Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης συμπληρώνει, το 2026, ένα αιώνα ζωής και ετοιμάζεται για ολοκληρωτική ανανέωση. Χωρίς να λείπουν, όμως, οι διαφωνίες. Ο κύβος ωστόσο ερίφθη. Κατόπιν διαγωνισμού, επιλέγηκε η αρχιτεκτονική πρόταση για τη νέα ΔΕΘ.
Αν κρίνει κάποιος από το ενδιαφέρον που επιδείχθηκε στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό (116 συμμετοχές) το έργο της ανάπλασης του χώρου της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Το ίδιο πιστεύουν και οι Θεσσαλονικείς αλλά όχι όλοι προς την ίδια κατεύθυνση, αφού πολλοί εκφράζουν την άποψη πως ο χώρος όπου βρίσκεται, στο κέντρο της πόλης, θα έπρεπε να μετατραπεί σε πάρκο και η έκθεση να μετακομίσει στα δυτικά. Οι αρχές ωστόσο επιμένουν στο δικό τους πλάνο, θέλοντας να βάλουν τέλος σε μια συζήτηση που κρατάει χρόνια. Κι αν όλα πάνε καλά, συμπληρώνοντας τον ένα αιώνα ζωής της, η ΔΕΘ θα έχει νέες υποδομές.
Το έργο της μετάβασης της ΔΕΘ στη νέα εποχή θα αναλάβει η ομάδα των αρχιτεκτόνων Sauerbruch Hutton (Γερμανία), Gustafson Porter + Bowman (Αγγλία) και Έλενα Σταυροπούλου (Ελλάδα) των οποίων η πρόταση προκρίθηκε ανάμεσα σε 15 άλλες στο δεύτερο στάδιο του διαγωνισμού. Στο στάδιο αυτό περιλαμβάνονταν προτάσεις από πολύ γνωστά διεθνώς γραφεία όπως OMA, Kengo Kuma, Sou Fujimoto, Heatherwick Studio.
Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της πρότασης που έχει προκριθεί είναι το ότι απελευθερώνει τον μέχρι σήμερα περίκλειστο χώρο, συνενώνοντας μερικά από τα ιστορικά σημεία της πόλης μέσα από διαδρομές που είναι στην διάθεση των πολιτών.
Μία από τις διαδρομές είναι το «Μονοπάτι Πολιτισμού», το οποίο συνδέει το νέο σταθμό του Μετρό της Εγνατίας οδού με τις Εκθεσιακές αίθουσες, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Συνεδριακό Κέντρο, το Αρχαιολογικό και Βυζαντινό Μουσείο και επιτρέπει τη διάβαση πεζών αποφεύγοντας τους πολυσύχναστους δρόμους. Η «Ορεινή διαδρομή» στοχεύει στη διάνοιξη του άξονα Βορρά-Νότου με έμφαση στη σχέση βουνού, θάλασσας, Πανεπιστημίου, τοποθεσίας ConfEx και της ευρύτερης πόλης.
Οι διαδρομές αυτές χωρίζουν με φυσικό τρόπο το τοπίο σε τρία μέρη: τη δυτική περιοχή που προορίζεται για δραστηριότητες και προσωρινές εγκαταστάσεις∙ την κεντρική περιοχή που θα αποτελέσει τον χώρο για δημιουργία μικρής κλίμακας κήπων και καφέ. Στη νότια περιοχή όπου εγκαθίσταται το νέο Συνεδριακό Κέντρο, θα γίνει ένα μεγάλο αμφιθέατρο για παραστάσεις και εκδηλώσεις. Στον χώρο περιλαμβάνονται επίσης μερικές από τις πιο σημαντικές κατασκευές της σημερινής Helexpo, όπως τον πύργο του ΟΤΕ και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Οι Εκθεσιακοί Χώροι και το Συνεδριακό θα είναι σε άμεση επαφή με το πάρκο και θα λειτουργούν ως πολυλειτουργικοί χώροι. Σε περιόδους που οι αίθουσες δεν θα χρησιμοποιούνται για εκθέσεις, θα παραμένουν ανοιχτοί για δημόσια χρήση, διαλέξεις, εκθέσεις, συγκεντρώσεις με θέα και πρόσβαση στο πάρκο. Ομοίως, στο Συνεδριακό Κέντρο η υπερυψωμένη στοά προσφέρεται για περίπατο με πανοραμική θέα αλλά και ως ημιυπαίθρια σκηνή απέναντι από το φυσικό αμφιθέατρο από γρασίδι.
Στο όλο εγχείρημα χρησιμοποιούνται τόσο φυσικά όσο και τεχνητά μέσα με στόχο τη δημιουργία ήπιου κλίματος: το καλοκαίρι τα δέντρα, οι σκιάσεις των οροφών και το νερό θα βοηθούν να μετριαστεί η επίδραση της υψηλής θερμοκρασίας. Το χειμώνα, οι στέγες θα προστατεύουν από τη βροχή, τα δέντρα θα μειώνουν τις κινήσεις του ανέμου και η πληθώρα των υαλοστασίων στις προσόψεις θα επωφελούνται από τη χαμηλή θέση του χειμερινού ήλιου. Οι στέγες είναι εξοπλισμένες για τη συλλογή ηλιακής ενέργειας και βρόχινου νερού για την εξυπηρέτηση των αναγκών του πάρκου. Τα κτίρια θα χρησιμοποιούν γεωθερμική ενέργεια και θαλασσινό νερό για ψύξη. Ο εξαερισμός με διασταύρωση της ροής του αέρα και με τη βοήθεια ανάκτησης θερμότητας από τους εκθεσιακούς χώρους θα μειώσει την κατανάλωση ενέργειας.
Ελεύθερα, 14.11.2021.
