Η ελευθερία, μια έννοια με την οποία για αιώνες τώρα ασχολούνται οι ποιητές, οι ζωγράφοι, οι φιλόσοφοι.
Ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι και ελεύθεροι είναι οι γενναίοι («Το εύδαιμον το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον») είχε διακηρύξει ο Περικλής στον Επιτάφιο που εκφώνησε (430 π.Χ.) για τους πρώτους νεκρούς του Πελοποννησιακού πολέμου. (Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ., Αθηναίος ιστορικός).
Ο Λιβάνιος ποιητής και φιλόσοφος Χαλίλ Γκιμπράν (1883-1931) είπε: «Η ζωή χωρίς ελευθερία είναι σαν σώμα χωρίς ψυχή».
Ελευθερία είναι όταν ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα ο ίδιος να αποφασίζει για τους στόχους του και το σκοπό της ζωής του και να μπορεί να τους υλοποιεί. Είναι η δυνατότητα κάποιος να έχει επιλογές. Η ελευθερία είναι δικαίωμα και όχι προνόμιο, και εξαρτάται από τον καθένα από εμάς να δημιουργήσει το δικό του πλαίσιο ελευθερίας που θα καθορίζει τη ζωή του.
Η ελευθερία είναι πολυσύνθετη έννοια.
Η εθνική ελευθερία είναι η απουσία τυραννίας ή ξένης κατοχής, όταν το κράτος λειτουργεί αυτόβουλα χωρίς έλεγχο τρίτων.
Η πολιτική ελευθερία είναι όταν το κράτος δρα και λαμβάνει αποφάσεις ελεύθερα με δημοκρατικές διαδικασίες ενώ η κοινωνική ελευθερία εξυπακούει την ισονομία στα δικαιώματα, ίσες ευκαιρίες για όλους τους πολίτες.
Η συνηθισμένη έννοια της ελευθερίας αναφέρεται στην απουσία εξωτερικών περιορισμών. Όμως, υπάρχουν και οι ελευθερίες που πηγάζουν εκ των έσω. Δεν μπορεί να θεωρείται ελεύθερος ένας άνθρωπος αν δεν έχει νικήσει τους φόβους, τα άγχη, τις ανασφάλειές του. Να είναι ο εαυτός του, να τον αγαπά και να σέβεται τις ανάγκες του. Τότε μπορεί να αγαπήσει πραγματικά, να επιλέξει φίλους, να ζήσει ελεύθερα. Όμως, αρκετοί άνθρωποι παραμένουν στη δική τους «φυλακή», όπου δεν υπάρχουν πόρτες. Δεν αντιδρούν έστω και αν διαφωνούν, απλά ανέχονται και προσαρμόζονται, και υποφέρουν σιωπηλά. Η εσωτερική ελευθερία έχει σχέση με τον τρόπο σκέψης του ατόμου παρά με τις εξωτερικές συνθήκες. Ο πνευματικά ελεύθερος άνθρωπος έχει απαλλάξει τη σκέψη του από προκαταλήψεις και στερεότυπα και έχει την κριτική ικανότητα να διαμορφώνει ο ίδιος ελεύθερα αντίληψη των πραγμάτων. Όμως, πόσοι είναι πνευματικά ελεύθεροι που μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα χωρίς να υποκύπτουν σε εκβιασμούς και συναλλαγές. Ο Ρήγας Φεραίος (1757-1798) είχε πει «Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά», όμως για πόσους έστω και σήμερα ισχύει αυτό;
Ο περισσότερος κόσμος φοβάται τις συνέπειες της απόδρασης ή της αντίστασης σε εχθρό ακόμα χειρότερα όταν έχει βιώσει κάποιες από τις επιπτώσεις απόπειρας, έχει ριζώσει στο μυαλό του ο φόβος. Οι αγωνιστές πρέπει να καταπολεμήσουν πρώτα τον έμφυτο φόβο.
Το ότι η ελευθερία είναι από τα πολυτιμότερα αγαθά φαίνεται και από τους αγώνες για ελευθερία των λαών.
