Η δολοφονία του ακροδεξιού influencer Τσάρλι Κερκ αποτελεί το αποκορύφωμα μίας σειράς περιστατικών πολιτικής βίας στις ΗΠΑ, σε μια περίοδο που η χώρα εμφανίζεται βαθιά διαιρεμένη, γεγονός που τροφοδοτεί ανησυχίες για κλιμάκωση της αναταραχής.
Παρά την αύξηση τέτοιων περιστατικών, από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει περιορίσει τις προσπάθειες αντιμετώπισης του εγχώριου εξτρεμισμού. Αντίθετα, έχει ανακατευθύνει τους πόρους προς την καταπολέμηση της μετανάστευσης, υποστηρίζοντας ότι τα νότια σύνορα αποτελούν την κορυφαία απειλή για την ασφάλεια.
Δεκάδες περιστατικά
Σύμφωνα με το Reuters, υπήρξαν τουλάχιστον 300 περιπτώσεις πολιτικής βίας στις ΗΠΑ μεταξύ της επίθεσης στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021 και των προεδρικών εκλογών του 2024, σηματοδοτώντας την πιο σημαντική και παρατεταμένη αύξηση τέτοιας βίας από τη δεκαετία του 1970.

Ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε θύμα δύο αποπειρών δολοφονίας το 2024. Τον Ιούνιο, ένας θρησκόληπτος εθνικιστής δολοφόνησε μια βουλευτή του Δημοκρατικού Κόμματος στη Μινεσότα και τον σύζυγό της, ενώ τραυμάτισε ακόμη έναν βουλευτή των Δημοκρατικών. Τον Αύγουστο, ένας ένοπλος που είχε εμμονή με θεωρίες συνωμοσίας για την COVID-19 πυροβόλησε τα κεντρικά γραφεία των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων στην Ατλάντα, σκοτώνοντας έναν αστυνομικό.
Από τον Ιανουάριο, τουλάχιστον 21 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε περιστατικά πολιτικής βίας, 14 από αυτούς σε επίθεση στη Νέα Ορλεάνη από έναν τζιχαντιστή που δήλωνε πίστη στην ομάδα Ισλαμικό Κράτος νωρίς την Πρωτοχρονιά.
Τον Μάιο, ένας φιλοπαλαιστίνιος ακτιβιστής δολοφόνησε δύο υπαλλήλους της ισραηλινής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον. «Το έκανα για τη Γάζα», φέρεται να είπε όταν συνελήφθη.
blob:https://www.philenews.com/e7267bd3-0604-4339-b73b-5d4cb1c7c8cc
Τον Ιούλιο, μια ομάδα τουλάχιστον 11 ενόπλων με μαύρα ρούχα στρατιωτικού τύπου επιτέθηκε σε κέντρο κράτησης μεταναστών στο Τέξας.
Βαθιά διαίρεση στο Κογκρέσο
Η εν ψυχρώ δολοφονία του Τσάρλι Κερκ, με άγνωστα προς το παρόν κίνητρα, αυξάνει τις διαιρέσεις, που έχουν σε μεγάλο βαθμό καλλιεργηθεί και από τον ίδιο τον Ντόναλντ Τραμπ και τους οπαδούς του.
«Η Αμερική έχασε έναν από τους μεγαλύτερους πρωταθλητές της», έγραψε ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Στίβεν Μίλερ, στο X. «Όλοι μας πρέπει τώρα να αφοσιωθούμε στην καταπολέμηση του κακού που έκλεψε τον Τσάρλι από αυτόν τον κόσμο».

