Εντείνονται το τελευταίο διάστημα οι συστάσεις για αλλαγές στον θεσμό της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογών καθώς την περασμένη Πέμπτη υπήρξαν νέες εισηγήσεις από πλευράς του υπουργού Οικονομικών για διασύνδεση της ΑΤΑ με την παραγωγικότητα και τις προοπτικές της οικονομίας, τις οποίες την επομένη -την Παρασκευή- ακολούθησαν και ανάλογες συστάσεις από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Οι συστάσεις του ΔΝΤ έγιναν με αφορμή την ολοκλήρωση της νέας αξιολόγησης, από το Ταμείο, της κυπριακής οικονομίας και οι οποίες δεν αποκλείεται να ήταν εκ των προτέρων γνωστές στην Κυβέρνηση. Με αυτές, το ΔΝΤ, το οποίο την περσινή χρονιά εισηγείτο να μην αυξηθεί, όπως τελικά έγινε, το ποσοστό απόδοσης του τιμάριθμου, ζητά να αποφευχθεί η περαιτέρω τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών προκρίνοντας αλλαγές γύρω από την καταβολή της ΑΤΑ που συγκλίνουν με αυτές που επανέλαβε την προηγούμενη μέρα και ο υπουργός Οικονομικών κατά την παρουσίαση των νέων μέτρων κατά της ακρίβειας. Συγκεκριμένα, το ΔΝΤ αναφέρει σε ανακοίνωση του μετά την ολοκλήρωση του νέου επιτόπιου ελέγχου της οικονομίας, πως οι μισθοί στον δημόσιο τομέα θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν τις μακροοικονομικές εξελίξεις και τις εξελίξεις στην παραγωγικότητα, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να αποφευχθούν περαιτέρω αναθεωρήσεις προς τα πάνω της προσαρμογής του κόστους ζωής (ΑΤΑ). Θέση που ως γνωστόν απορρίπτει το συνδικαλιστικό κίνημα, το οποίο επιμένει πως η ΑΤΑ αποτελεί στην ουσία αναπλήρωση της απώλειας της αγοραστικής δύναμης των μισθών, η οποία μάλιστα γίνεται με καθυστέρηση – και όχι στο 100% της αύξησης του πληθωρισμού.

Εντούτοις, την περασμένη Πέμπτη, ο κ. Κεραυνός, ερωτηθείς σχετικά, αναφέρθηκε στο θέμα, καταγράφοντας τη νέα συμφωνία ως ένα μέτρο που ενίσχυσε τα εισοδήματα των εργαζομένων αλλά σε παρατήρηση ότι με την ΑΤΑ επωφελούνται κυρίως οι δημόσιοι υπάλληλοι και από αυτούς κυρίως οι υψηλόμισθοι, επανέλαβε τη θέση του για αλλαγές, προχωρώντας επίσης στην παραδοχή πως σήμερα μέσω του θεσμού υπάρχει μια ανισοκατανομή του εισοδήματος. Συγκεκριμένα κληθείς να σχολιάσει τις κριτικές ότι με την ΑΤΑ επωφελούνται περισσότερο οι υψηλόμισθοι, ο Μάκης Κεραυνός είπε ότι οι σοβαρές και τεκμηριωμένες κριτικές είναι καλοδεχούμενες, γι’ αυτό σήμερα η κυβέρνηση «λέει ότι πρέπει να σταθμίσουμε την ΑΤΑ με τον ρυθμό της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, αλλά και το γεγονός ότι σήμερα υπάρχει μια ανισοκατανομή του εισοδήματος».

Εκ νέου όχι από συντεχνίες

Οι νέες αναφορές του ΥΠΟΙΚ για την ΑΤΑ δεν πέρασαν απαρατήρητες από τις συντεχνίες, οι οποίες βρήκαν χώρο να τις σχολιάσουν στις ανακοινώσεις για το νέο πακέτο μέτρων κατά της ακρίβειας. Απορρίπτοντας εκ νέου το ενδεχόμενο διασύνδεσης του θεσμού με την παραγωγικότητα.

Η ΠΕΟ επανέλαβε «για ακόμα μια φορά την ανάγκη πλήρους επαναφοράς της ΑΤΑ και επέκτασής της για όλους τους εργαζόμενους, ως μηχανισμού αποκατάστασης της απώλειας των μισθών από την ακρίβεια και τον πληθωρισμό», προσθέτοντας την ίδια ώρα πως «η θέση που ακόμα και σήμερα επανάλαβε ο υπουργός Οικονομικών, όχι μόνο δεν οδηγεί σε αυτό αλλά οδηγεί στη διάβρωση της ΑΤΑ».

Στη δική της ανακοίνωση, η ΣΕΚ σχολίασε την τοποθέτηση της Κυβέρνησης για την ΑΤΑ, ξεκαθαρίζοντας «για ακόμη μια φορά ότι η ΑΤΑ αποτελεί σημαντικό ωφέλημα που πηγάζει μέσα από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και δεν μπορεί να διασυνδέεται με την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας».

Θυμίζουμε πως για την ΑΤΑ θα διεξαχθεί κοινωνικός διάλογος, καθώς η νέα συμφωνία που επιτεύχθηκε πέρσι, η οποία ανέβασε το ποσοστό καταβολής της στο 66,7% της αύξησης του πληθωρισμού (από 50% που ίσχυε προηγουμένως) είναι μεταβατική και ολοκληρώνεται τον Ιούνιο του 2025. Με στόχο, όπως αναφέρεται στη συμφωνία, μέχρι τότε να υπάρξει κοινωνικός διάλογος για ολοκληρωμένη και μόνιμη συμφωνία. Σε διαφορετική περίπτωση, θα συνεχίσει να ισχύει η μεταβατική συμφωνία.

Βάσει, πάντως των θέσεων του ΥΠΟΙΚ, που προφανώς θα βρουν ανταπόκριση από τις εργοδοτικές πλευρές που πιέζουν επίσης για αλλαγές στον θεσμό ή και κατάργηση του, ο διάλογος που θα διεξαχθεί υπό τη αιγίδα του Υπουργού Εργασίας, προφανώς δεν θα είναι εύκολος.