Ο Νίκος Χριστοδουλίδης κέρδισε την Προεδρία της Δημοκρατίας σε μια ιστορική συγκυρία όταν οι πολίτες ήταν απογοητευμένοι με τα πολιτικά κόμματα και τους συνδεδεμένους με αυτά πολιτικούς, λόγω των αυξανόμενων προβλημάτων του τόπου – όπως η διαφθορά, η επιδείνωση του αδιεξόδου στο Κυπριακό και ο εποικισμός των Βαρωσίων.
Πολλοί Ελληνοκύπριοι είδαν τον Ν. Χριστοδουλίδη σαν έναν ένα νέο τύπο πολιτικού, με σημαντικά χαρίσματα επικοινωνίας, αυτοελέγχου, ηπιότητας και ικανότητας να ακούει τις διαφορετικές απόψεις επιδιώκοντας την σύνθεση και την συναίνεση. Διατηρώντας αρκετή αυτονομία και ανεξαρτησία από τα πολιτικά κόμματα.
Πως όμως μπορεί ένας Πρόεδρος που δεν έχει δικό του κόμμα, να βρει τρόπους να επιβιώσει σε ένα πολιτικό σύστημα στο οποίο, παρά την όποια κούραση με τα κόμματα, αυτά παραμένουν ισχυρά και επηρεάζουν τους πολίτες; Δεδομένων αυτών των πραγματικοτήτων, πως φαίνεται να έχουν αξιολογήσει τα πρώτα βήματα του νέου Προέδρου οι πολίτες; Κατ´αρχάς το πως κρίνουν οι Ελληνοκύπριοι τις επιλογές του Προέδρου και της κυβέρνησης του, επηρεάζεται από τις πολιτικές και κοινωνικές τους πεποιθήσεις, αλλά και από το πως παρουσιάζουν τις επιλογές αυτές τα πολιτικά κόμματα, τα ΜΜΕ και τα κοινωνικά δίκτυα.
Ας εξετάσουμε την στάση των κομμάτων. Ένα καθοριστικής σημασίας δεδομένο, είναι πως τα δύο μεγάλα κόμματα βρίσκονται πλέον στην αντιπολίτευση. Το ΑΚΕΛ ειναι πιο επικριτικό με την κυβέρνηση και το επιτελούμενο έργο, αφού θεωρεί πως ο Πρόεδρος προέρχεται από αντίπαλο στρατόπεδο, τόσο από πλευράς πολιτικής ιδεολογίας, όσο και σε σχέση με το Κυπριακό. Παρόλα αυτά, αφού ο Πρόεδρος στηρίζεται από τα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου, με τα οποία πιθανώς να χρειαστεί να συνεργαστεί στο μέλλον, η κριτική του δεν ειναι τόσο έντονη όσο ήταν με τις προηγούμενες κυβερνήσεις του Αναστασιάδη.
Ο ΔΗΣΥ είναι πιο ήπιος στις τοποθετήσεις του, αφού η κυβέρνηση προέρχεται από τον ίδιο ή συγγενικούς ιδεολογικούς χώρους, και δεν θα ήθελε να κάψει τις γέφυρες με τον Πρόεδρο. Από την άλλη, δεν θέλει να στηρίξει απόλυτα το κυβερνητικό σχήμα, αφού δεν το ελέγχει – οπότε και δεν θέλει να ενδυναμωθεί ο Πρόεδρος και να ταυτιστούν μαζί του ακόμα περισσότερα στελέχη του κόμματος. Επιπλέον, ο ΔΗΣΥ διαθέτει τώρα μια νεαρή πρόεδρο, με καλές προοπτικές διεκδίκησης των επόμενων προεδρικών εκλογών, οπότε και τον συμφέρει μια στάση ήπιας κριτικής και αναμονής των εξελίξεων. Τέλος, ούτε και το κόμμα αυτό επιθυμεί την ρήξη με τον κεντρώο χώρο, του οποίου τη στήριξη θα χρειαστεί στο μέλλον.
Τα κόμματα του Kέντρου βρίσκονται σε μια παράδοξη θέση. Από την μια στήριξαν τον Πρόεδρο και αυτός ανταπέδωσε με αντίστοιχους διορισμούς στο Υπουργικό Συμβούλιο και άλλα δημόσια αξιώματα. Η πρόσβαση στην πολιτική εξουσία βγάζει τα κόμματα αυτά απο το περιθώριο και τους προσφέρει μια νέα πνοή ζωής. Απο την άλλη, η περαιτέρω ενίσχυση του Προέδρου, ενισχύει τις πιθανότητες αποκλεισμού των ηγετών των κομμάτων αυτών απο την διεκδίκηση και των επόμενων προεδρικών – γι αυτό και σίγουρα κάποιοι απο αυτούς δεν πρέπει να είναι ευτυχείς με την τροπή των πραγμάτων.
Ας στραφούμε τώρα στα ΜΜΕ. Είναι φανερό πως εκείνα τα μέσα που υποστηρίζουν την σκληρή γραμμή στο Κυπριακό και είχαν στηρίξει την προεκλογική εκστρατεία του Χριστοδουλίδη, επειδή τον είχαν δεί σαν τον συνεχιστή της γραμμής αυτής, είναι πλέον πιο προσεκτικά στη στάση τους, θεωρώντας οτι οι προσεγγίσεις του Προέδρου δεν ειναι αυτές που ανέμεναν, οπότε και τον πιέζουν για επαναφορά σε τάξη.
Πολύ πιο επικριτικά ειναι τα ΜΜΕ που έχουν μια πιο ήπια γραμμή στο Κυπριακό, αφού θεωρούν οτι οι πραγματικές θέσεις του Προέδρου κρύβονται πίσω απο συμβολικές κινήσεις άνευ πολιτικής σημασίας, που δημιουργούν την εντύπωση θετικότητας και κινητικότητας στο Κυπριακό, ενώ στην ουσία αποτελούν συνέχεια της πολιτικής Αναστασιάδη.
Τα πιο πάνω αποτελούν το πλαίσιο εντός του οποίου πρέπει να ερμηνευθούν οι τοποθετήσεις των κομμάτων, των ΜΜΕ, αλλά και των πολιτών που επηρεάζονται απο αυτά, για τα διάφορα επι μέρους ζητήματα που απασχολούν το δημόσιο διάλογο (διορισμούς, διαφθορά, οικονομική ανάπτυξη, σχολικά τετράμηνα, Κυπριακό, κ.ο.κ.) Το κάθε άτομο ή ομάδα έχει βέβαια τα ιδιαίτερα του χαρακτηριστικά, βιώματα και πεποιθήσεις – αλλά το γενικότερο πλαίσιο έχει να κάνει με τις ευρύτερες κοινωνικές πραγματικότητες και παραδοχές.
*Κοινωνιολόγος – Πρόεδρος Ιδρύματος Universitas.
