Την Πέμπτη, το Εθνικό Ναυτικό Μουσείο της Αυστραλίας (ANMM) ανακοίνωσε ότι το ναυάγιο στο λιμάνι του Νιούπορτ, στα ανοιχτά του Ρόουντ Άιλαντ στις ΗΠΑ, επιβεβαιώθηκε ως το πλοίο του καπετάνιου Τζέιμς Κουκ.
Πλάνα που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Μουσείο δείχνουν δύτες να επιθεωρούν τα ερείπια του ναυαγίου στο λιμάνι του Νιούπορτ στα ανοιχτά του Ρόουντ Άιλαντ.
Ωστόσο, ο συνεργαζόμενος αμερικανικός οργανισμός στις ΗΠΑ, το Rhode Island Marine Archaeology Project (Rimap), χαρακτήρισε την ανακοίνωση «πρόωρη», αναφέροντας ότι παραμένουν «πολλά αναπάντητα ερωτήματα» και ότι ο ισχυρισμός πως το Endeavour εντοπίστηκε αποτελεί παραβίαση της σύμβασής τους.
Το μουσείο απάντησε πως δεν παραβίασε καμία δέσμευση, με τον διευθυντή του, Κέβιν Σάμπτιον να εκφράζει τη «βεβαιότητά» του πως το κουφάρι του σκάφους ανήκει στο Endeavour.
«Είμαι ικανοποιημένος που αυτός είναι ο τελευταίος τόπος ανάπαυσης ενός από τα πιο σημαντικά και επίμαχα πλοία στη ναυτική ιστορία της Αυστραλίας», δήλωσε ο διευθυντής και διευθύνων σύμβουλος του ANMM, Κέβιν Σάμπτιον.
«Τα τελευταία κομμάτια του παζλ έπρεπε να επιβεβαιωθούν πριν νιώσω ότι μπορώ να κάνω αυτήν την ανακοίνωση. Με βάση τα αρχειακά και αρχαιολογικά στοιχεία, είμαι πεπεισμένος ότι είναι το Endeavour», πρόσθεσε ο κ. Σάμπτιον.
Ωστόσο, λίγο αργότερα, το RIMAP, η επικεφαλής ομάδα που συμμετείχε στη μακροχρόνια έρευνα, δημοσίευσε μια δήλωση λέγοντας ότι η αναφορά του ANMM «ότι το Endeavor έχει εντοπιστεί είναι πρόωρη».
Το RIMAP κατηγόρησε το ANMM για αθέτηση της σύμβασης μεταξύ των δύο οργανισμών «για τη διεξαγωγή αυτής της έρευνας και πώς τα αποτελέσματά της θα κοινοποιηθούν στο κοινό».
«Αυτό που βλέπουμε στην περιοχή του ναυαγίου που μελετάται είναι συνεπές με αυτό που αναμένεται από το Endeavour, αλλά δεν έχουν βρεθεί αδιαμφισβήτητα δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι η τοποθεσία είναι αυτό το εμβληματικό σκάφος και υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα που θα μπορούσαν να ανατρέψουν μια τέτοια αναγνώριση », ανέφερε η δήλωση της διευθύντριας του RIMAP, Κάθι Αμπάς.
Το Endeavour ήταν το πλοίο με το οποίο ο Καπετάνιος Τζέιμς Κουκ έκανε τον γύρο του νότιου Ειρηνικού αναζητώντας τη «Μεγάλη Νότια Γη», χαρτογραφώντας τις ακτές της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας, προτού φτάσει στην ανατολική ακτή της Αυστραλίας, το 1770.
Ο Βρετανός εξερευνητής αργότερα διεκδίκησε την περιοχή για τη Βρετανία, παρά την παρουσία μεγάλων κοινοτήτων αυτόχθονων ιθαγενών.
Το 1775 το πλοίο πουλήθηκε σε ιδιώτη και μετονομάστηκε σε Lord Sandwich.
Το 1778, κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας, το πλοίο καταστράφηκε από το Βρετανικό Ναυτικό για να σχηματίσει αποκλεισμό του κόλπου Ναραγκάνσετ.
Από το 1999, ερευνητές αρχαιολογίας έχουν εξετάσει πολλά ναυάγια του 18ου αιώνα στην περιοχή.
Τώρα, σύμφωνα με τον Σάμπτιον, βάσει «αρχειακών και αρχαιολογικών στοιχείων», το ξακουστό ναυάγιο φέρεται να εντοπίστηκε 500 μέτρα από τις αμερικανικές ακτές και 14 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, θαμμένο κάτω από ίζημα και λάσπη.
