Tο μοναδικό ιδιωτικό τερματικό στην Κύπρο στην περιοχή Βασιλικού, για εισαγωγές και εξαγωγές οχληρών φορτίων συμπεριλαμβανομένων αδρανών υλικών, αναπτύσσεται περαιτέρω με την πρόταση για να επιτραπεί η εισαγωγή επιπλέον φορτίων με αποτέλεσμα η χρήση της αποβάθρας να αποκτά πλέον χαρακτήρα λιμανιού.
Προς το σκοπό αυτό έχει υποβληθεί μελέτη επιπτώσεων για τη λειτουργία αποβάθρας για την φορτοεκφόρτωση ζωοτροφών, τσιμέντου, αποβλήτων μετάλλου (scrab metal), οικοδομικού σιδήρου και ασφάλτου, καθώς και περιβαλλοντική μελέτη υποβάθρου για τον θαλάσσιο χώρο γύρω από τις εγκαταστάσεις.
Οι μελέτες είναι ανοικτές για διαβούλευση μέχρι τις 23/2/2024. Οι εν λόγω εγκαταστάσεις αποτελούνται από μια αποβάθρα η οποία ήδη χρησιμοποιείται, και είναι αδειοδοτημένη για τη φόρτωση αδρανών υλικών. Η εταιρεία ζητά την επέκταση των δραστηριοτήτων της για τη φόρτωση και εκφόρτωση ζωοτροφών, αποβλήτων μετάλλου, οικοδομικού σιδήρου και ασφάλτου. Η τοποθεσία της αποβάθρας είναι στην περιοχή του λιμανιού Βασιλικού, μεταξύ των εγκαταστάσεων του λιμανιού Archirodon και της αποβάθρας VTTV.
Σύμφωνα με τους μελετητές του έργου, οι δραστηριότητες φορτοεκφόρτωσης ασφάλτου, τσιμέντου, αποβλήτων μετάλλου, οικοδομικού σιδήρου και ασφάλτου στην αποβάθρα δεν θα επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον της περιοχής. Αιτιολογώντας τη θέση αυτή οι μελετητές αναφέρουν ότι οι ποσότητες των υλικών που θα διαχειρίζονται στη αποβάθρα θα είναι σχετικά μικρές (ένα σκάφος θα προσδένει κάθε φορά) και, επομένως, οι δραστηριότητες φορτοεκφόρτωσης θα είναι μικρής κλίμακας. Περαιτέρω, αναφέρουν ότι ο εξοπλισμός που θα χρησιμοποιηθεί θα είναι ο καταλληλότερος από περιβαλλοντικής άποψης και έχει σχεδιαστεί για να αποτρέπει τη διαφυγή υλικών προς τον θαλάσσιο χώρο.
Ο σημαντικότερος κίνδυνος για το περιβάλλον της περιοχής είναι η πιθανή παρουσία έκτακτου περιστατικού διαρροής υλικών προς τη θάλασσα κατά την φορτοεκφόρτωση λόγω ατυχήματος, καθώς και η διαφυγή σκόνης στην ατμόσφαιρα (ιδίως στην περίπτωση μεταφοράς του τσιμέντου και των ζωοτροφών). Με την εφαρμογή των μέτρων, σημειώνουν, ο κίνδυνος αυτός περιορίζεται στο ελάχιστο.
Τονίζεται δε ότι η εταιρεία με τα μέτρα που θα εφαρμόσει με βάση τα πορίσματα αυτής της μελέτης θα επιτύχει την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας πρόκλησης οποιασδήποτε ουσιαστικής επιβάρυνσης του περιβάλλοντος της άμεσης και ευρύτερης περιοχής από τη λειτουργία της αποβάθρας. Σημειώνεται ότι η ευρύτερη περιοχή μελέτης είναι ήδη επιβαρυμένη και υποβαθμισμένη από την παρουσία των εγκαταστάσεων με σημαντικές και έντονες βιομηχανικές δραστηριότητες. Οι πιο σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις που μπορούν να δημιουργηθούν αφορούν διαρροές υλικών ιδιαίτερα ασφάλτου και τσιμέντου σε περιπτώσεις ατυχημάτων.
