Παρέμβαση της Ομοσπονδιακής Υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας στον «Φ»:
«Ο ευρωπαϊκός ύμνος ηχεί στ’ αυτιά μας, χρυσή βροχή πέφτει απ΄ τον ουρανό. Άνθρωποι, εντελώς άγνωστοι μεταξύ τους βρέθηκαν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου.
Την 1η Μαΐου 2004, στη γέφυρα Oder μεταξύ της Φρανκφούρτης στην Ανατολική Γερμανία και του Słubice στη Δυτική Πολωνία, συμμετείχα κι εγώ μαζί με εκατοντάδες κόσμου στον εορτασμό αυτής της ιδιαίτερης ευρωπαϊκής στιγμής: η Ανατολή και η Δύση ενώθηκαν τελικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκείνο το βράδυ, περίπου 75 εκατομμύρια άνθρωποι στην Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα, την Πολωνία, τη Σλοβενία, τη Σλοβακία, την Τσεχία, την Ουγγαρία και την Κύπρο έγιναν μέρος της οικογένειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αργότερα, οι γείτονές μας στη Βουλγαρία, στη Ρουμανία και την Κροατία προσχώρησαν και αυτοί.
Το θάρρος, η υπευθυνότητα και η διορατικότητα του κόσμου στα υπό ένταξη κράτη – από τη Βαλτική έως τη Μεσόγειο – κατέστησε δυνατή αυτή τη μεγάλη γιορτή, επειδή ο κόσμος αντιμετώπισε με θάρρος τη μακρά και δύσκολη διαδικασία μεταρρύθμισης και εναρμόνισης.
Για μένα, ως Γερμανίδα Υπουργό Εξωτερικών, η 1η Μαΐου καθιστά σαφές ότι κάθε γενιά έχει να επιτελέσει ένα καθήκον. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι γενιές των γονέων και των παππούδων μας αναγνώρισαν ότι η συμφιλίωση αποτελεί τη βάση για μια ευρωπαϊκή κοινότητα ειρήνης.
Οι Γερμανοί δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι εμείς, που προκαλέσαμε τον πόλεμο και την καταστροφή σε τόσους πολλούς, μπορέσαμε μ΄ αυτόν τον τρόπο να βρούμε το δρόμο προς την ειρήνη και τη φιλία. Οι γενιές πριν από εμάς δημιούργησαν μια Ευρωπαϊκή Ένωση της ελευθερίας, όπου κάποιος μπορεί να ζει, να εργάζεται και να επιχειρεί, από τον Ατλαντικό μέχρι τα σύνορα με τη Ρωσία.
Η γενιά της μεγάλης διεύρυνσης έπρεπε να βρει το θάρρος να αγνοήσει τα αντίθετα ρεύματα και τα λαϊκίστικα συνθήματα, όπως στη Γερμανία, όπου σε περιόδους υψηλής ανεργίας τροφοδοτήθηκε ο φόβος για τον «Πολωνό υδραυλικό». Το καθήκον της πολιτικής, ωστόσο, όπως είπε κάποτε ο πρώην πρόεδρος της Γερμανίας Walter Scheel, είναι «να κάνεις το σωστό και να το κάνεις δημοφιλές». Αντί να υποκύπτουμε στις διαθέσεις άλλων και να τις αφήνουμε να μας καθοδηγούν. Αν τότε υπήρχαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αναρωτιέται κανείς μήπως το θέμα είχε διαφορετική κατάληξη, αφού η ελπίδα δεν μπορεί να γεννηθεί μέσα από το μίσος, τον λαϊκισμό και τον ακραίο σκεπτικισμό.
Η γενιά μας βρίσκεται τώρα αντιμέτωπη με το καθήκον να υπερασπιστεί και να ενισχύσει το ευρωπαϊκό εγχείρημα της ειρήνης και της ελευθερίας, ακόμη και αν αυτό απαιτεί απίστευτη δύναμη. Ο επιθετικός πόλεμος του Πούτιν κατά της Ουκρανίας είναι μια βάναυση υπενθύμιση ότι η ειρήνη, η ελευθερία και η ευημερία μας στην Ευρώπη δεν μπορούν να θεωρούνται δεδομένες. Αυτό που καθοδήγησε τις γενιές πριν από εμάς στην οικοδόμηση της ενωμένης Ευρώπης μας είναι επίσης αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα για να προστατεύσουμε την Ευρώπη μας: Θάρρος, υπευθυνότητα και διορατικότητα.
