Τις “φούσκες” στα περιουσιακά στοιχεία τις μυρίζεσαι. Οι μετοχές έχουν υπερβολικά κέρδη. Τα junk ομόλογα μοιάζουν με “κελεπούρια”. Όταν βλέπεις ανάκαμψη, προκύπτει και προβληματισμός. Ο ανιχνευτής καπνού “χτυπά” γιατί τέλειωσε η μπαταρία του ή γιατί έπιασε φωτιά;
Ο S&P 500 βρίσκεται στις 6.700 μονάδες, δηλαδή έχει σχεδόν διπλασιάσει την απόδοσή του σε σύγκριση με πριν 5 χρόνια. Οι “Magnificient-7” τεχνολογικοί κολοσσοί είναι το καύσιμο για την “εκτόξευση”, αφού η αξία τους αντιπροσωπεύει το 40% του δείκτη και στοιχηματίζουν τρισεκατομμύρια δολάρια ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αλλάξει τον κόσμο.
Δεν είναι μόνο οι υπεραποδόσεις των μετοχών. Ο χρυσός κινείται κοντά στα ιστορικά υψηλά του, όπως και ο καφές. Το Bitcoin έχει τρέξει ράλι άνω του 130% από την ένταξή του σε διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια τον Ιανουάριο του 2024. Οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται και άλλο καθιστώντας την αγορά ακινήτων πιο δύσκολη για τους ενδιαφερόμενους. Ακόμη και τα ομόλογα υψηλού ρίσκου διαπραγματεύονται σαν να μην μπορεί να συμβεί τίποτα κακό.
Ο οικονομολόγος John Kenneth Galbraith έγραψε ότι οι “φούσκες” σχηματίζονται κάθε φορά με τον ίδιο τρόπο. Μια νέα ιδέα είναι το “ξόρκι”. Η πίστωση αυξάνεται. Οι τιμές ανεβαίνουν. Όλοι αισθάνονται πιο έξυπνοι. Μετά, η “φούσκα” σκάει, επιστρέφει η πραγματικότητα και όλα καταρρέουν. Ο Galbraith υποστήριξε ότι το πραγματικό καύσιμο δεν είναι η πίστωση, αλλά η απεριόριστη ελπίδα και η φευγαλέα μνήμη. Κάθε γενιά πείθει τον εαυτό της ότι αυτή τη φορά είναι διαφορετικά.
Φυσικά, κανείς δεν χτυπάει “καμπανάκι κινδύνου” όταν τα πράγματα είναι στα πάνω τους. Ακόμη και οι αξιόπιστοι ανιχνευτές καπνού μπορεί να χτυπήσουν λάθος συναγερμό.
Η καμπύλη αποδόσεων ήταν ανεστραμμένη από τον Ιούνιο του 2022 έως τον Αύγουστο του 2024. Αυτό συνήθως προμηνύει ύφεση εντός 24 μηνών. Σύμφωνα με αυτόν τον κανόνα, η επιβράδυνση θα έπρεπε ήδη να έχει ξεκινήσει.
Ωστόσο, οι επενδυτές που πούλησαν με βάση αυτό το “σήμα” έχασαν τη δεύτερη ισχυρότερη έναρξη ράλι των τελευταίων πενήντα ετών. Και γι’ αυτό μπορείτε να κατηγορήσετε την τεχνητή νοημοσύνη. Η Deutsche Bank υποστηρίζει ότι χωρίς τις επενδύσεις σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης, οι ΗΠΑ θα βρισκόταν ήδη σε ύφεση.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους που έχουν απορρυθμίσει την αγορά.
Ίσως γι’ αυτό ο χρυσός βρίσκεται κοντά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, κάτι που σπάνια συμβαίνει παράλληλα με την άνοδο των μετοχών. Η μια κίνηση αποτυπώνει αισιοδοξία, η άλλη φόβο. Μπορεί απλώς η αγορά να αντισταθμίζει τις επενδύσεις της. Ή ίσως είναι ένα σημάδι ότι ορισμένοι επενδυτές έχουν αντιληφθεί τον κίνδυνο πριν από όλους μας.
