Έρευνα επί έρευνας και συζήτηση επι συζήτησης για τα τα δάνεια των ΠΕΠ. Τα πολιτικά πρόσωπα έχουν το δικαίωμα στον δανεισμό από τραπεζικά ιδρύματα, όπως και κάθε πολίτης. Όμως, υπάρχει μια σημαντική, μια ουσιαστική διαφορά που πρέπει να κάνει τα ΠΕΠ να είναι διπλά προσεκτικά με τη συμπεριφορά τους. Είναι οι εκλεγμένοι «άρχοντες», που εκπροσωπούν τον κόσμο, που νομοθετούν και παίρνουν αποφάσεις για το κοινό καλό (τουλάχιστον έτσι πρέπει να είναι) και όχι για εξυπηρέτηση συμφερόντων, είτε του δικού τους προσωπικού συμφέροντος ή οποιωνδήποτε άλλων. Παράλληλα, οφείλουν να δίδουν το καλό παράδειγμα με τη συμπεριφορά και το ήθος τους. Πότε επιτέλους θα εφαρμοστεί ο κώδικας ηθικής και δεοντολογίας για τους πολιτικούς, που αποτελεί, για κάθε οργανισμό, τους κανόνες συμπεριφοράς και ηθικής εντός και εκτός του οργανισμού. Να είμαστε σωστοί, να είμαστε διαφανείς.

Τα δάνεια που οποιοσδήποτε παίρνει, προέρχονται από τις αποταμιεύσεις και τις καταθέσεις του κόσμου. Γι’ αυτό, όλοι οι δανειζόμενοι έχουμε υποχρέωση να τιμούμε τις συμβατικές μας υποχρεώσεις και να αποπληρώνουμε τα δάνεια μας. Και αν προκύψουν οικονομικές δυσκολίες, οι δανειζόμενοι οφείλουν να προσεγγίσουν το τραπεζικό ίδρυμα που έδωσε το δάνειο, να συζητήσουν τα προβλήματα και να βρουν συναινετικές λύσεις. Εκείνοι που άφησαν τα δάνεια απλήρωτα για χρόνια, ή που έχουν χαρακτηριστεί «μη συνεργάσιμοι» δεν έχουν τόπο στην πολιτική. Όχι μόνο διότι δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους, αλλά και διότι δεν δίδουν το σωστό παράδειγμα, ως οφείλουν. Έχει γραφτεί επανειλημμένα, σε αναφορές ευρωπαϊκών  θεσμών και διεθνών οίκων αξιολόγησης, ότι στην Κύπρο υπάρχει η κακή κουλτούρα, η κακή πρακτική μη αποπληρωμής δανείων. Υπάρχουν περιπτώσεις που δάνεια παραμένουν απλήρωτα για πολλά χρόνια και δεν σχετίζονται καθόλου με τις συνέπειες της πανδημίας covid 19.

Είναι γνωστό πλέον ότι ο Συνεργατισμός οδηγήθηκε στη διάλυση διότι τον ρήμαξαν το πολιτικό σύστημα και τα κόμματα. Πάθαμε από την κρίση, αλλά δε μάθαμε, τα παθήματα δεν μας έγιναν μαθήματα. Είναι καιρός να εφαρμοστούν με αυστηρότητα οι νόμοι, ο κώδικας συμπεριφοράς δεοντολογίας και ηθικής και η παραδειγματική τιμωρία. Και οι λαοί που δεν μαθαίνουν από τα παθήματα τους, δεν προχωρούν μπροστά, δεν προοδεύουν. 

Είναι ουσιαστικό να δοθεί η έκθεση του Γενικού Ελεγκτή με ΟΝΟΜΑΤΑ στη δημοσιότητα. Οι πολιτικοί και το πολιτικό σύστημα δεν πρέπει να επικαλούνται νομοτεχνικά εμπόδια, όπως το θέμα προστασίας προσωπικών δεδομένων, για να μην εφαρμόζουν τη διαφάνεια. Η προστασία προσωπικών δεδομένων αλλού στοχεύει, για άλλο σκοπό έγινε και αυτό το σκοπό μόνο πρέπει να εξυπηρετεί, όχι να αποτελεί καταφύγιο για μη εφαρμογή της αναγκαίας διαφάνειας. Ακόμη και αν εγείρεται θέμα προστασίας προσωπικών δεδομένων, οφείλουν οι ίδιοι  οι βουλευτές, τα ίδια τα πολιτικά πρόσωπα, να δηλώσουν ότι παραιτούνται από οποιαδήποτε κάλυψη ή προστασία που τους παρέχει η νομοθεσία και να επιτρέψουν δημοσιοποίηση. Ο κόσμος θέλει και πρέπει να γνωρίζει. Διαφορετικά, προστίθεται ακόμη ένα σημάδι παρακμής του πολιτικού συστήματος και επαυξάνεται η απαξίωση από τον κόσμο για τους πολιτικούς και την πολιτική.

Η διαφάνεια είναι βασικός πυλώνας της Δημοκρατίας και η τιμωρία, με ένα σύστημα δικαιοσύνης που να λειτουργεί αμερόληπτα, με γνώμονα το πνεύμα της κάθε νομοθεσίας, είναι επίσης ουσιαστικός πυλώνας. Όχι να πιάνονται από νομοτεχνικά θέματα, να υπεκφεύγουν και να οδηγούμαστε σε ατιμωρησία. Η ατιμωρησία έβλαψε σοβαρά τον τόπο.

* Οικονομολόγος