Αναμένεται σύντομα να αρχίσει ο διάλογος για τη μεταρρύθμιση των Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Η τελευταία και πολύ σημαντική μεταρρύθμιση έγινε το 1980, με την εισαγωγή του αναλογικού σχεδίου, σύμφωνα με την οποία, τόσο οι εισφορές όσο και τα ωφελήματα βασίζονταν στον μισθό και τα εισοδήματα.
Πατέρας αυτής της μεταρρύθμισης ήταν ο μ. Δημήτρης Πελεκάνος, τότε Γενικός Διευθυντής Κοινωνικών Ασφαλίσεων, τον οποίο όλοι οι σημερινοί και αυριανοί συνταξιούχοι θα πρέπει να μνημονεύουμε.
Σε αυτή τη μεταρρύθμιση, υπενθυμίζω ότι αντιδρούσε έντονα η ΠΑΣΥΔΥ (γιατί οι δημόσιοι υπάλληλοι είχαν σύνταξη) και η ΕΤΥΚ, με το επιχείρημα ότι είχαν ισχυρό ταμείο προνοίας. Πίσω από τις αντιδράσεις ήταν το γεγονός ότι οι εισφορές, από καθορισμένο ποσό 125 μίλς (αν δεν με απαντά η μνήμη μου), μεταπηδούσαν στο 6%. Τελικά, η ΠΑΣΥΔΥ συμφώνησε με την Κυβέρνηση όπως οι δημόσιοι υπάλληλοι καταβάλλουν μόνο 3% (το βασικό μέρος) και το υπόλοιπο 3% να το καταβάλλει η Kυβέρνηση και η ίδια να ωφελείται τη σύνταξη του αναλογικού μέρους, διευθέτηση που ισχύει μέχρι σήμερα.
Η ΕΤΥΚ κατήλθε σε απεργία, διήρκεσε τρεiς βδομάδες, ζητώντας εξαίρεση, που ευτυχώς δεν έγινε αποδεκτή.
Αντιδράσεις είχαμε και από τους αυτοεργοδοτούμενους.
Για την ιστορία, αναφέρω ότι ΣΕΚ και ΠΕΟ, για να εισαχθεί το αναλογικό σχέδιο, δέχθηκαν τη μείωση των εισφορών στα Ταμεία Προνοίας κατά 4% εκατέρωθεν, τη μη υποβολή αιτήματος για αύξησ;h τους για 4 χρόνια και συμφώνησαν σε ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών, καθώς και τερμακτά εισοδήματα για τους αυτοτελώς εργαζόμενους.
Δυστυχώς, πέρασαν 43 χρόνια για να εξετασθούν οι εκπτώσεις και στρεβλώσεις που έγιναν για διευκόλυνση της εισαγωγής του. Οι νέες ρυθμίσεις πρέπει να γίνουν μέσα στο 2024 και μεταξύ άλλων:
Να καταργούν τα τεκμαρτά εισοδήματα.
Οι εισφορές στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις να υπολογίζονται σε όλα τα εισοδήματα, όπως είναι και στο ΓΕΣΥ. Τούτο, όχι μόνο θα αυξήσει τα εισοδήματα του Ταμείου αλλά θα άρει και το απαράδεκτο φαινόμενο οι μισθωτοί να επιχορηγούν τους αυτοτελώς εργαζόμενους, κάτι που συμβαίνει με το σημερινό σύστημα εισφορών.
Οι βασικές συντάξεις να αυξηθούν το ολιγότερο κατά 50%, για να ανταποκρίνονται τόσο στις εισφορές (το 50% των εισφορών μεταφέρεται στις βασικές συντάξεις), όσο και στο σημερινό κόστος ζωής.
Το επίδομα ανεργίας να αυξηθεί για όσους θα έχουν εισφορές πάνω από δύο χρόνια, σε πρώτο στάδιο στους 9 μήνες και αργότερα (σε 2-3 χρόνια) στους 12 μήνες. Η Κύπρος είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης με επίδομα ανεργίας κάτω από 12 μήνες.
Θεώρησα υποχρέωση μου, ως ένας που συμμετείχε στην εισαγωγή του σχεδίου, να υποβάλω και δημόσια τις εισηγήσεις μου, ενόψει του διαλόγου για τη μεταρρύθμιση των Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Πρώην Γ.Γ. ΣΕΚ