Οι “ανιχνευτές καπνού”
Δείκτης CAPE Shiller
Ο δείκτης CAPE, που δημιουργήθηκε από τον νομπελίστα οικονομολόγο Robert Shiller, συγκρίνει τις τιμές των μετοχών με τα κέρδη 10 ετών προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό. Τώρα o δείκτης είναι κοντά στο 40, κάτω από το υψηλό των 44 κατά τη “φούσκα των dot com”, αλλά πολύ πάνω από τον μέσο όρο του 28 το 1995.
Χρυσός, προσαρμοσμένος στον πληθωρισμό
Οι τιμές του χρυσού, προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό, έχουν διπλασιαστεί από το 2023, ξεπερνώντας για πρώτη φορά τα 4.000 δολάρια η ουγγιά. Οι επενδυτές σπεύδουν να αγοράσουν “σκληρά” περιουσιακά στοιχεία, σημάδι ότι η εμπιστοσύνη στον “χάρτινο” πλούτο μπορεί να μειώνεται, ακόμη και αν οι αγορές συνεχίζουν να σκαρφαλώνουν σε νέα υψηλά.
Κόστος περιθωρίου χρηματοδότησης ως % του ΑΕΠ
Το κόστος που πληρώνουν οι επενδυτές για να δανειστούν χρήματα για την αγορά περιουσιακών στοιχείων, ισούται πλέον με το 0,35% του ονομαστικού ΑΕΠ, το υψηλότερο ποσοστό τουλάχιστον από το 1995. Όπως λέει ο Jim Stack, CEO της Stack Financial Management, η μόχλευση δεν προκαλεί πτώση στις αγορές, αλλά τις ενισχύει.
Δείκτης S&P Cryptocurrency
Ο δείκτης S&P Cryptocurrency έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2023 και έχει επιστρέψει κοντά σε ιστορικά υψηλά. Τα κρυπτονομίσματα έχουν ενσωματωθεί πλέον στην κύρια χρηματοοικονομική αγορά μέσω των ETF, καθιστώντας τις διακυμάνσεις τους σημαντικές για την ευρύτερη αγορά.
Ο λόγος τιμής κατοικίας/εισόδημα
Ο μέσος όρος της τιμής των κατοικιών στις ΗΠΑ υπερβαίνει πλέον κατά 5x τον μέσο όρο του εισοδήματος των νοικοκυριών, από 4x τη δεκαετία του 1990. Η περιορισμένη προσφορά εξηγεί εν μέρει αυτό το φαινόμενο, αλλά υποδηλώνει ότι οι αγοραστές βρίσκονται στα όρια τους και ότι η αγορά κατοικιών ενδέχεται να χάνει την επαφή της με την πραγματικότητα.
Περιθώριο υψηλής απόδοσης
Το περιθώριο του δείκτη ICE BofA High Yield δείχνει ότι οι επενδυτές αποδέχονται ασυνήθιστα χαμηλά ασφάλιστρα για πιο επικίνδυνα χρέη. Όταν τα ομόλογα υψηλού κινδύνου διαπραγματεύονται όπως τα blue chips, αυτό συνήθως είναι σημάδι ότι οι αγορές “αδιαφορούν” ως προς το ενδεχόμενο αθέτησης υποχρεώσεων.
Οι τιμές του καφέ
Τα futures του καφέ έφτασαν για πρώτη φορά τα 4 δολάρια η λίβρα, λόγω της ξηρασίας σε περιοχές καλλιέργειας, των δασμών του Τραμπ και του πληθωρισμού. Τέτοιες μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των εμπορευμάτων υπενθυμίζουν ότι οι “φούσκες” δεν περιορίζονται στη Wall Street. “Φούσκες” μπορούν να δημιουργηθούν και στην κουζίνα σας.
Δείκτης Morningstar PitchBook Unicorn 30
Ο δείκτης Morningstar PitchBook Unicorn 30 παρακολουθεί μεγάλα ονόματα της ιδιωτικής αγοράς, όπως οι OpenAI, SpaceX και Stripe. Επέστρεψε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα μετά την κατρακύλα 50% το 2022. Η τεχνητή νοημοσύνη δίνει ώθηση στις εισηγμένες, αλλά η κατάρρευση μπορεί να ξεκινήσει από τις ιδιωτικές.