Ειδικά στην Ελλάδα και Κύπρο, λόγω και γεωγραφικής θέσης αλλά και άλλων παραγόντων δόθηκαν πολλές μάχες για το αγαθό της ελευθερίας.
Ας ανατρέξουμε στην αρχαία εποχή, στη μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.) (40 χιλιόμετρα από την Αθήνα), στη θρυλική μάχη που όρισε τη μοίρα του δυτικού πολιτισμού και υπήρξε καθοριστική στην ιστορία της αθηναϊκής δημοκρατίας. Σύγχρονοι ιστορικοί και μελετητές, παραδέχονται ότι αποτελεί μια από τις σημαντικότερες στιγμές, στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οι Έλληνες (10.000), υπακούοντας στη στρατιωτική ιδιοφυία του Μιλτιάδη, ενωμένοι και με αυτοπεποίθηση, καταπολεμώντας το φόβο έδωσαν άνιση μάχη εναντίον του κατά πολύ μεγαλύτερου αριθμητικά στρατού των Περσών εισβολέων (200.000). Ο ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρει ότι οι Αθηναίοι ήταν οι πρώτοι Έλληνες που αντιστάθηκαν στους Μήδους, το όνομα των οποίων προκαλούσε τρόμο. Μετά την ήττα στη ξηρά (πρωΐ), ο περσικός στόλος έπλευσε γύρω από το Σούνιο για να επιτεθεί στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι επειδή κατάλαβαν τις προθέσεις τους, βάδισαν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν στην Αθήνα (απόγευμα) και κατάφεραν να φθάσουν νωρίτερα απ’ αυτούς, με αποτέλεσμα οι Πέρσες να υποχωρήσουν.
Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε και πολλοί κατακτητές.
Οι Οθωμανοί υποδούλωσαν την Ελλάδα και προέκυψαν 400 χρόνια καταπίεσης και σκλαβιάς. Όμως, επειδή «καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή» (Ρήγας Φεραίος, 1757-1798, Εθνομάρτυς «Θούριος») ξεσηκώθηκαν εναντίον των κατακτητών αρχής γενομένης την 25ην Μαρτίου 1821. Οι προβλέψεις ήταν δυσοίωνες για το αποτέλεσμα της εξέγερσης, όμως δεν πτοήθηκαν ύψωσαν το λάβαρο της επανάστασης απαιτώντας απαλλαγή από την σκλαβιά. Επιλέγοντας είτε να ζήσουν ελεύθεροι ή να πεθάνουν, αφήνοντας κατά μέρος τα μικροσυμφέροντα, πολέμησαν με ηρωϊσμό και αυταπάρνηση εναντίον του κατακτητή. Γράφτηκαν ηρωϊκές σελίδες δόξας και αυταπάρνησης από τους καταπιεσμένους Έλληνες.
Η Κύπρος γνώρισε πολλούς κατακτητές με τελευταία την πανίσχυρη Βρετανική αυτοκρατορία. Όμως, ως γνήσιοι Έλληνες και επειδή «του Έλληνα ο τράχηλος ζυγό δεν υπομένει» (ποιητής Ανδρέας Κάλβος, 1792-1869) η μικρή μας πατρίδα ξεσηκώθηκε την 1ην Απριλίου 1955 για να αποτινάξει τον αγγλικό ζυγό. Πολλά παλληκάρια έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας τους.
Είμαστε μοναδικός λαός σε όλο τον πλανήτη. Ενωμένοι μεγαλουργούμε και γράφονται απίστευτα κατορθώματα. Δείχνουμε θάρρος, αυτοθυσία, αλληλεγγύη, αυταπάρνηση, επιχειρηματικότητα και έχουμε βάλει τα θεμέλια στη δημοκρατία και σε πολλούς τομείς της επιστήμης. Σήμερα, επιστήμονες μας διαπρέπουν σε όλο τον κόσμο. Όμως, εντός των συνόρων τρωγόμαστε μεταξύ μας και είναι πολύ δύσκολο να διαπρέψει κάποιος όσο και να αξίζει.