Όσον αφορά τις συναθροιστικές επιπτώσεις αυτές σύμφωνα με τους μελετητές είναι μηδαμινές κατά το στάδιο λειτουργίας, αφού το έργο ήδη χρησιμοποιείται και λειτουργεί στην περιοχή μερικά χρόνια για την φορτοεκφόρτωση αδρανών και η προσθήκη άλλων χρήσεων δεν δημιουργεί σημαντικές επιπτώσεις που να συναθροίζονται με άλλες επιπτώσεις που προκύπτουν από άλλες χρήσεις έργων της περιοχής. Οι μόνες επιπτώσεις που θα έχουν συναθροιστικό χαρακτήρα αφορούν τους παράγοντες θορύβου και αέριας ρύπανσης που θα δημιουργούνται από το σκάφος και τα οχήματα μεταφοράς.
Επισημαίνεται πως όλες οι εκφορτώσεις από το σκάφος θα γίνονται σε οχήματα μεταφοράς και δεν θα αποθηκεύεται οποιοδήποτε υλικό στους χερσαίους χώρους. Επιπρόσθετα, όλες οι εκφορτώσεις από το σκάφος στα οχήματα μεταφοράς των ζωοτροφών, τσιμέντου και ασφάλτου θα γίνονται από κλειστά συστήματα με αποτέλεσμα οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις τόσο στον χερσαίο όσο και στον θαλάσσιο χώρο να είναι μηδαμινές. Όσον αφορά την εκφόρτωση από το σκάφος οικοδομικού σιδήρου και τη φόρτωση του σκάφους μεταλλικών αποβλήτων αναφέρεται ότι δεν δημιουργεί σημαντικές συναθροιστικές επιπτώσεις πέραν από την τοπική αύξηση του θορύβου και των ατμοσφαιρικών ρύπων.
Τονίζεται ότι καμία άλλη κτηριακή κατασκευή ή τεχνικό έργο δεν θα γίνει στον χώρο πέραν από αυτές που ήδη έχουν υλοποιηθεί. Όλες οι εργασίες φορτοεκφόρτωσης θα γίνονται με εξοπλισμό που θα διαθέτουν τα σκάφη που θα προσδένουν στην αποβάθρα, από εξοπλισμό που θα διαθέτουν τα οχήματα μεταφοράς των υλικών που θα προσεγγίζουν τα σκάφη από την ξηρά και από μηχανολογικό εξοπλισμό που θα προστεθεί στην αποβάθρα.
Η αποβάθρα έχει μήκος περίπου 243 μέτρων και μέγιστο πλάτος 51,20 μέτρων. Το ύψος της αποβάθρας στο νότιο άκρο, όπου πραγματοποιείται η φόρτωση των υλικών, ανέρχεται στα 4 μέτρα. Το θαλάσσιο βάθος στα σημεία όπου δένουν τα σκάφη ανέρχεται στα 7,80 μέτρα. Η αποβάθρα αποτελείται από τρία τμήματα. Συγκεκριμένα, της ακτογραμμής εφάπτεται πλατφόρμα συνολικού εμβαδού 2.840τ.μ., στην οποία βρίσκονται προκατασκευασμένοι γραφειακοί χώροι και χώρος στάθμευσης οχημάτων. Η πλατφόρμα φόρτωσης–εκφόρτωσης έχει συνολικό εμβαδόν περίπου 1.500τ.μ.. O εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες λειτουργίας του έργου είναι φορτηγά οχήματα, μεταφορική ταινία, ανυψωτικά μηχανήματα και οποιοσδήποτε άλλος αναγκαίος εξοπλισμός για την εύρυθμη λειτουργία του έργου.
