Ένα βήμα πιο κοντά στην οριστική επίλυση του χρόνιου προβλήματος με τη διαχείριση των επαναχρησιμοποιούμενων κιβωτίων συσκευασίας ή μεταφοράς στην αλυσίδα εφοδιασμού αγροτικών προϊόντων, βρίσκεται η αγορά, καθώς η ειδική Ομάδα Εργασίας, που συστάθηκε τον Οκτώβριο, ολοκλήρωσε την αρχική της αξιολόγηση και εξέτασε μια συγκεκριμένη πρόταση από τον Σύνδεσμο Εμπόρων.
Το ζήτημα των κιβωτίων, το οποίο αναδείχθηκε έντονα μέσω της εκστρατείας ελέγχων του Τμήματος Γεωργίας στις αρχές του 2025 και των συνεχιζόμενων καταγγελιών (16 από 20 συνολικά καταγγελίες αφορούσαν κιβώτια), βρίσκεται στο επίκεντρο των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών (ΑθΕΠ), μαζί με τις καθυστερήσεις πληρωμών.
Η Ομάδα Εργασίας, που έχει συνεδριάσει δύο φορές (5/11 και 24/11), προχώρησε σε καταγραφή του προβλήματος. Έγινε υπολογισμός του αριθμού των κιβωτίων που κυκλοφορούν στην κυπριακή αγορά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας και των ομάδων/οργανώσεων παραγωγών, ο οποίος ανέρχεται σε περίπου 1,5 εκατ. κιβώτια. Περίπου 400.000 ανήκουν στις ομάδες/ οργανώσεις παραγωγών. Άλλα 1,1 εκατ. κιβώτια ανήκουν σε διάφορους προμηθευτές/εμπόρους ή είναι αδιάθετα.
Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Εμπόρων παρουσίασε μια φιλόδοξη πρόταση με στόχο την τυποποίηση και την αποτελεσματικότερη διαχείριση. Συγκεκριμένα, πρότεινε 500.000 υφιστάμενων κιβωτίων χωρίς σαφή ιδιοκτησία ή που ανήκουν σε διάφορους προμηθευτές/ εμπόρους, να επανασημανθούν σε ειδικό εργοστάσιο με ένα κοινό λογότυπο.
Ταυτόχρονα, προτείνεται η παραγωγή 500.000 νέων κιβωτίων με το ίδιο κοινό λογότυπο, για να συμπληρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός για την ομαλή εμπορία των προϊόντων.
Οι ενδιαφερόμενοι προμηθευτές/έμποροι θα χρησιμοποιούν τα κιβώτια με το κοινό λογότυπο.
Ωστόσο, οι Ομάδες/Οργανώσεις Παραγωγών και εμπορευόμενοι που το επιθυμούν, θα διατηρήσουν και θα χρησιμοποιούν αποκλειστικά τα δικά τους κιβώτια, τα οποία δεν θα ενταχθούν στο νέο σύστημα.
Η Ομάδα Εργασίας ζήτησε την ετοιμασία μιας συγκεκριμένης πρότασης με αναλυτικά χρονοδιαγράμματα, καταμερισμό του αριθμού κιβωτίων ανά εμπλεκόμενο και λεπτομερή περιγραφή του τρόπου λειτουργίας, προτού συγκληθεί εκ νέου για την τελική συζήτηση.
Παράλληλα με τις εξελίξεις στα κιβώτια, το Τμήμα Γεωργίας συνεχίζει την εποπτεία για την εφαρμογή του Νόμου περί Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών, για την ενημέρωση των παραγωγών.
Οι συνολικοί επιτόπιοι έλεγχοι έως 21 Νοεμβρίου 2025, ανήλθαν σε 43. Συνολικά 16 αφορούν πληρωμές, 22 για κιβώτια, 5 για πληρωμές και κιβώτια. Μέσα στο 2025 εντοπίστηκαν συνολικά 35 παραβάσεις. Οι παραβάσεις αφορούν κυρίως πληρωμές (17) και κιβώτια (14).
Επιβλήθηκαν 18 διοικητικά πρόστιμα με συνολικό ύψος €32.670 έως σήμερα. Οι κυριότεροι λόγοι επιβολής μοιράζονται κυρίως σε κιβώτια και πληρωμές.
Η Αρμόδια Αρχή έχει εντατικοποιήσει τους ελέγχους στα χρονοδιαγράμματα πληρωμών από τις αρχές του έτους, μια διαδικασία χρονοβόρα που συχνά απαιτεί διοικητικό έλεγχο. Με την οριστική επίλυση του προβλήματος των κιβωτίων, αναμένεται πιο εντατική συνέχιση των ελέγχων στις πληρωμές.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σημειώθηκε σημαντική εξέλιξη τον Νοέμβριο του 2025, καθώς ολοκληρώθηκε η διαδικασία των τριλόγων (Κοινοβούλιο, Συμβούλιο, Επιτροπή) για τον Κανονισμό διασυνοριακής επιβολής κατά των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών. Η Πολιτική Συμφωνία που επιτεύχθηκε στοχεύει στη διευκόλυνση της εφαρμογής της Οδηγίας σε περιπτώσεις διασυνοριακών συναλλαγών (περίπου το 20% της εμπορίας γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ). Η τελική έγκριση του Κανονισμού αναμένεται να ξεκινήσει την 1η Δεκεμβρίου.
Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ολοκλήρωσε την αξιολόγηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/633 και αναμένεται να κοινοποιήσει την έκθεση στα κράτη-μέλη, ξεκινώντας έτσι τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης και πρόσκλησης για στοιχεία. Με βάση τα σχόλια, η πρόταση για αναθεώρηση της Οδηγίας αναμένεται να συζητηθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2026.
