Έως και 10.000 κατοικίες θα μπορούσαν να διατεθούν στην αγορά τα επόμενα χρόνια από τα χαρτοφυλάκια των servicers και των τραπεζών, εφόσον υλοποιηθούν οι αναγκαίες παρεμβάσεις που θα επιταχύνουν τις διαδικασίες ωρίμανσης και διάθεσης ακινήτων, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς που μίλησαν στο 26ο συνέδριο Prodexpo.
Τα χαρτοφυλάκια και η διαθεσιμότητα
Ο διευθύνων σύμβουλος της doValue Greece, κ. Τάσος Πανούσης, τόνισε ότι «είναι μύθος πως οι servicers παρακρατούν ακίνητα». Όπως ανέφερε, οι εταιρείες διαχείρισης διαθέτουν περίπου 11.000 ακίνητα, εκ των οποίων 7.000 είναι κατοικίες, αλλά μόλις 2.000 είναι ώριμες για πώληση. Η ίδια η doValue διαχειρίζεται 1.800 ακίνητα (1.300 οικιστικά), εκ των οποίων 200 είναι άμεσα διαθέσιμα.
Ανάλογη εικόνα παρουσίασε και ο Ιάκωβος Γιαννακλής, αναπληρωτής CEO της Eurobank Retail & Digital Banking, σημειώνοντας ότι η τράπεζα διαθέτει 2.000 ακίνητα, με μόλις 8% κατοικίες, εκ των οποίων οι μισές βρίσκονται στην Αττική.
Τα εμπόδια στις διαθέσεις
Σύμφωνα με τον κ. Πανούση, τα βασικά εμπόδια είναι ο χρόνος τεχνικής και νομικής ωρίμανσης, που φτάνει έως και 20 μήνες, και ο υψηλός αριθμός ανακοπών πλειστηριασμών, οι οποίοι καθυστερούν τις ανακτήσεις ακινήτων μέχρι και το 2034.
Πρότεινε την επιτάχυνση της εκδίκασης ανακοπών μέσω πλατφόρμας του Υπουργείου Δικαιοσύνης ή την έκδοση αποφάσεων εντός 6–12 μηνών, καθώς και τη μεταφορά της ευθύνης τακτοποίησης αυθαιρεσιών στον νέο ιδιοκτήτη. Αν εφαρμοστούν αυτά τα μέτρα, εκτίμησε ότι θα μπορούσαν να «πέσουν» στην αγορά έως και 10.000 κατοικίες.
Οι εκτιμήσεις της Prosperty
Ο Αντώνης Μαρκόπουλος, CEO της Prosperty, ανέφερε ότι η εταιρεία «ωριμάζει» 2.300 ακίνητα πανελλαδικά, όμως σε ορισμένα κτηματολογικά γραφεία τα ραντεβού δίνονται με καθυστέρηση έξι μηνών.
Προειδοποίησε ότι ακόμη κι αν απελευθερωθεί μεγάλος αριθμός ακινήτων από τις τράπεζες, οι πωλήσεις θα γίνονται σταδιακά και δεν θα αλλάξουν άμεσα την στεγαστική εικόνα.
Αναντιστοιχία τιμών και πραγματικής αξίας
Η έρευνα της Prosperty έδειξε ότι η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης είναι 307.700 ευρώ ή 2.583 ευρώ/τ.μ., όταν η πραγματική μέση τιμή συναλλαγών ανέρχεται σε 105.000 ευρώ ή 1.330 ευρώ/τ.μ.. Η απόκλιση αυτή δείχνει ότι πολλοί πωλητές ζητούν τιμές νεόδμητων, ενώ τα περισσότερα ακίνητα είναι άνω των 30 ετών και μη ανακαινισμένα.
Μόλις 10.500 κατοικίες (10% του αποθέματος) θεωρούνται ανακαινισμένες, ενώ οι περισσότερες έχουν ανεγερθεί την περίοδο 1960–1980.
Παρεμβάσεις και νέο μοντέλο ανάπτυξης
Ο Πρόεδρος του Ομίλου TITAN, κ. Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, υπογράμμισε ότι «η προοπτική του real estate είναι θετική», αλλά το μοντέλο ανάπτυξης πρέπει να αλλάξει ριζικά, με έμφαση στην ενεργειακή αποδοτικότητα και το ανθρακικό αποτύπωμα.
Ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, επεσήμανε ότι οι επενδύσεις σε κατασκευές έχουν μειωθεί από 16% του ΑΕΠ σε μόλις 6%, αλλά υπάρχει πεδίο για ανάκαμψη.
Προειδοποίησε ότι οι τιμές έχουν φτάσει τα επίπεδα του 2008, τα ενοίκια υπερθερμαίνονται και η τραπεζική χρηματοδότηση παραμένει χαμηλή — μόλις 2 δισ. ευρώ έναντι 16 δισ. πριν από την κρίση.
Η απελευθέρωση έως 10.000 ακινήτων θα μπορούσε να αυξήσει την προσφορά και να μετριάσει τη στεγαστική πίεση, όμως απαιτούνται συντονισμένες παρεμβάσεις, ταχύτερες δικαστικές διαδικασίες και ρεαλιστική αποτίμηση τιμών. Η αγορά κινείται σε μεταβατικό στάδιο, όπου το παλαιό μοντέλο real estate φαίνεται να παραχωρεί τη θέση του σε μια νέα εποχή βιώσιμης ανάπτυξης.