Το έργο σε πρώτη φάση θα εξυπηρετεί σκάφη δυναμικότητας 6.000 τόνων. Το βάθος του νερού στο τέρμα της πλατφόρμας φόρτωσης και εκφόρτωσης είναι ικανοποιητικό (7,80 μέτρα) για αυτού του τύπου σκάφη. Σε δεύτερη φάση το έργο θα εξυπηρετεί σκάφη δυναμικότητας 15.000 τόνων και θα χρειαστεί η εκβάθυνση του θαλάσσιου χώρου νότια της πλατφόρμας φόρτωσης και εκφόρτωσης κατά περίπου 1,90 μέτρα. Η εκβάθυνσης θα γίνει σε βάθος περίπου 9,65 μέτρα. Πρόθεση της εταιρείας είναι να διοχετεύει τα υλικά τα οποία θα προκύψουν από την εκβάθυνση στο λατομείο της για περεταίρω επεξεργασία και διοχέτευση σε άλλα χερσαία έργα. Το εμβαδό της επιφάνειας του βυθού που θα επηρεαστεί από τα έργα εκβάθυνσης ανέρχεται περίπου σε 66.000τ.μ.
Πώς θα γίνεται η εκφόρτωση των υλικών
Στην αποβάθρα θα προσδένει ένα πλοίο κάθε φορά. Αναμένεται ότι ο μέγιστος αριθμός πλοίων που θα προσδένει στην αποβάθρα θα είναι ένα με δύο την εβδομάδα. Ο χώρος ανέγερσης της αποβάθρας συμφωνήθηκε με την Αρχή Λιμένων Κύπρου, η οποία έχει εξετάσει το θέμα διακίνησης σκαφών στην περιοχή και δεν διαπιστώθηκε κάποιο πρόβλημα για το θέμα αυτό. Αναμένεται να διακινούνται το μέγιστο 15 οχήματα την ημέρα για τη φόρτωσης των υλικών στα σκάφη. Περαιτέρω, σημειώνεται ότι δεν θα εκπέμπονται οσμές κατά την φορτοεκφόρτωση ζωοτροφών, αποβλήτων μετάλλων, οικοδομικού σιδήρου ή τσιμέντου. Όσον αφορά την εκφόρτωση ασφάλτου θα υπάρχει πιθανότητα εκπομπής οσμών, αλλά θα είναι μόνο αισθητή στην περιοχή της αποβάθρας, αφού για τη μεταφορά ασφάλτου από το σκάφος σε βυτιοφόρα θα γίνεται με εξοπλισμό (αντλίες και ειδικό κλειστό αγωγό σύνδεσης) που θα διαθέτουν τα σκάφη.
Η εκφόρτωση των ζωοτροφών θα γίνεται με ειδικό κινητό εξοπλισμό που περιορίζει και σχεδόν μηδενίζει τη δημιουργία σκόνης. Η εκφόρτωση των υπόλοιπων υλικών (ασφάλτου, οικοδομικού σιδήρου και αποβλήτων μετάλλου) δεν δημιουργεί σκόνη. Επισημαίνεται ότι η φορτοεκφόρτωση οικοδομικού σιδήρου και μεταλλικών αποβλήτων θα γίνεται είτε με γερανό που θα διαθέτει το σκάφος είτε με γερανό που θα διαθέτουν τα οχήματα μεταφοράς. Η εκφόρτωση του τσιμέντου από τα σκάφη στα οχήματα μεταφοράς θα γίνεται από ειδικό εξοπλισμό που θα βρίσκεται στην αποβάθρα. Η εκφόρτωση του τσιμέντου από τα πλοία ανεφοδιασμού που θα βρίσκονται σταθμευμένα στον προβλήτα, θα πραγματοποιείται με τη χρήση οδικής κινητής μονάδας εκφόρτωσης.
