλον μακριά από τις επαγγελματικές υποχρεώσεις. Ήταν η στιγμή της ξεκούρασης μετά από δεκαετίες δουλειάς στο επάγγελμα του πελεκάνου. Σύντομα όμως, σχεδόν 6 μήνες μετά οι επίμονες ενοχλήσεις στο στήθος και στο στομάχι τον οδήγησαν ξανά σε μια σειρά από επισταμένες ιατρικές εξετάσεις για να πάρει διάγνωση καρκίνου στο πάγκρεας και στο συκώτι το Νοέμβριο του 2022.
Κι από κεί άρχισε ένας αγώνας με χημειοθεραπείες και άλλες ιατρικές παρεμβάσεις, μέχρι που πέντε εβδομάδες πριν την επίσκεψή μας υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση. Δίπλα του, ακούραστος σύντροφός του η σύζυγός του κ. Αντρούλα, η οποία γνωρίζει καλά από την εμπειρία του ασθενή, ούσα και η ίδια ασθενής με χρόνια λευχαιμία από το 2009. Σημειώνει και η ίδια στην κουβέντα μας την σημαντικότητα της κατ’ οίκον φροντίδας καθώς οι νοσηλευτές ήρθαν στο σπίτι και εκπαίδευσαν και την ίδια για όλα όσα χρειαζόταν προκειμένου να βοηθήσει τον σύζυγό της. Είναι πολύ βοηθητικό, μας λέει να γνωρίζουν οι άνθρωποι που βρίσκονται πιο κοντά στον ασθενή να ξέρουν πως σε κάθε δύσκολη στιγμή και σε κάθε πρακτικό πρόβλημα μπορούν να πάρουν οποιαδήποτε ώρα της μέρας τηλέφωνο στην ομάδα της κατ’ οίκον φροντίδας να συζητήσει όλα όσα την απασχολούν.
«Να νιώσει ασφάλεια ο ασθενής, να μην ντρέπεται»
Οι σχέσεις μας με τον κ. Νίκο είναι φιλικές, μας λέει η νοσηλεύτρια Άνθια Γιάγκου. Τον νιώθουμε σαν τον πατέρα μας και όταν τον επισκεπτόμαστε θα τον αστειέψουμε, θα του μιλήσουμε με σεβασμό αλλά θα κάνουμε και την δουλειά μας. Όταν η δουλειά μας τελειώνει θα συζητήσουμε μαζί του για διάφορα θέματα. Για κοινωνικά θέματα, για άλλα που τον απασχολούν, ακόμα κι για τα θέματα της φροντίδας του.
Είναι σημαντικό, μας εξηγεί, να διατηρούμε καλές σχέσεις με τον ασθενή και να δημιουργούμε τις συνθήκες εκείνες που θα μας εμπιστευτεί και να μην ντρέπεται να μας πει αν χρειάζεται οποιαδήποτε βοήθεια. Από την αιμοληψία για τις αναλύσεις του, την αλλαγή πληγών μετά από επέμβαση και την ανάγκη παραχώρησης ιατρικών βοηθημάτων για το σπίτι. Ο καρκίνος είναι μια ασθένεια που η ψυχολογία παίζει σημαντικό ρόλο και πρέπει να διατηρείται σε καλά επίπεδα.
Η Άνθια βρίσκεται τα τελευταία τρία χρόνια στον Αντικαρκινικό Σύνδεσμο Κύπρου και έχει ενταχθεί στην ομάδα της κατ’ οικον φροντίδας ασθενών και είναι ένα από τα άτομα που μπαίνουν στα σπίτια τους και βλέπουν από κοντά την πορεία τους. Να ενημερώνουν τους θεράποντες ιατρούς ακόμα και τους κοινωνικούς λειτουργούς του Συνδέσμου εάν κρίνουν ότι χρειάζεται να επικοινωνήσουν με τον ασθενή.
Την ρωτήσαμε για την εμπειρία της και μας ομολογεί πως πρόκειται για ένα επάγγελμα – λειτούργημα, θα λέγαμε καλύτερα, που αν δεν το αγαπάς καλύτερα να μην το κάνεις. Κι αν δεν το αγαπάς, ο ασθενής το καταλαβαίνει.
