Στις αίθουσες του Πολυδύναμου Πολυχώρου του Δήμου Λάρνακας στο κέντρο της πόλης η έκφραση και η δημιουργία λαμβάνουν νέα διάσταση. Εκεί κτίζεται από ομάδα νεαρών καλλιτεχνών το δημιουργικό μέλλον της Λάρνακας.
Υπό τη σκεπή του Ιδρύματος Πολιτιστικής Δημιουργίας για Παιδιά και Νέους οι καλλιτέχνες καλλιεργούν και αναπτύσσουν τις δεξιότητες παιδιών. Μέσα από εξειδικευμένα εργαστήρια, που απευθύνονται ακόμη και σε βρέφη, καθώς και πρότυπα προγράμματα που εφαρμόζονται σε σχολεία τα παιδιά μετατρέπονται σε δημιουργούς, μαθαίνοντας να εκφράζονται χωρίς περιορισμούς.
Το… φυτώριο δημιουργικότητας εργάζεται αθόρυβα εδώ και πολλά χρόνια, με τις δράσεις του να είναι πλέον ευρέως γνωστές στη Λάρνακα. Το ίδρυμα, μάλιστα, είναι ένας από τους σημαντικότερους εταίρους του Λάρνακα 2030, δίνοντας την ευκαιρία σε δεκάδες παιδιά να συμβάλουν στη μεγάλη προσπάθεια της πόλης για τη διεκδίκηση του χρίσματος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Τρεις από τις επαγγελματίες του οργανισμού μίλησαν στον «Φ» και ξεδίπλωσαν το πολυποίκιλο και πολύ σημαντικό έργο του.
«Νιώθουμε πως εργαζόμαστε για την επόμενη γενιά της Λάρνακας», υποστηρίζει η ψυχή του ιδρύματος, πολιτιστική λειτουργός, Σαλώμη Παρασκευά, υποδεικνύοντας πως η δύναμη του οργανισμού είναι οι συνέργειες με ομάδες και μεμονωμένα πρόσωπα, που διατηρούν την αυτονομία τους, ωστόσο, εργάζονται για τον ίδιο σκοπό. «Είμαστε μη κερδοσκοπικός οργανισμός που στηρίζεται από το υφυπουργείο Πολιτισμού. Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε μέσα από την πολιτιστική καλλιέργεια είναι την ενδυνάμωση των παιδιών και των νέων, αφού οι τέχνες μπορούν ν’ αποτελέσουν διέξοδο για όλες αυτές τις κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα».
Η Σαλώμη Παρασκευά είναι μουσικός με ειδικότητα τη μουσική εκπαίδευση. Η συνεργασία της με το ίδρυμα ξεκίνησε το 2016 και πριν από δύο χρόνια ορίστηκε επικεφαλής του. «Βρήκα κι εγώ μια διέξοδο για να πραγματοποιήσω ιδέες, που δεν ήξερα πώς να υλοποιήσω. Το όραμα μας είναι ν’ αναπτυχθεί ο οργανισμός σε διάφορες κατευθύνσεις και έχουμε πλέον ένα μεγάλο κοινό στη Λάρνακα.
Το 2022, ήρθαν νέοι συνεργάτες και ξεκινήσαμε να υλοποιούμε προτάσεις από νέους και νέες της Λάρνακας. Εργαζόμαστε σε διάφορα πεδία. Έχουμε εβδομαδιαία τμήματα θεατρικού παιχνιδιού, μουσικής προπαίδειας και νεανική θεατρική ομάδα. Η θεατρική νεανική ομάδα σιγά-σιγά αυτονομήθηκε και κάνει δικές της παραγωγές στην κυπριακή διάλεκτο, με θέματα που αφορούν τους νέους σήμερα, όπως για παράδειγμα η κοινωνική και φυλετική ανισότητα. Πρόσφατα, παρουσίασαν και το πρώτο μέρος μικρού μήκους ταινίας που λέγεται “Μουσείο Μοντέρνας Κοινωνίας”».
Στα προγράμματα πολιτιστικής εκπαίδευσης του ιδρύματος λαμβάνουν μέρος και εκατοντάδες παιδιά σχολείων. «Έχουμε, για παράδειγμα, το λefkart σε συνεργασία με τα Αρχεία Λάρνακας-Φοίβος Σταυρίδη, που δούλεψε με μεγάλη επιτυχία σε 19 σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης σε Λάρνακα, Λευκωσία και ελεύθερη Αμμόχωστο.
Τα παιδιά χρησιμοποίησαν το λευκαρίτικο κέντημα ως πηγή έμπνευσης. Τον Ιούνιο θα ξεκινήσει ένα πρόγραμμα για τη Δημοτική Εκπαίδευση που θα έχει σχέση με τη βιωσιμότητα και την ανακύκλωση και είναι στο πλαίσιο του BioDesign Festival festival του Λάρνακα 2030. Επίσης, θα ετοιμάσουμε ακόμη ένα πρόγραμμα δημοτικά σχολεία για τη δημιουργία καρτ ποστάλ για τις τουριστικές ανάγκες της Λάρνακας. Μέσω αυτού του προγράμματος θα δοθεί η ευκαιρία στα παιδιά να δείξουν τι σημαίνει γι’ αυτά ο τόπος τους και ποια ταυτότητα του δίνουν.
Το υλικό θα δοθεί στην ΕΤΑΠ Λάρνακας και ακολούθως σε συνεργασία με το Λάρνακα 2030 και τα Αρχεία Λάρνακας-Φοίβος Σταυρίδης θα δημιουργηθεί χώρος με καρτ ποστάλ, επιμελημένες από τα ίδια τα παιδιά».
