Τα γράφαμε όταν τα συζητούσαν, πριν πάρουν αποφάσεις και μας μπλέξουν άσχημα. Αλλά ποιος να ακούσει, πάνω από όλα, όπως πάντα, ήταν οι κομματικές συναλλαγές. «Να βολευτεί ο ένας, να βολευτεί ο άλλος, να ικανοποιηθεί το ένα κόμμα, να μετρήσει τα κουκιά του το άλλο, έκαναν πράματα και θαύματα». Αυτά τα λέγαμε 5/4/22. Η κοινή λογική τα έλεγε.

Να, τώρα που τα λέει κι ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, ο οποίος χτες απέδωσε στο πάρε-δώσε των κομμάτων τις στρεβλώσεις στη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Κι ότι δεν ελήφθησαν αποφάσεις με βάση τα τεχνοοικονομικά δεδομένα, όπως αυτά προέκυπταν από διάφορες μελέτες των εμπειρογνωμόνων, αλλά με άλλα κριτήρια. Αυτό, λέει, δημιουργεί μη βιώσιμους δήμους με το κόστος να πέφτει στους δημότες.

Κάπως αργά, όμως, τώρα. Η περιβόητη μεταρρύθμιση είναι γεγονός και σε λίγους μήνες θα εφαρμοστεί. Και γαία πυρί μιχθήτω.

Έκαναν τη μεταρρύθμιση για να έχουμε εξοικονομήσεις και τελικά θα μπατιρίσουμε. Μέχρι το 2011 οι δήμοι ήταν 24. Τότε χωρίς πολλές – πολλές συζητήσεις τους έκαναν αίφνης 30. Το αποφάσισε η κυβέρνηση Χριστόφια και το ψήφισαν οι υπόλοιποι χωρίς καμία ένσταση. Συμφώνησαν στο άψε – σβήσε. Διότι θα μοίραζαν όλοι τα οφίκια. Χωριά και χωριουδάκια, βαφτίστηκαν δήμοι, απόκτησαν μέγαρα, αρχόντους, κομματικούς παράγοντες κι έπλεε η ευτυχία από τα ποδηνάρια μας. Τα μέγαρα κόστιζαν, βέβαια, εκατομμύρια να κτιστούν κι εκατομμύρια για να γεμίζουν υπαλλήλους. Και δώστου χρεώσεις στον κοσμάκη για να τα βγάζουν πέρα οι δήμοι και να καπαρδίζουν οι τοπικοί άρχοντες.

Δυο χρόνια κράτησε η ευτυχία τους. Το 2013 όταν ήρθε η Τρόικα, τους είπε: Πού πάτε βρε ξυπόλητοι στ΄ αγκάθια; Ανακάλυψαν τότε ότι όλοι ήταν καταχρεωμένοι. Αλλά, είχαν μέγαρα!

Ξεκίνησαν, λοιπόν, τις μελέτες να δουν τι μπορεί να γίνει. Έφεραν εμπειρογνώμονες Βρετανούς, έφεραν Ιταλούς, έφεραν Ελλαδίτες, τους πληρώναμε χρυσάφι για να μας κάνουν μελέτες. Καμιά μελέτη δεν υποστήριζε ότι οι δήμοι μπορούν να είναι πάνω από 14. Των Βρετανών, μάλιστα, έλεγε ότι οι δήμοι στην ελεύθερη Κύπρο πρέπει να είναι πέντε. ΠΕΝΤΕ.

Αλλά, πού να ξέρουν οι εμπειρογνώμονες; Κόψε, ράψε η Κυβέρνηση τους έκαμε 17 τους νέους δήμους για να γίνει η ιστορική μεταρρύθμιση. Κόψε, ράψε και η Βουλή τους έκανε 20. Έλεγαν κι εξυπνάδες ότι από 30 θα τους κάνουν 20, άρα τεράστια μεταρρύθμιση. Αλλά 30 έγιναν στα κουτουρού και αποδείχτηκε ότι ήταν τεράστιο λάθος. Ουσιαστικά, από 24 θα γίνουν 20. Και το μελετούσαν έντεκα ολόκληρα χρόνια.

Γέννησαν στα καλά καθούμενα δήμους συνενώνοντας χωριά τα οποία μια χαρά είναι ως χωριά. Κι άφησαν δήμους ανίσχυρους ενώ μπορούσαν να τους κάνουν να πετάνε. Για παράδειγμα, η Πάφος. Άφησαν το δήμο όπως ήταν κι έκαναν άλλους δήμους (Γεροσκήπου, Πέγειας) πιο ισχυρούς εντάσσοντας σε αυτούς και διάφορα χωριά. Γιατί; Για να ικανοποιηθούν κομματικοί και άλλοι τοπικοί παράγοντες. Ένας δήμος έπρεπε να υπάρχει στην Πάφο. Όπως και στη Λάρνακα. Για να ικανοποιηθούν άλλοι τοπικοί παράγοντες δεν ένωσαν τη Λάρνακα με Αραδίππου, Αθηαίνου, Δρομολαξιά κ.λπ. κι έκαναν πέντε δήμους. Πέντε μόνο στη Λάρνακα, όταν η μελέτη έλεγε πέντε δήμοι παγκύπρια. Όπως και στη Λεμεσό. Τέσσερις δήμοι ενώ έπρεπε να είναι ένας. Πέντε και στη Λευκωσία ενώ έπρεπε, επίσης, να είναι ένας.

Έτσι, θα έχουμε τώρα 20 δημάρχους, 93 αντιδημάρχους και 442 δημοτικούς Συμβούλους. Πώς αλλιώς; Όταν ο δήμος Πόλεως Χρυσοχούς θα έχει14 αντιδημάρχους, ο δήμος Λευκάρων 7 αντιδημάρχους, ο δήμος Δυτικής Λεμεσού 9 αντιδημάρχους, λογαριάστε τους υπόλοιπους… Και με μισθούς που θα κυμαίνονται από €717 μέχρι €2.987 τον μήνα. Ετήσιο κόστος €2.3 εκατομμύρια. Μόνο για τους αντιδημάρχους.

Διότι οι μελέτες των εμπειρογνωμόνων έλαβαν υπόψη το συμφέρο των δημοτών. Τα κομματικά γρανάζια και οι τοπικοί παραγοντισμοί είχαν άλλα στο μυαλό τους. Και τελικά, μια και δεν έχουμε πλέον την Τρόικα στα κεφάλια μας, ξεχάσαμε γιατί την θέλαμε την μεταρρύθμιση. Ας πληρώνουν οι πολίτες τα βίτσια του καθενός.