Κλείνοντας τη συζήτησή μας, ο κ. Νίκος μας εξηγεί μέσα από την εμπειρία του διαπιστώνει ότι ολοένα και περισσότερο αυξάνονται οι ασθενείς με εμπειρία καρκίνου. Μάλιστα κάθε φορά που χρειάζεται να επισκεφθεί το Ογκολογικό βλέπει καινούργια πρόσωπα να περιμένουν για την επίσκεψη στους γιατρούς τους. Όλοι αυτοί οι ασθενείς θα έρθει η στιγμή που θα χρειαστούν φροντίδα. Είναι επιβεβλημένη η ανάγκη της περεταίρω υποστήριξης του έργου που πραγματοποιεί ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου.
Κατ’ οίκον φροντίδα
Ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου προσφέρει την Υπηρεσία Κατ’ Οίκον Ιατρικής και 24ωρης Νοσηλευτικής Φροντίδας ακολουθώντας τις σύγχρονες αντιλήψεις για τις ευεργετικές επιδράσεις της παραμονής των ασθενών σε οικείο χώρο.
Η φροντίδα παρέχεται κατόπιν οδηγιών του θεράποντα ιατρού, ο οποίος παραπέμπει τον ασθενή στον Σύνδεσμο και σε συνεργασία με τον ίδιο ή και τους οικείους του.
Η Υπηρεσία προσφέρεται δωρεάν σε όλες τις πόλεις και χωριά της Κύπρου από ειδικά εκπαιδευμένους νοσηλευτές και περιλαμβάνει:
- Αξιολόγηση των αναγκών του ασθενή και των φροντιστών και ετοιμασία προγράμματος εξατομικευμένης φροντίδας.
- Αξιολόγηση του χώρου διαμονής του ασθενή και δανεισμός βοηθητικού εξοπλισμού (π.χ. οξυγόνο, τροχοκάθισμα, κρεβάτι, βοηθήματα μπάνιου κ.ά.).
- Νοσηλευτικές υπηρεσίες (αιμοληψίες, χορήγηση ενέσεων, φροντίδα στομίας κ.ά.)
- Εκπαίδευση και στήριξη της οικογένειας του ασθενή ώστε να μπορούν να φροντίσουν τον ασθενή.
- Συνεργασία με τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας του Αντικαρκινικού Συνδέσμου Κύπρου για παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών.
- Δανεισμό βοηθητικού ιατρικού εξοπλισμού για χρήση στο σπίτι.
- Παγκύπρια προσφέρεται 24ωρη εξυπηρέτηση ασθενών από ειδικά εκπαιδευμένο (Οn Call) νοσηλευτικό προσωπικό για έκτακτα περιστατικά. Η Υπηρεσία προσφέρεται στις περιπτώσεις που ο ασθενής χρειάζεται βοήθεια ή τα απογεύματα, τη νύκτα, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.
Παγκύπρια Εκστρατεία
Ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου και η Τράπεζα Κύπρου διοργανώνουν για 49η συνεχή χρονιά την Πορεία Χριστοδούλας, τη μεγαλύτερη εκστρατεία ευαισθητοποίησης της κυπριακής κοινωνίας σε θέματα που αφορούν στον καρκίνο. Η Πορεία Χριστοδούλας πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 7 Απριλίου στη Λεμεσό, ενώ αύριο Κυριακή θα πραγματοποιηθεί σε όλες τις πόλεις. Λευκωσία από το Κέντρο Ανακουφιστικής Φροντίδας «Αροδαφνούσα», στη Λάρνακα από την εξέδρα στις Φοινικούδες, στην Αμμόχωστο από το Δημαρχείο Δερύvειας και τέλος, στην Πάφο από το Δημαρχείο της πόλης. Παράλληλα μπορείτε να ενημερωθείτε για περισσότερες εκδηλώσεις από την ιστοσελίδα του Αντικαρκινικού Συνδέσμου Κύπρου
*Φωτογραφίες: Γιώργος Χριστοφόρου
