Τη σύντομη αλλά γεμάτη ζωή μιας γυναίκας που θα μπορούσε να είναι η Μαρίκα Νίνου αφηγείται στο νέο του βιβλίο με τίτλο «Άνθρωπος Μαρίκα» ο βραβευμένος ποιητής, πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας και μελετητής από τη Θεσσαλονίκη, Σάκης Σερέφας. Από το 1922 που γεννήθηκε πάνω στο καράβι που φέρνει την Αρμένισσα μάνα πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία στον Πειραιά μέχρι τον θάνατο της τραγουδίστριας το 1957, το βιβλίο διατρέχει παράλληλα την πολιτική και κοινωνική ιστορία της μεσοπολεμικής και μεταπολεμικής Ελλάδας.
– Ποια είναι η «Άνθρωπος Μαρίκα»; Τι σας ώθησε στη συγγραφή αυτού του βιβλίου; Το βιβλίο είναι μια πεζογραφική μυθοπλασία που αφορμάται από τη ζωή της σπουδαίας ερμηνεύτριας του λαϊκού τραγουδιού Μαρίκας Νίνου η οποία γεννήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1922 πάνω στο καράβι που μετέφερε την πρόσφυγα μάνα της από τη φλεγόμενη και σφαγιασμένη Σμύρνη στον Πειραιά. Η πολυτάραχη ζωή της, μέχρι τον θάνατό της στα 1957, σε ηλικία μόλις 35 ετών, έρχεται και «κουμπώνει» με μια από τις πιο ταραγμένες και σημαδιακές περιόδους της νεοελληνικής ιστορίας: Μικρασιατική Καταστροφή, δικτατορία Μεταξά, Κατοχή, Εμφύλιος, Σεπτεμβριανά στην Κωνσταντινούπολη. Τα τραγούδια της, πολλά από τα οποία είναι γραμμένα από τον κορυφαίο Βασίλη Τσιτσάνη, «συνομιλούν» με την εποχή τους και αποτυπώνουν δημιουργικά το κλίμα αυτών των σημαδιακών ιστορικών περιόδων. Επιπλέον, παρακολουθώντας τη ζωή της, βλέπει κανείς έναν πολυτάραχο βίο με στερήσεις, αγώνα για βιοπορισμό, πάθη, φιλοδοξίες, πείσμα, δόξα και πόνο, πολύ πόνο. Όλα τα παραπάνω με έχουν κάνει να βλέπω τη μορφή της ως ένα σύμβολο, να βλέπω τη Μαρίκα Νίνου ως Άνθρωπο Μαρίκα.
– Ποια θέση κατέχει η Μικρασιατική Καταστροφή στη νεοελληνική μυθολογία; Εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα τραύματα της νεοελληνικής ιστορίας, μαζί με εκείνο του Εμφυλίου. Νομίζω πως και τα δύο αποτελούν ακόμη ανοιχτές πληγές, πως δεν έχουν ακόμη ειπωθεί ανοιχτά οι αλήθειες που θα μπορούσαν να απελευθερώσουν το πύον και την τοξικότητα που περιέχουν. Εάν δείτε, για παράδειγμα, τι αναφέρουν τα σχολικά εγχειρίδια γι’ αυτές τις δύο περιόδους, θα εννοήσετε μια σημαντική πτυχή αυτής της χαίνουσας εκκρεμότητας.
– Ποια είναι η μεγάλη πληγή της εποχής μας; Για το δικό μου βλέμμα είναι η ευκολία με την οποία οι άνθρωποι παραπληροφορούνται από το διαδίκτυο και οδηγούνται στην παράνοια. Τελευταίο παράδειγμα, οι αντιεμβολιαστές. Είχαν προηγηθεί οι ψεκασμένοι, πιο πριν οι οπαδοί της επίπεδης και της κούφιας Γης, όπως και οι αρνητές της προσελήνωσης, πολύ πριν εφευρεθεί το διαδίκτυο. Με τρομάζει η τάση που έχουν οι άνθρωποι, πολλοί από τους οποίους κυκλοφορούν ανάμεσά μας και αποκαλύφθηκαν τώρα με τα εμβόλια, να θέλουν να χτίσουν την προσωπικότητά τους, να ξεχωρίσουν από τους πολλούς, υιοθετώντας τον παραλογισμό.
– Πώς ανατροφοδοτείται η έμπνευση; Για εμένα, η ανατροφοδότηση έρχεται μέσα από τα ερεθίσματα της καθημερινότητας, από κάτι που θα δω, θα ακούσω, θα διαβάσω, θα ζήσω, θα δω στον ύπνο μου, θα γευτώ στο τραπέζι. Τα πάντα γύρω, ό,τι προσλαμβάνουν οι αισθήσεις, αποτελούν εν δυνάμει υλικό έμπνευσης. Δεν περισσεύει τίποτα. Μα ο πιο μεγάλος τροφοδότης ερεθισμάτων είναι ο δρόμος της πόλης, οι ήχοι του, οι εικόνες του, οι ομιλίες των περαστικών. Απλώνω δίχτυα στους δρόμους καθημερινά κι ό,τι πιάσω.
