Η προφυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, τον περασμένο Μάρτιο, όχι απλώς πυροδότησε τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων δεκαετιών στην Τουρκία, αλλά παράλληλα έδωσε και σημαντικό προβάδισμα στον Εκρέμ Ιμάμογλου έναντι του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις δημοσκοπήσεις, ενισχύοντας περαιτέρω την πολιτική πόλωση.
Κύριος αντίπαλος του Ερντογάν
Δύο έρευνες, που δόθηκαν στη δημοσιότητα τις τελευταίες ημέρες, δείχνουν πως η φυλάκιση του Ιμάμογλου στις 19 Μαρτίου έχει ενισχύσει επίσης την άποψη ότι είναι ο κύριος αντίπαλος του Ερντογάν σε οποιαδήποτε μελλοντική προεδρική εκλογή, ακόμα κι αν βρίσκεται πίσω από τα σίδερα της φυλακής.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου προφυλακίστηκε στις 23 Μαρτίου και κατηγορείται για διαφθορά. Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες. Την ίδια ώρα, η απόφαση της τουρκικής δικαιοσύνης έχει προκαλέσει αντιδράσεις, με την αντιπολίτευση και Ευρωπαίους ηγέτες να τη χαρακτηρίζουν πολιτικά υποκινούμενη και αντιδημοκρατική.
Η τουρκική κυβέρνηση του Ερντογάν απορρίπτει τις επικρίσεις και ισχυρίζεται πως το δικαστικό σώμα είναι ανεξάρτητο.
Δεν είναι σαφές πότε θα δικασθεί ο Ιμάμογλου, ο οποίος έχει διατελέσει δήμαρχος για δύο θητείες, ούτε αν θα αποφυλακισθεί. Οι έρευνες συνεχίζονται αφού ο ίδιος και περισσότεροι από 100 άλλοι αξιωματούχοι της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας συνελήφθησαν με διάφορες κατηγορίες.
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Έρευνες που πραγματοποιήθηκαν τον Απρίλιο από τις εταιρείες Metropoll και Konda δείχνουν ότι ο Ιμάμογλου θα προηγούνταν άνετα του Ερντογάν σε μια υποθετική εκλογική μονομαχία τους – αν και εκλογές δεν πρόκειται να διεξαχθούν πριν από το 2028.
Οι έρευνες δείχνουν επίσης ότι, μετά τη σύλληψη του δημάρχου πριν από σχεδόν δύο μήνες, οι τούρκοι ψηφοφόροι έχουν πολωθεί ακόμα περισσότερο ανάμεσα στο AKP, το κόμμα του Ερντογάν, και το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) του Ιμάμογλου, που είναι το μεγαλύτερο της αντιπολίτευσης.
«Αν οι εκλογές γίνονταν σήμερα και ο Ιμάμογλου και ο Ερντογάν περνούσαν στο δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας, ο Ιμάμογλου θα νικούσε με διαφορά επτά ποσοστιαίων μονάδων», λέει ο Οζέρ Σεντσάρ, επικεφαλής ερευνών στη Metropoll, η οποία υπολογίζει την υποστήριξη του δημάρχου στο 46,7% και αυτή του προέδρου στο 39,3%.
Η Metropoll διαπίστωσε πως, μετά το Μάρτιο, η υποστήριξη τόσο προς το CHP όσο και προς το AKP αυξήθηκε κατά περίπου πέντε ποσοστιαίες μονάδες, στο 34% και στο 33% αντιστοίχως, σε μεγάλο βαθμό επειδή επέλεξαν στρατόπεδο ψηφοφόροι που ήταν μέχρι τότε αναποφάσιστοι.
Ο παράγοντας των πρόωρων εκλογών
Ο Ερντογάν, ο οποίος εξελέγη για τελευταία φορά το 2023, δεν μπορεί να είναι και πάλι υποψήφιος βάσει του νόμου, εκτός αν προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές και υποστηριχθεί από τα τρία πέμπτα του κοινοβουλίου, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστεί υποστήριξη πέραν του κυβερνώντος συντηρητικού συνασπισμού του.
Μια δημόσια διακήρυξη του CHP για την αποφυλάκιση του Ιμάμογλου και τη διενέργεια πρόωρων εκλογών έχει ξεπεράσει τα 13 εκατομμύρια υπογραφές, σύμφωνα με την εφημερίδα Milliyet. Το κόμμα δεν απάντησε όταν του ζητήθηκε να επικαιροποιήσει τον αριθμό αυτό.
Η δημοσκόπηση της εταιρείας Konda έδειξε πως η υποστήριξη προς τον Ιμάμογλου αυξήθηκε τον Απρίλιο πολύ πάνω από το 40%, περισσότερο απ’ ό,τι τον προηγούμενο μήνα, και θα προηγούνταν με άνεση του Ερντογάν σε μια υποθετική εκλογική μονομαχία τους, σύμφωνα με τον Αϊντίν Ερντέμ, γενικό διευθυντή της εταιρείας αυτής της Κωνσταντινούπολης.
Ο Ερντογάν ήρθε πρώτος όταν ζητήθηκε από τους ερωτηθέντες να επιλέξουν από έναν ευρύτερο κατάλογο εννέα εν δυνάμει υποψηφίων, διαπίστωσε η Konda.
Ωστόσο ο αριθμός των αναποφάσιστων ψηφοφόρων μειώθηκε σημαντικά τον Απρίλιο σε σχέση με το Μάρτιο, με τους περισσότερους να υποστηρίζουν τον έναν από τους δύο άνδρες, πράγμα που δείχνει ότι η φυλάκιση του δημάρχου ενίσχυσε μια «αυξανόμενη πόλωση» στα πολιτικά πράγματα, δήλωσε ο Ερντέμ.
Από τι θα κριθεί η επιτυχία του Ιμάμογλου
Τα αποτελέσματα των ερευνών των Konda και Metropoll δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ευρέως, πέραν εκείνων που είχαν παραγγείλει τις έρευνες. Μερικές προηγούμενες δημοσκοπήσεις είχαν δείξει πως η υποστήριξη προς τον Ιμάμογλου κινούνταν σε παρόμοια υψηλά επίπεδα, μεταξύ άλλων και πριν από την αποφασιστική περυσινή νίκη του στις δημοτικές εκλογές.
Μια ημέρα πριν συλληφθεί ο Ιμάμογλου, οι αρχές ακύρωσαν το πανεπιστημιακό πτυχίο του, το οποίο απαιτείται από το νόμο για να είναι υποψήφιος για την προεδρία. Την ημέρα που φυλακίσθηκε, το CHP τον εξέλεξε επίσημο υποψήφιό του για την προεδρία.
Ο επικεφαλής μιας άλλης εταιρείας δημοσκοπήσεων, ο Μεχμέτ Αλί Κουλάτ της MAK, δήλωσε πως η μελλοντική επιτυχία του Ιμάμογλου και του CHP θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το αν άλλα αντιπολιτευόμενα κόμματα, ιδιαίτερα το φιλοκουρδικό DEM που στο παρελθόν είχε υποστηρίξει το CHP, θα του προσφέρουν την υποστήριξή τους.
