QUO VADIS ( 1951): Ο έρωτας ενός Ρωμαίου και μιας χριστιανής στα χρόνια του μανιακού Νέρωνα στην πληθωρική αυτή ιστορική υπερπαραγωγή (κόστους 7 εκατ. δολαρίων – ασύλληπτο ποσό για την εποχή) που ή θα έσωζε την MGM από τη χρεοκοπία ή θα την βύθιζε για τα καλά. Τελικά αποδείχθηκε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία της μετά το “Gone with the Wind” και ο… Μεσσίας της. Βοήθησαν σ’ αυτό τα εξαίρετα σκηνικά, τα 32.000 κοστούμια, οι 110 ομιλούντες ρόλοι, οι 30.000 κομπάρσοι και η πλούσια καλλιτεχνική παραγωγή (γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στα υπερσύγχρονα στούντιο της Τσινετσιτά) συν το λαμπερό που περιλαμβάνει τους Robert Taylor, Deborah Kerr και τον Peter Ustinov ως Νέρωνα.
THE ROBE (1953): Ο επικεφαλής των Ρωμαίων στρατιωτών που παρίστανται στη Σταύρωση, κερδίζει στα ζάρια το χιτώνα του Ιησού και βασανίζεται από εφιάλτες, στη -θεωρητικά- πρώτη ταινία σινεμασκόπ, μια τεχνική που είχε ως σκοπό να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό της νεοφερμένης τηλεόρασης, αλλά στην ουσία η δεύτερη που γυρίστηκε και η πρώτη που προβλήθηκε με αυτό το σύστημα στις αίθουσες. Ζωντανά χρώματα, εντυπωσιακά σκηνικά κι ένα λαμπρό καστ σε ένα κλασικό θρησκευτικό δράμα που μπορεί να μην πηγαίνει βαθύτερα αλλά πετυχαίνει απόλυτα το στόχο του: να χορτάσει το μάτι και τα τονώσει τα θρησκευτικά αισθήματα του θεατή.
THE TEN COMMANDMENTS (1956): Βιβλικών διαστάσεων θρησκευτικό έπος βγαλμένο κατευθείαν από τη χρυσή εποχή του Χόλιγουντ που απαντούσε με μεγαλειώδεις υπερπαραγωγές στην απειλή της τηλεόρασης. Θεόρατα σκηνικά, πανάκριβα κοστούμια, χιλιάδες κομπάρσοι, προχωρημένα για την εποχή τους εφέ (τιμήθηκαν με Όσκαρ) και ένας γαλαξίας αστέρων σε έναν φιλμικό κολοσσό που φέρνει τη σφραγίδα του μετρ του είδους Cecil B. DeMille.
BEN HUR (1959): Ο θρίαμβος των 11 Όσκαρ, το χορταστικό τετράωρο υπερθέαμα όπως μόνο το κλασικό Χόλιγουντ μπορούσε να φτιάξει, το επικών διαστάσεων εγχείρημα που παραλληλίζει τη ζωή ενός Εβραίου σκλάβου με εκείνη του Θεανθρώπου και –φυσικά- η μόνιμη τηλεοπτική συντροφιά κάθε Μεγάλη Βδομάδα. Παρά την εξαντλητική διάρκεια (σχεδόν τέσσερις ώρες) δεν χάνει στιγμή το ενδιαφέρον του και εξακολουθεί να εντυπωσιάζει μέχρι σήμερα με τα κολοσσιαία στάνταρτ παραγωγής, τους μυριάδες κομπάρσους και κάποιες σκηνές ανθολογίας όπως η κλασική πλέον της αρματοδρομίας.
KING OF KINGS (1961): Μεσούσης της χρυσής εποχής του χολιγουντιανού θρησκευτικού έπους, ο Nicholas Ray επιχείρησε μια πιο λυρική προσέγγιση του Θείου Δράματος τολμώντας μάλιστα να δείξει για πρώτη φορά από το 1927 το πρόσωπο του Ιησού, έστω κι αν αυτό ανήκε στον ξανθομάλλη, γαλανομάτη Jeffrey Hunter που θύμιζε περισσότερο ροκ σταρ παρά τον Θεάνθρωπο. Το φιλμ απέτυχε εισπρακτικά (λέγεται πως ισοφάρισε τα έξοδα το 1989!) και αντιμετωπίστηκε με θυμηδία από τους κριτικούς, όμως οπτικά είναι χάρμα οφθαλμών και κανένας δεν μπορεί να μείνει ανέγγιχτος από τις σκηνές των θαυμάτων.
