Γιώργος Φράγκος: Οι ευκολίες δεν οδηγούν σε ποίηση αλλά σε παραποίηση

«Οι αφορμές ήταν πολλές, καθημερινές, συνεχείς, επίμονες, επαναλαμβανόμενες. Η αιτία όμως ήταν μία. Και ήταν η συγκίνηση». Ο Γιώργος Φράγκος μιλά για τη νέα ποιητική του συλλογή «Φλοίσβος συννέφων».

Τι σας σπρώχνει να αρχίσετε κάθε φορά το γράψιμο; Πάντα πίσω από την ανάγκη να γραφτεί κάτι κρύβεται μια ιδέα ή ένα συναίσθημα. Εάν είναι ιδέα, μπορεί και να μου τριβελίζει το μυαλό για καιρό, μέρες, μήνες ή χρόνια. Εάν είναι συναίσθημα, τότε το ποίημα μπορεί να γραφτεί αυθημερόν. Όμως αυτό που πραγματικά με ωθεί στο γράψιμο είναι η ανάγκη μου να μοιράζομαι με τους άλλους αυτά που έχω μέσα μου.

Αυτή τη φορά με τη νέα σας ποιητική συλλογή «Φλοίσβος συννέφων», ποια ήταν η αφορμή; Οι αφορμές ήταν πολλές, καθημερινές, συνεχείς, επίμονες, επαναλαμβανόμενες. Η αιτία όμως ήταν μία. Και ήταν η συγκίνηση. Η συγκίνηση μπροστά στον πόνο, την αδικία, τον έρωτα, τη μνήμη και τον χρόνο. Κυοφορούσα μέσα μου για καιρό τον «Φλοίσβο», ως εσωτερική διεργασία ποιητικής εγρήγορσης και ενατένισης πραγμάτων, καταστάσεων, προσώπων. Γιατί «Φλοίσβος»; Διότι είναι μια διεργασία αέναη, συνεχής, αδιάκοπη. Διότι συνάμα εμπεριέχει και κάτι μαγευτικό σε ήχο, χρώμα και γεύση.

Είναι εύκολο το να φτιάξεις μια ποιητική συλλογή; Οτιδήποτε προϋποθέτει δημιουργία και όραμα δεν είναι ποτέ εύκολο. Είναι εύμορφο, ευσυγκίνητο, ευοίωνο, ευπροσήγορο, εύληπτο να γράφεις ποίηση. Αλλά δεν είναι ποτέ εύκολο. Οι ευκολίες δεν οδηγούν σε ποίηση αλλά σε… παραποίηση, ενδεχομένως… μεταποίηση ή αποποίηση. Είδατε που ακόμα και μια φαινομενικά απλή ερώτηση μπορεί να διεγείρει ποιητικές ιδέες; Τώρα επί της ουσίας, η αισθητική μετάπλαση ιδεών και συναισθημάτων με τη χρήση λέξεων δεν είναι και δεν ήταν ποτέ κάτι απλό και εύκολο.

Πώς επιλέγετε το τι θα μπει σε ένα βιβλίο και τι όχι; Ένα ποίημα μοιάζει με κρασί. Και το ένα και το άλλο πρέπει να αφεθούν να ωριμάσουν. Όπως το κρασί πρέπει να μείνει στο βαρέλι, έτσι και το ποίημα πρέπει να μείνει στο συρτάρι. Ένα ποίημα που έμεινε στο συρτάρι έξι μήνες ή ένα χρόνο, όταν το ξανακοιτάξεις, είναι ως να το κοιτάζει άλλος άνθρωπος. Γιατί κι εσύ πια, ο δημιουργός του, δεν είσαι ο ίδιος που ήσουν όταν το έγραφες. Η απόσταση του χρόνου σε διευκολύνει να κάμεις αλλαγές, διορθώσεις, να αφαιρέσεις τα περιττά και σπανίως να προσθέσεις ελάχιστα. Υπάρχουν ασφαλώς και τα δημιουργήματα που, αφού περάσουν από τη δοκιμασία του συρταριού, μένουν απροβίβαστα και καταλήγουν, αντί στο βιβλίο, στο καλάθι με τα άχρηστα. Έτσι γίνονται οι επιλογές με πόνο, με κόπο και με ψυχικό κόστος.

Ποιο στίχο απ’ το τελευταίο σας βιβλίο έχετε πιο έντονα στο μυαλό; Αγαπώ όλους τους στίχους μου, τον καθένα για διαφορετικό λόγο. Πιο «δικά μου» ίσως να θεωρώ τα ποιήματα ποιητικής. Γι’ αυτό και τα πρόταξα στο βιβλίο. Θα αρκεστώ να αναφέρω τον στίχο: «οι ποιητές φτιάχνουν τραγούδια/ από κωφάλαλα υλικά/ κι άλαλες καθημερινές στιγμές».

Ποια βιβλία διαβάσατε το τελευταίο διάστημα και σας άρεσαν; Διαβάζω πολύ αλλά όχι όσο θα ήθελα. Διαβάζω πάντως συνεχώς, από τον καιρό που θυμάμαι τον κόσμο. Τελευταία συγκινήθηκα πολύ με μια ανθολόγηση των ερωτικών διηγημάτων του Παπαδιαμάντη, σε επιμέλεια Αγγέλας Καστρινάκη. Αλλά δάκρυσα με την «κυπριοσύνη» των ανθολογημένων ποιημάτων του φίλου μου Τουρκοκύπριου ποιητή Γκιουργκέντς Κορκμάζελ μεταφρασμένων στα ελληνικά υπό τον τίτλο: «Η τελευταία μέρα του Αρθούρου Ρεμπώ στο νησί».