Κοινοτικά συμβούλια αναθέτουν έργα στον εαυτό τους – Κόβουν και ράβουν λέει η Ελεγκτική Υπηρεσία

Κοινοτικές αρχές κόβουν και ράβουν αναθέτοντας απευθείας εργασίες σε μέλη των συμβουλίων τους ή σε συγγενικά τους πρόσωπα ή ακόμη και σε υπαλλήλους τους, ενώ παράλληλα αγοράζουν και προϊόντα από εταιρείες συμφερόντων μελών των κοινοτικών συμβουλίων (ΚΣ). Παρατηρήθηκε, επίσης, η πρόσληψη γραμματέως χωρίς διαδικασίες.

Τα πιο πάνω περιλαμβάνονται σε έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας η οποία εξέτασε τη λειτουργία 32 κοινοτικών συμβουλίων κατόπιν σχετικών καταγγελιών για θέματα δημοσίων συμβάσεων. Στην έκθεση καταγράφονται οι ακόλουθες διαπιστώσεις/συμπεράσματα:

-Απευθείας ανάθεση εργασιών, χωρίς την τήρηση των διαδικασιών προκήρυξης διαγωνισμών, κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας και των αρχών που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις.

-Απευθείας αγορά υλικών χωρίς τη ζήτηση προσφορών.

-Ανάθεση συμβάσεων σε προσφέροντες, οι οποίοι δεν υπέβαλαν τη χαμηλότερη (οικονομικά συμφέρουσα) προσφορά, χωρίς οποιαδήποτε/ επαρκή αιτιολόγηση.

-Μη καταγραφή στοιχείων κίνησης και καυσίμων οχημάτων κοινοτικών συμβουλίων.

-Αλλαγή όρων της σύμβασης, μετά την κατακύρωση του διαγωνισμού, για την αγορά υδρομετρητών από κοινοτικά συμβούλια. Προμήθεια υδρομετρητών χωρίς δελτίο παραλαβής και χωρίς να έχουν καταχωρηθεί στα σχετικά μητρώα καταγραφής υλικών, αλλοιώσεις στην καταγραφή κατανάλωσης νερού και ύπαρξη παράνομων μετρητών.

Ανάθεση μελετών χωρίς προσφορές

-Απευθείας ανάθεση μελετών σε ιδιώτες σύμβουλους μελετητές (ΣΜ) χωρίς να ζητηθούν προσφορές και, ενίοτε, χωρίς τη σύναψη σύμβασης. Αδυναμία των κοινοτικών συμβουλίων στην ετοιμασία ολοκληρωμένων/ποιοτικών εγγράφων διαγωνισμών για την αγορά υπηρεσιών ΣΜ.

-Ανεπαρκής έλεγχος από τις επαρχιακές διοικήσεις (ΕΔ) ή και καθυστέρηση στη λήψη μέτρων από τις ΕΔ σε λανθασμένη διαχείριση κατασκευαστικών έργων ΚΣ.

-Λανθασμένες/μη σύννομες αποφάσεις ΚΣ, καθώς επίσης κακοδιαχείριση σε συμβάσεις των ΚΣ.

Πληρωμές χωρίς τιμολόγια

-Καταβολή πληρωμών σε αναδόχους (εργολάβους κ.α) χωρίς να προσκομιστούν τιμολόγια/αποδεικτικά στοιχεία/αποδείξεις είσπραξης.

-Πρόσληψη γραμματέως με τη μέθοδο αγοράς υπηρεσιών με διαβλητή διαδικασία.

• Παράλειψη να κληθούν όλα τα μέλη των ΚΣ σε συνεδρίες ή/και παράλειψη ενημέρωσης όλων των μελών των ΚΣ για τις αποφάσεις που λαμβάνονται.

Πάσχουν και τα πρακτικά

Αδυναμία στην ορθή και τεκμηριωμένη τήρηση των πρακτικών των συνεδριών των ΚΣ. Ειδικά για την ανάθεση εργασιών στην έκθεση αναφέρεται, πως παρατηρείται συχνά το φαινόμενο να αναθέτονται εργασίες ή/και να αγοράζονται υλικά/ προϊόντα σε/από συγγενικά πρόσωπα Μελών ΚΣ. Επιπρόσθετα, συχνά γίνονται απευθείας αναθέσεις σε άλλους φορείς για την παροχή διαφόρων υπηρεσιών εντός των κοινοτήτων, χωρίς να ακολουθούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες που καθορίζονται στον σχετικό Νόμο και στους σχετικούς κανονισμούς, με αποτέλεσμα να λαμβάνονται μη σύννομες αποφάσεις, οι οποίες καταστρατηγούν τις αρχές της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων.

Τα γενικά συμπεράσματα

Στα γενικά συμπεράσματα της έκθεσης καταγράφονται και τα εξής:

-Λαμβάνονται αποφάσεις και γίνονται ενέργειες, οι οποίες δεν είναι καταγραμμένες ή δεν τεκμηριώνονται στα πρακτικά των συνεδριών των ΚΣ.

