O Μάριος Λ. από τη Λευκωσία γράφει για τα λάθη του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αναμφίβολα, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος υπήρξε μια εμβληματική φυσιογνωμία, σφραγίζοντας την πολιτική διάσταση του νησιού για 23 χρόνια (1955 – 1977). Με φανατικούς υποστηρικτές, αλλά και φανατικούς εχθρούς. Το μεγαλύτερό του επίτευγμα, αναμφισβήτητα θεωρείται η σύμπτυξη από κοινού με τον Γεώργιο Γρίβα Διγενή, διά την αποτίναξη της βρετανικής αποικιοκρατίας από την νήσο, μέσω της ίδρυσης της ΕΟΚΑ.
Δυστυχώς, διαπράχθηκαν ολέθρια σφάλματα εκ μέρους του, από τη λήξη του ένδοξου αγώνα μέχρι τον πρόωρο θάνατό του. Σφάλματα, που εάν δεν γίνονταν, πολύ πιθανόν η μοίρα της Κύπρου να ήταν διαφορετική παρά αυτή που είναι σήμερα. Τα παραθέτω με χρονολογική σειρά:
• 1959: Υπέγραψε τις καταστροφικές συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου, παρά το γεγονός ότι τις θεωρούσε απαράδεκτες (ανεξάρτητο κράτος αλλά υπό την κηδεμονία 3 κρατών με δικαίωμα μονομερούς επέμβασης και ένα σωρό μη λειτουργικές πρόνοιες). Ενταφιασμός της ένωσης με την Ελλάδα με τον πιο επίσημο τρόπο.
• 1963: Με την παρότρυνση των πανούργων Άγγλων, υποβολή 13 σημείων για τροποποίηση του συντάγματος. Ο ίδιος άνθρωπος που υπέγραψε τις Συμφωνίες, προσπάθησε να τις αναιρέσει, τινάζοντας την ενότητα του κράτους στον αέρα και εμμέσως προκαλώντας την τουρκοκυπριακή ανταρσία.
• 1970: Δολοφονική απόπειρα κατά του ίδιου, έξω από το κτήριο της Αρχιεπισκοπής, υποκινούμενη από τη Χούντα των Αθηνών. Εάν υπέβαλλε την παραίτησή του από Πρόεδρος της χώρας, στο πλαίσιο της συμφιλίωσης και ειρήνης με τους αντιφρονούντες, πολύ πιθανόν να μην ιδρυόταν η ένοπλη οργάνωση ΕΟΚΑ Β’ που εν μέρει ο στόχος ήταν η απομάκρυνση του Μακάριου από την εξουσία.
• 1974: Απέστειλε επιστολή προς τον «Πρόεδρο» της Ελλάδας Φ. Γκιζίκη, με την οποία απαιτούσε την απόσυρση 600 Ελλαδιτών αξιωματικών από το νησί, διατυπώνοντας σαφέστατες κατηγορίες για χρηματοδότηση της ΕΟΚΑ Β’ από το χουντικό καθεστώς. Ουσιαστικά, έδωσε την καλύτερη αφορμή στη Χούντα για τη διενέργεια πραξικοπήματος και κατ’ επέκταση παραχώρησης δικαιώματος στην Τουρκία για εισβολή.
• 1977: Με τη συμφωνία Μακαρίου – Ντενκτάς υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, επισημοποιήθηκε το πλαίσιο λύσης στη βάση δικοινοτικής ομοσπονδίας. Με αυτή την καίρια εξέλιξη αποκλείστηκε διά παντός το ενδεχόμενο λύσης με σεβασμό στο σύνταγμα το οποίο θεσμοθετήθηκε στη βάση του ενιαίου κράτους.
Δυστυχώς, διαπράχθηκαν ολέθρια σφάλματα εκ μέρους του, από τη λήξη του ένδοξου αγώνα μέχρι τον πρόωρο θάνατό του. Σφάλματα, που εάν δεν γίνονταν, πολύ πιθανόν η μοίρα της Κύπρου να ήταν διαφορετική παρά αυτή που είναι σήμερα. Τα παραθέτω με χρονολογική σειρά:
• 1959: Υπέγραψε τις καταστροφικές συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου, παρά το γεγονός ότι τις θεωρούσε απαράδεκτες (ανεξάρτητο κράτος αλλά υπό την κηδεμονία 3 κρατών με δικαίωμα μονομερούς επέμβασης και ένα σωρό μη λειτουργικές πρόνοιες). Ενταφιασμός της ένωσης με την Ελλάδα με τον πιο επίσημο τρόπο.
• 1963: Με την παρότρυνση των πανούργων Άγγλων, υποβολή 13 σημείων για τροποποίηση του συντάγματος. Ο ίδιος άνθρωπος που υπέγραψε τις Συμφωνίες, προσπάθησε να τις αναιρέσει, τινάζοντας την ενότητα του κράτους στον αέρα και εμμέσως προκαλώντας την τουρκοκυπριακή ανταρσία.
• 1970: Δολοφονική απόπειρα κατά του ίδιου, έξω από το κτήριο της Αρχιεπισκοπής, υποκινούμενη από τη Χούντα των Αθηνών. Εάν υπέβαλλε την παραίτησή του από Πρόεδρος της χώρας, στο πλαίσιο της συμφιλίωσης και ειρήνης με τους αντιφρονούντες, πολύ πιθανόν να μην ιδρυόταν η ένοπλη οργάνωση ΕΟΚΑ Β’ που εν μέρει ο στόχος ήταν η απομάκρυνση του Μακάριου από την εξουσία.
• 1974: Απέστειλε επιστολή προς τον «Πρόεδρο» της Ελλάδας Φ. Γκιζίκη, με την οποία απαιτούσε την απόσυρση 600 Ελλαδιτών αξιωματικών από το νησί, διατυπώνοντας σαφέστατες κατηγορίες για χρηματοδότηση της ΕΟΚΑ Β’ από το χουντικό καθεστώς. Ουσιαστικά, έδωσε την καλύτερη αφορμή στη Χούντα για τη διενέργεια πραξικοπήματος και κατ’ επέκταση παραχώρησης δικαιώματος στην Τουρκία για εισβολή.
• 1977: Με τη συμφωνία Μακαρίου – Ντενκτάς υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, επισημοποιήθηκε το πλαίσιο λύσης στη βάση δικοινοτικής ομοσπονδίας. Με αυτή την καίρια εξέλιξη αποκλείστηκε διά παντός το ενδεχόμενο λύσης με σεβασμό στο σύνταγμα το οποίο θεσμοθετήθηκε στη βάση του ενιαίου κράτους.