THE GOSPEL ACCORDING TO ST. MATTHEW (1964): Έτη φωτός μακριά από τα βιβλικών διαστάσεων χολιγουντιανά έπη, ο Piero Paolo Pasolini επέστρεψε στις ρίζες της χριστιανικής διδασκαλίας με αυτό το απελπιστικά low budget, ασπρόμαυρο φιλμ που όμως κρύβει τόση δύναμη και ευφυΐα όσοι δέκα Cecil B. De Mille μαζί! Ο μαυρομάλλης και ασκητικός Χριστός (τον υποδύεται ο βασκικής καταγωγής Εβραίος Enrique Irazoqui ο οποίος, όπως και το υπόλοιπο καστ, δεν ήταν καν ηθοποιός) θυμίζει συνδικαλιστή που βγάζει πύρινους λόγους, ενώ όλοι οι διάλογοι έχουν μεταφερθεί αυτούσιοι από το Ευαγγέλιο του τίτλου. Πρόκειται ίσως για μια από τις πιστότερες μεταφορές βιβλικού κειμένου στην οθόνη, έστω και σαν παραβολή για τον σοσιαλισμό, πράγμα αξιοπερίεργο εάν σκεφτεί κανείς ότι τη σκηνοθέτησε ένας άθεος ομοφυλόφιλος μαρξιστής!
LIFE OF BRIAN (1979): Το κατά Μόντι Πάιθον Ευαγγέλιο προκάλεσε όπως ήταν φυσικό την οργή των Καθολικών ή αυτό που το Χόλιγουντ ονομάζει τζάμπα διαφήμιση. Στη βερσιόν λοιπόν της θρυλικής σατιρικής ομάδας από τη Βρετανία, ο Brian (Graham Chapman) είναι ένας απλός Ισραηλίτης ο οποίος είχε την ατυχία να γεννηθεί την ίδια μέρα με τον Ιησού και από τότε όλοι τον μπερδεύουν με Εκείνον. Η ταινία, παρά τις αντιδράσεις και το μποϊκοτάζ από τους οργανωμένους Χριστιανούς, γνώρισε επιτυχία και σήμερα, εάν την δεις πιο ψύχραιμα, είναι μια έξυπνη, καυστική σάτιρα εκείνων που εκμεταλλεύονται το θρησκευτικό αίσθημα του κόσμου παρά της ίδιας της θρησκείας.
THE LAST TEMPTATION OF CHRIST (1988): Το παραγνωρισμένο αριστούργημα του Martin Scorsese μπορεί να προκάλεσε έντονες και δυσανάλογα βίαιες αντιδράσεις (στην Αθήνα παπάδες έσκιζαν τις οθόνες κεντρικών αιθουσών με σουγιάδες που έκρυβαν κάτω από τα ράσα!) όμως οτιδήποτε δεν δείχνει τον Ιησού ανάμεσα σε προβατάκια, προκαλεί έτσι κι αλλιώς το μένος των φανατισμένων. Ορμώμενος από το βιβλίο του (αφορισμένου) Νίκου Καζαντζάκη και το εξαιρετικό σενάριο του Paul Schrader, ο Scorsese φτιάχνει αυτό που ξέρει καλύτερα: την τοξική φιλία δύο αντρών, δεσμώτες της αγάπης ή του μίσους και προορισμένοι ο ένας να προδώσει και ο άλλος να προδoθεί προκειμένου να ολοκληρωθεί η αποστολή τους.
THE PASSION OF THE CHRIST (2004): Ο Mel Gibson έβαλε 30 εκατομμύρια δολάρια από την τσέπη του για να γυρίσει αυτό το συνταρακτικό δράμα γύρω από το τελευταίο 24ωρο της ζωής του Ιησού, εξ ολοκλήρου στα λατινικά και τα αρχαία αραμαϊκά για μεγαλύτερη αυθεντικότητα. Ο Gibson οραματίστηκε τον Ιησού του (James Caviezel) ως έναν θυμωμένο επαναστάτη που υπομένει τον χλευασμό και την κακοποίηση από ηλίθιους ενώ διακινδυνεύει την ίδια του τη ζωή για τα πιστεύω του – βασικά είναι το “Braveheart” με χλαμύδες. Οι Εβραίοι κατηγόρησαν τον Gibson για έντονο αντισημιτισμό και οι οργανωμένοι χριστιανοί συνέρρεαν στα multiplex μαζί με τα μικρά παιδιά τους για να δουν οικογενειακώς ένα R-rated φιλμ με υπέρμετρη βία και περισσότερους κουβάδες αίμα κι από τα επτά “Saw” μαζί!
ΝΟΑΗ (2014): Αφού έκαψε τον εγκέφαλό μας με τριπάκια όπως τα “π”, “Requiem for a Dream” και “Black Swan”, ο Darren Aronofsky είπε να διαβάσει και να διασκευάσει Βίβλο όπως θα το έκανε κάποιος που μετά θα χρησιμοποιούσε τις σελίδες της για να τυλίξει μπάφους! Εδώ δεν υπάρχει Θεός παρά μόνο ένας “Πλάστης” που παραμένει ύποπτα σιωπηλός. Ο Νώε (Russell Crowe) δεν έχει καμία σχέση με τον καλοκάγαθο γεράκο του John Huston στην αρχή του “The Bible” (1965): είναι κάτι ανάμεσα στον “Mad Max” και σε εκείνους τους πειραγμένους που προετοιμάζονται για το τέλος του κόσμου στο “Doomsday Preppers” του Nat Geo. Μόνο που ο Νώε έχει δίκιο: Ο κόσμος του ΟΝΤΩΣ πρόκειται να τελειώσει!