-Διαπιστώνεται καθυστέρηση ή παράλειψη στην αποστολή των πρακτικών των συνεδριών των ΚΣ στις ΕΔ για τον απαραίτητο έλεγχο νομιμότητας, με αποτέλεσμα να εκτελούνται εργασίες/έργα, χωρίς την εξασφάλιση έγκρισης/σύμφωνης γνώμης από τις οικείες Επαρχιακές Διοικήσεις. Παρατηρείται όμως και το αντίθετο, δηλαδή ενώ κοινοτικά συμβούλια αποστέλλουν έγκαιρα τα πρακτικά συνεδριών στις επαρχιακές διοικήσεις (για τον σχετικό έλεγχο νομιμότητας) αυτές καθυστερούν αδικαιολόγητα να προβούν στον εν λόγω έλεγχο, με αποτέλεσμα κοινοτικά συμβούλια να προχωρούν στην εκτέλεση εργασιών/έργων προτού λάβουν την απαραίτητη έγκριση από τις επαρχιακές διοικήσεις.

Έργα στον ψηλότερο προσφοροδότη

Παρατηρείται ανάθεση συμβάσεων σε προσφοροδότες, οι οποίοι δεν υπέβαλαν τη χαμηλότερη οικονομική προσφορά, στη βάση των προνοιών των εγγράφων των διαγωνισμών, πρακτική που, αφενός, καταστρατηγεί τις πρόνοιες του Νόμου Ν.73(Ι)/2016 και τις αρχές της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των οικονομικών φορέων, και αφετέρου δεν διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον.

Αλλάζουν και τους όρους

-Παρατηρείται αλλαγή όρων συμβάσεων, μετά την κατακύρωση των διαγωνισμών, όπως διαπιστώθηκε με την αγορά υδρομετρητών από συγκεκριμένο κοινοτικό συμβούλιο. Επιπρόσθετα, παρατηρούνται παραλείψεις/κενά/αδυναμίες, τόσο στην καταγραφή υλικών στα μητρώα καταγραφής υλικών, όσο και στην τήρηση του βιβλίου καταγραφής κίνησης χιλιομέτρων για τα οχήματα των ΚΣ, με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολος ο έλεγχός τους, ενέργειες που δεν διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον, στην περίπτωση μη ορθής διαχείρισης των εν λόγω πόρων των ΚΣ.

Αδυναμίες και στα έγγραφα

-Παρατηρούνται συχνά αδυναμίες και παραλείψεις στην ετοιμασία ολοκληρωμένων/ ποιοτικών εγγράφων διαγωνισμών από τα κοινοτικά συμβούλια, τόσο για συμβάσεις έργων, όσο και για αγορά υπηρεσιών ΣΜ, καθώς επίσης στη σύναψη και τη διαχείριση συμβάσεων με ιδιώτες ΣΜ, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα στο στάδιο υλοποίησης των εν λόγω συμβάσεων, που δεν διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον.

-Παρατηρείται συχνά το φαινόμενο κοινοτικά συμβούλια να προχωρούν σε απευθείας ανάθεση μελετών έργων σε ιδιώτες, χωρίς να προκηρύσσουν διαγωνισμό, ενώ κάποτε δεν συνάπτουν ούτε γραπτή συμφωνία μαζί τους. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω παραλείψεων/αδυναμιών, δεν διασφαλίζεται με επάρκεια το δημόσιο συμφέρον, καθότι συχνά προκύπτουν προβλήματα, είτε στο στάδιο υλοποίησης των υπό αναφορά συμβάσεων, είτε σε μεταγενέστερο στάδιο, κατά την εκτέλεση των έργων, λόγω ελλείψεων/κενών στις υπηρεσίες που προσφέρουν οι σύμβουλοι μελετητές.

Θέματα κακοδιαχείρισης

Παρατηρούνται πολύ συχνά λανθασμένες/μη σύννομες αποφάσεις κοινοτικών, καθώς επίσης προκύπτουν θέματα κακοδιαχείρισης σε συμβάσεις των κοινοτικών συμβουλίων, όπως είναι η ανάθεση εργασιών χωρίς τη σύγκληση συνεδρίας του αρμοδίου οργάνου για την αξιολόγηση και τη λήψη σχετικής απόφασης, η απευθείας ανάθεση εργασιών χωρίς προκήρυξη διαγωνισμού και χωρίς η ανάγκη αυτή να τεκμηριώνεται, η παράνομη υλοτόμηση δέντρων χωρίς την εξασφάλιση σχετικής άδειας από το Τμήμα Δασών, ανάθεση συμβάσεων για την εκτέλεση εργασιών σε ιδιωτικά τεμάχια με δαπάνη των ΚΣ, κ.ά.