Ο συγγραφέας Λύσανδρος Λυσάνδρου γράφει με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την αναγνώριση του μοναδικού αυτού κυπριακού τυριού ως προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης.
Συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την ιστορική επιτυχία της πατρίδας μας – να αναγνωριστεί το χαλλούμι ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.). Η βαρυσήμαντη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πάρθηκε στις 12 Απριλίου 2021 για την καταχώριση, από την 1ην Οκτωβρίου 2021, του χαλουμιού (halloumi / hellim) ως προϊόν Π.Ο.Π. Εδώ και δεκαετίες έχουμε επίσημα στην Κύπρο εθνικό ζώο (αγρινό), εθνικό δέντρο (λατζιά), εθνικό λουλούδι (κυκλάμινο) κ.ά. Είναι καιρός το χαλλούμι να ανακηρυχθεί επίσημα ως εθνικό προϊόν και μια από τις πιο πάνω ημερομηνίες (ή και οι δύο) να βαφτιστεί «Hμέρα του Xαλουμιού» και να εορτάζεται με την αρμόζουσα επισημότητα.
Ενημερωτικά, σύμφωνα με μια παράδοση, το χαλλούμι παρασκευάστηκε για πρώτη φορά κατά τη βυζαντινή περίοδο της Κύπρου, περίπου μεταξύ 395 – 1191 μ.Χ. Το πρώτον υπάρχον έγγραφο που καταγράφει την ύπαρξη χαλουμιού κάπου στον κόσμο χρονολογείται από την Ενετική εποχή της Κύπρου, περίπου πριν από σχεδόν πεντακόσια χρόνια. Συγκεκριμένα, το 1554 έχουμε τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες του Ενετού αξιωματούχου, νομικού και ιστορικού, Florio Bustron, (circa 1500-1570) στο έργο του στην ιταλική γλώσσα «Historia overo commentarii de Cipro» ότι το χαλλούμι παράγεται στην Κύπρο καθ’ όλη τη διάρκεια του Μαρτίου και ο τραχανάς παράγεται κατά τη διάρκεια του Ιουλίου (“Li calumi per tutto Marzo. El tracana per tutto Luglio ”).
Από τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, το χαλλούμι σταδιακά άρχισε να γίνεται πολύ δημοφιλές διεθνώς, ιδιαίτερα στην Βρετανία και στην Ελλάδα (κυρίως λόγω της παρουσίας μεγάλων παροικιών) αλλά και σε πολλές άλλες χώρες. Κατά συνέπεια, η παραγωγή και η εξαγωγή του χαλλουμιού έχει γίνει μια ταχέως αναπτυσσόμενη βιομηχανία που παρέχει όλο και περισσότερες θέσεις εργασίας σε Κύπριους και γενικά αυξανόμενο εισόδημα στην Κύπρο.
Σήμερα το χαλλούμι είναι ένα από τα σημαντικότερα εξαγωγικά μας προϊόντα και το πρώτο στις εξαγωγές εδώδιμων προϊόντων. Πέραν των πωλήσεων, το χαλλούμι έχει αποκτήσει και τη δική του πολιτισμική αξία αφού είναι πλέον μέρος της μακραίωνης παράδοσης και δικαίως χαρακτηρίζεται ως ο λευκός χρυσός της Κύπρου!
Με την κατοχύρωση, από την 1ην Οκτωβρίου 2021, του χαλλουμιού ως προϊόν ΠΟΠ, την ονομασία χαλλούμι (halloumi / hellim) μπορούν να τη φέρουν μόνο τα προϊόντα που παράγονται στην Κύπρο, και στις ελεύθερες και στις κατεχόμενες περιοχές, νοουμένου ότι πληρούνται οι Ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Μετά από αιώνες κυπριακής παράδοσης, το εμβληματικό ημίσκληρο λευκό τυρί της Κύπρου με την μακρά του ιστορία τώρα προστατεύεται από κάθε είδους απομιμήσεις και καταχρήσεις της επωνυμίας του σε ολόκληρη την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη που επαυξάνει την εμπορική αξία του εθνικού προϊόντος της Κύπρου, προς όφελος όλων των παραγωγών, και Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων.
Όλα τα πιο πάνω αξιόλογα θέματα αξίζει να τα γνωρίζουν όλοι οι Κύπριοι για να νιώθουν δικαιολογημένα μια αυξημένη εθνική αυτοεκτίμηση.