Ως Ευρωπαϊκή Ένωση, υπερασπιζόμαστε τις αξίες μας και την ασφάλειά μας μαζί με φίλους και συμμάχους. Σταθερά στο πλευρό της Ουκρανίας, για όσο χρειαστεί. Στο πλευρό της χώρας που έχει κάνει τις μεγαλύτερες θυσίες για ένα μέλλον με ελευθερία και δημοκρατία για περισσότερα από δύο χρόνια – και που τώρα έχει ανοίξει το βήμα της για την ένταξή της στην ΕΕ.
Tουλάχιστον μετά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, γνωρίζουμε ότι η διεύρυνση της ΕΕ μας, αποτελεί πλέον και γεωπολιτική αναγκαιότητα. Οι πολιτικές και γεωγραφικές «γκρίζες ζώνες» στα Βαλκάνια ή στα ανατολικά της ΕΕ είναι εξαιρετικά επικίνδυνες. Δεν μπορούμε να αντέξουμε τέτοιες γκρίζες ζώνες, διότι για τον Πούτιν αποτελούν πρόσκληση για ανάμειξη, για αποσταθεροποίηση.
Ευρωπαϊκή Ένωση σημαίνει ελευθερία, δημοκρατία και κράτος δικαίου. Όπως και πριν από 20 χρόνια, έτσι και σήμερα, εκατομμύρια Ευρωπαίοι βλέπουν μια ευκαιρία και μια υπόσχεση στο να γίνουν πολίτες της ΕΕ. Και δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να αφήσουμε μια ολόκληρη γενιά στην αίθουσα αναμονής της ΕΕ, όπως συνέβη με τα Δυτικά Βαλκάνια. Δεν πρέπει να σπαταλήσουμε την ευκαιρία να κάνουμε την Ένωσή μας μεγαλύτερη και ισχυρότερη – και επομένως πιο ασφαλή. Η ένωση μας, της ειρήνης και της ελευθερίας, είναι ανοιχτή σε νέα μέλη.
Ωστόσο, για να είναι επιτυχής η είσοδος νέων κρατών στην Ένωση, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η ΕΕ παραμένει ικανή να δραστηριοποιείται τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Για τον σκοπό αυτό, θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε με συνέπεια την ΕΕ μας. Ακόμη και αν -όπως συνηθίζεται σε μια μεγάλη οικογένεια- βρισκόμαστε πάντα σε έναν σκληρό αγώνα για το «πώς». Ο πλούτος της εμπειρίας των κρατών μελών της ΕΕ που προσχώρησαν μετά το 2004 και τα οποία κατόρθωσαν να ξεπεράσουν με επιτυχία μια μακρά διαδικασία μετασχηματισμού, έχει ιδιαίτερη αξία.
Για να μπορέσει η ένωση των ελεύθερων κρατών μας να ανταποκριθεί σε αυτό το καθήκον που αφορά τις ερχόμενες γενιές, πρέπει να τη μεταρρυθμίσουμε. Για μένα, αυτό περιλαμβάνει επίσης λιγότερες δυνατότητες άσκησης βέτο στο Συμβούλιο. Ακόμη και σε μια Ένωση με περισσότερα από 35 μέλη στο μέλλον, πρέπει να παραμείνουμε ικανοί να ενεργούμε αποτελεσματικά. Αυτό σημαίνει επίσης ότι πρέπει να λαμβάνουμε συχνότερα αποφάσεις με πλειοψηφία και όχι ομόφωνα. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι η Γερμανία – όπως και κάθε άλλο κράτος μέλος – μπορεί να υπερψηφιστεί. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τη διεύρυνση και τις μεταρρυθμίσεις όλοι μαζί και με αποφασιστικότητα.
Να δείξουμε σήμερα θάρρος και υπευθυνότητα σημαίνει ότι προετοιμάζουμε τώρα την Ευρωπαϊκή μας Ένωση να υποδεχθεί νέες χώρες πριν από το τέλος αυτής της δεκαετίας. Έτσι, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν και πάλι να βρεθούν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου, με τον ευρωπαϊκό ύμνο να ηχεί στ’ αυτιά τους, ενωμένοι, στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια που θα μεγαλώνει».
