Οι κινήσεις των Τούρκων στον Άγιο Δομέτιο έφεραν εκ νέου στο προσκήνιο μια ιδιάζουσα κατάσταση που επικρατεί σε διάφορα σημεία της γραμμής καταπαύσεως του πυρός, ένεκα των οποίων οι κάτοικοι που διαμένουν σε διάφορες περιοχές κατά μήκος της νεκρής ζώνης δηλώνουν ότι αισθάνονται ανασφάλεια. Ο καθένας που ζει σε περιοχές κοντά στην νεκρή ζώνη είναι λογικό και φυσιολογικό να αισθάνονται ανασφαλείς.

Σ’ αυτή την κατάσταση βρίσκονται εδώ και χρόνια, και δεν προέκυψε πρόσφατα λόγω της τοποθέτησης κάμερας πάνω από ένα εγκαταλειμμένο σπίτι. Η ανησυχία για την ασφάλεια της περιοχής υφίσταται για τους κατοίκους εδώ και, περίπου, τρεις δεκαετίες. Από τότε δηλαδή που η κυπριακή κυβέρνηση, θέλοντας να δείξει καλές προθέσεις στο Κυπριακό, αποφάσιζε την απαγκίστρωση των φυλακίων ης Εθνικής Φρουράς.

Προτάσσοντας το «καλό κλίμα» στις συνομιλίες και ευελπιστώντας ότι με ανάλογες κινήσεις θα έπειθαν την τουρκοκυπριακή πλευρά (τότε με ηγέτη τον Ραούφ Ντενκτάς) να δείξει ανάλογη θετική προσέγγιση. Ευελπιστούσαν ότι θα έπειθαν την διεθνή κοινότητα για τις καλές προθέσεις της η οποία με τη σειρά της θα ερχόταν να ανταμείψει την ελληνοκυπριακή πιέζοντας την τουρκοκυπριακή πλευρά στις διαπραγματεύσεις. Η ελληνοκυπριακή ηγεσία φρόντιζε την περίοδο εκείνη να υπερτονίζει τα θετικά από την απαγκίστρωση και το γεγονός ότι και ο τουρκικός στρατός θα απαγκιστρωθεί. Βεβαίως κανείς δεν έδειχνε ιδιαίτερης προσοχή στο εάν, σε περίπτωση κρίσης θα μπορούσε η Εθνική Φρουρά να επανδρώσει τα φυλάκια που θα έμεναν κενά λόγω απαγκίστρωσης. Δεν ξέρουμε εάν οι τότε ηγήτορες της Εθνικής Φρουράς είχαν σταθμίσει σωστά την κατάσταση ή γνώριζαν ότι ο τουρκικός στρατός θα μπορούσε πολύ πιο εύκολα και άνετα να κινηθούν προς τα φυλάκιά τους.

Των αποφάσεων απαγκίστρωσης ακολούθησε μια άλλη απόφαση που είχε να κάνει με τη μείωση του αριθμού των φυλακίων. Στην προκειμένη περίπτωση η συγκεκριμένη απόφαση δεν «πουλήθηκε» ως χειρονομία καλής θελήσεως της ελληνοκυπριακής πλευράς. Συνδέθηκε με την πρώτη μείωση της θητείας και με το ότι στα φυλάκια θα τοποθετούνταν σύγχρονα συστήματα παρακολούθησης. Θέλοντας κατ’ αυτό τον τρόπο να καθησυχάσουν όσους εξέφραζαν ανησυχίες. Στην πράξη εκείνο που επιχειρήθηκε ήταν η κάλυψη των κενών που προκλήθηκαν λόγω της μείωσης της θητείας, αλλά οι κυβερνώντες δεν ήθελα να το παραδεχθούν.

Ακολούθησε και μια δεύτερη μείωση της στρατιωτικής θητείας και με την επάνδρωση των φυλακίων να μην διαφοροποιείται. Εν ολίγοις όσα φυλάκια είχαν απαγκιστρωθεί ή εγκαταλειφθεί δεν θα επανδρώνονταν ξανά. Την ίδια ώρα όμως ο τουρκικός στρατός προχωρεί σταδιακά στη δημιουργία νέων τετελεσμένων εκμεταλλευόμενος τα κενά που άφηναν οι αποφάσεις της ηγεσίας των Ελληνοκυπρίων. Αποφάσεις που όπως φαίνεται μέχρι και σήμερα περιορίζονται κυρίως σε διπλωματικές και πολιτικές αντιδράσεις. Κι αυτό δεν ενοχλεί τον κατοχικό στρατό. Ξέρει πως οι δικές του κινήσεις θα καταγγελθούν στα χαρτιά αλλά επί του εδάφους θα είναι και πάλι κερδισμένος ο ίδιος.

Με την άνεση που απέκτησε όλα αυτά τα χρόνια ο κατοχικός στρατός ένεκα μας σειράς αποφάσεων διαδοχικών κυβερνήσεων ήταν φυσιολογικό να προχωρούν απροκάλυπτα σε ενέργειες όπως αυτή στον Άγιο Δομέτιο. Την ίδια ώρα είναι εξίσου φυσιολογικό και αναμενόμενο οι κάτοικοι, όχι μόνο στον Άγιο Δομέτιο, αλλά και αλλού, να αισθάνονται ανασφαλείς. Όμως με τις τόσες ενέργειες και χειρονομίες από πλευράς διαδοχικών κυβερνήσεων, με τα τόσα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που έχουν αποφασιστεί και εφαρμοστεί, αλλά και με τις σχέσεις που έχουν αναπτύξει όλα αυτά τα χρόνια Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, όσοι κατοικούν κατά μήκος της νεκρής ζώνης, δεν έπρεπε να έχουν καμιά ανησυχία.

Κατανοητό ότι είναι πολλοί εκείνοι που δεν θέλουν να βλέπουν την κατοχή, δεν θέλουν να υπάρχουν φυλάκια και πιστεύουν ότι οι Τούρκοι δεν θα προβούν σε κάποια επιθετική ενέργεια. Οι κινήσεις των Τούρκων στον Άγιο Δομέτιο μας δίνει την ευκαιρία να καλωσορίσουμε στην πραγματικότητα. Στο τι συμβαίνει πραγματικά επί του εδάφους και όχι στην φαντασία του οποιουδήποτε θέλει να τα βλέπει όλα εξωπραγματικά.