Ετοιμάζουν την πρώτη μουσική παράσταση για βρέφη
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα μαθήματα μουσικής προπαιδείας που απευθύνονται σε βρέφη από 10 μηνών μέχρι παιδιά 6 ετών. Στα σκαριά, μάλιστα, βρίσκεται και η δημιουργία παράστασης για βρέφη, κάτι που θα γίνει για πρώτη φορά στην Κύπρο.
Πίσω από το πρόγραμμα βρίσκεται η μουσικός Παναγιώτα Κοντοβούρκη, η οποία έχει ειδικότητα στη διδακτική της μουσικής. «Σπούδασα μουσικολογία στη Θεσσαλονίκη και παράλληλα με το μεταπτυχιακό μου εργάστηκα σ’ ένα πρόγραμμα του πανεπιστημίου, που είχε ως στόχο την ανάπτυξη βρεφών και νηπίων. Δεν ήταν στα πλάνα μου να επιστρέψω, ωστόσο ήρθα την περίοδο του κορωνοϊού.
Εργάστηκα σ’ ένα κέντρο μουσικής προπαιδείας στη Λευκωσία και παράλληλα δίδασκα βιολί. Το 2022 έκανα μια πρόταση στο ίδρυμα κι έτσι επέστρεψα στην πόλη μου. Αρχικά δεν ήξερα πόσο δεκτικό θα ήταν το κοινό της Λάρνακας για τόσο μικρές ηλικίες, αλλά υπήρξε ανταπόκριση. Τώρα είμαστε γεμάτοι για τα βρέφη και πρέπει ν’ ανοίξουμε άλλο τμήμα». Στα μαθήματα για βρέφη απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παρουσία σταθερού συνοδού, ο οποίος συμμετέχει ενεργά στο μάθημα. «Αντιμετωπίζουμε τη μουσική σαν μια παγκόσμια γλώσσα και προσφέρουμε στα βρέφη ερεθίσματα μέσα από τη φωνή. Γνωρίζουμε πως ένα βρέφος ή ένα νήπιο αρχικά θ’ ανταποκριθεί λανθασμένα και μετά θα πάρει το πρότυπο και θα το μιμηθεί. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την κίνηση, το τραγούδι και τη χρήση μουσικών οργάνων. Το βασικό μουσικό πρότυπο είναι ο συνοδός του βρέφους, όχι εγώ». Η φιλοσοφία πίσω από τα μαθήματα αυτά είναι η μουσική καλλιέργεια σ’ ένα περιβάλλον συναισθηματικής ασφάλειας. «Το σημαντικό είναι πως το βρέφος λαμβάνει ερεθίσματα και καλλιεργείται μια φυσική σχέση με τη μουσική, που θα οδηγήσει σ’ ένα ενήλικα που θ’ απολαμβάνει τη μουσική, θα μπορεί να εκφραστεί μέσω της ή ακόμη και να την ακολουθήσει επαγγελματικά».
Θεατρικές παραστάσεις με την υπογραφή παιδιών
Η δραστήρια ηθοποιός, Θεοδώρα Ανδρέου, με σπουδές στην υποκριτική και την Τουρκολογία, εδώ και τέσσερα χρόνια ανέλαβε τα μαθήματα θεατρικού παιχνιδιού που απευθύνονται σε παιδιά 4-12 ετών. «Μέσα από το παιχνίδι τα παιδιά είναι πιο ελευθερία να εκφραστούν και να δημιουργήσουν κάτι δικό τους. Δεν θέλουμε να τα περιορίσουμε δίνοντάς τους ένα έτοιμο σενάριο. Όταν δώσεις κάτι έτοιμο στα παιδιά περιορίζεις τη φαντασία τους. Ακόμη και τα λάθη που κάνουν στην πρόβα, εμείς τα εντάσσουμε στην παράσταση μας, την οποία μετά παρουσιάζουν στους γονείς. Μέσω του αυτοσχεδιασμού τα μωρά γεννούν ιστορίες εκφράζοντας τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους».
Τα αποτελέσματα, όπως λέει η Θεοδώρα, είναι ιδιαίτερα ευεργετικά και κάποια παιδιά άρχισαν ήδη να συμμετέχουν σε παραστάσεις των σχολείων τους. Η ηθοποιός, που βρίσκεται πίσω από διάφορα πολιτιστικά project της πόλης και εργάζεται και στο Λάρνακα 2030, ετοιμάζει μέσω του Ιδρύματος Πολιτιστικής Δημιουργίας κι ένα ιδιαίτερο εργαστήριο για την περίοδο του Πάσχα. «Κάθε δεύτερη εβδομάδα του Πάσχα επιμελούμαι ένα πρόγραμμα που έχει σχέση με την καλλιτεχνική δημιουργία. Συνεργαζόμαστε με την Παναγιώτα Κοντοβούρκη και ένα εικαστικό του ιδρύματος και χρησιμοποιούμε ερεθίσματα όπως έναν πίνακα, ένα βιβλίο ή ένα τραγούδι σε παιδιά 8-12 ετών και στο τέλος παρουσιάζουμε τι έφτιαξαν.
Φέτος ερέθισμα θα είναι η Γκουέρνικα του Πικάσο, με αφορμή τους πολέμους που γίνονται στις γειτονικές μας χώρες. Τα παιδιά θα κληθούν να δημιουργήσουν κάτι δικό τους σε σχέση με την ειρήνη».