Η Λόρα Λούμερ, πιστή του κινήματος MAGA, ζήτησε «καταστολή της Αριστεράς με όλη τη δύναμη της κυβέρνησης. Κάθε αριστερή ομάδα που χρηματοδοτεί βίαιες διαμαρτυρίες πρέπει να κλείσει και να διωχθεί. Κανένα έλεος».
Ο Έλον Μασκ έγραψε στο Χ: «Η Αριστερά είναι το κόμμα της δολοφονίας».
Και ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αναφέρεται συστηματικά στους πολιτικούς του αντιπάλους ως «ριζοσπαστικούς αριστερούς τρελούς», προειδοποιώντας ότι αποτελούν υπαρξιακή απειλή για την Αμερική, χαρακτήρισε τους πυροβολισμούς ως απόρροια υπερβολικής ρητορικής.
«Η βία και οι δολοφονίες είναι η τραγική συνέπεια της δαιμονοποίησης όσων διαφωνούν – μέρα με τη μέρα, χρόνο με το χρόνο – με τον πιο μισητό και απεχθή δυνατό τρόπο», δήλωσε ο Τραμπ σε βίντεο στην πλατφόρμα του Truth Social.
«Δεν έχει θέσει στη δημοκρατία μας»
Οι Δημοκρατικοί ήταν πιο προσεκτικοί.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμη τι ώθησε το άτομο που πυροβόλησε και σκότωσε τον Τσάρλι Κερκ, αλλά αυτό το είδος απεχθούς βίας δεν έχει θέση στη δημοκρατία μας», δήλωσε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα.
Η Δημοκρατική πρώην βουλευτής, Γκάμπι Γκίφορντς, η οποία τραυματίστηκε σοβαρά από ένοπλο το 2012, δήλωσε: «Οι δημοκρατικές κοινωνίες θα έχουν πάντα πολιτικές διαφωνίες, αλλά δεν πρέπει ποτέ να επιτρέψουμε στην Αμερική να γίνει μια χώρα που αντιμετωπίζει αυτές τις διαφωνίες με βία».
Ωστόσο, ο κυβερνήτης του Ιλινόις Τζ. Μπ. Πρίτζκερ, που θεωρείται πιθανός υποψήφιος για την προεδρία του 2028, κατηγόρησε ευθέως τον Τραμπ για την ενθάρρυνση της πολιτικής βίας.
«Πρέπει να σταματήσει. Νομίζω ότι υπάρχουν άνθρωποι που την υποδαυλίζουν σε αυτήν τη χώρα. Νομίζω ότι η ρητορική του προέδρου συχνά την υποδαυλίζει», είπε.

Σύγκρουση και στο Κογκρέσο
Ακόμη και στο Κογκρέσο τα πνεύματα είναι οξυμένα. Καθώς οι βουλευτές διαφωνούσαν για το πώς θα μπορούσαν να τιμήσουν τον Τσάρλι Κερκ, η Ρεπουμπλικανή από το Κολοράντο δήλωσε, με αφορμή το αίτημα για προσευχή: «Οι σιωπηλές προσευχές έχουν σιωπηλά αποτελέσματα».
Δημοκρατικοί βουλευτές τόνισαν ότι άλλες δολοφονίες που αφορούσαν λιγότερο εξέχουσες προσωπικότητες δεν τραβούσαν την ίδια προσοχή. Και δέχθηκαν επίθεση από άλλους, που τους κατηγόρησαν ότι «πολιτικοποιούν» τις τραγωδίες.
Και όταν ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάικ Τζόνσον, χτύπησε το σφυρί για να επιβάλει την τάξη, κάποιος ακούστηκε να φωνάζει: «Ψηφίστε νόμο για τα όπλα!».
Επικίνδυνο σημείο
Το Reuters μίλησε με πανεπιστημιακούς από τις ΗΠΑ, που όλοι χτύπησαν καμπανάκια κινδύνου. Οι ειδικοί στην εγχώρια τρομοκρατία αναφέρουν μια σύγκλιση παραγόντων για την αυξημένη βία στις ΗΠΑ: οικονομική ανασφάλεια, άγχος για τις μεταβαλλόμενες φυλετικές και εθνοτικές δημογραφικές τάσεις, ολοένα και πιο εμπρηστικό τόνο του πολιτικού λόγου. Οι παραδοσιακές ιδεολογικές διαιρέσεις, επισημαίνουν, που κάποτε επικεντρώνονταν σε πολιτικές διαφωνίες, έχουν μεταμορφωθεί σε μια βαθύτερη, πιο προσωπική εχθρότητα. Αυτός ο θυμός ενισχύεται από ένα μείγμα κοινωνικών μέσων, θεωριών συνωμοσίας και προσωπικών παραπόνων.
Σύμφωνα με τον Μάικ Τζένσεν, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ «είναι τρομακτική, ανησυχητική, αλλά δεν προκαλεί απαραίτητα έκπληξη». Και πρόσθεσε: «Νομίζω ότι βρισκόμαστε σε ένα πολύ, πολύ επικίνδυνο σημείο αυτή τη στιγμή που θα μπορούσε εύκολα να κλιμακωθεί σε πιο εκτεταμένες πολιτικές αναταραχές αν δεν τις ελέγξουμε. Αυτό το γεγονός θα μπορούσε σίγουρα να χρησιμεύσει ως ένα είδος σημείου ανάφλεξης που θα εμπνεύσει περισσότερες από αυτές».
Συχνές πράξεις βίας
Από την πλευρά του, ο Τζον Λιούις, ερευνητής στο Πρόγραμμα για τον Εξτρεμισμό στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον, επισήμανε:
«Η ακραία πολιτική βία γίνεται ολοένα και περισσότερο ο κανόνας στη χώρα μας και η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ είναι ενδεικτική ενός πολύ μεγαλύτερου και πιο διαδεδομένου ζητήματος: οι πράξεις βίας γίνονται όλο και πιο συχνές, ακόμη και χωρίς σαφή ιδεολογία ή κίνητρο».
«Υπάρχει πραγματικά μια ανησυχία για το πώς θα μοιάζει η αντίδραση σε κάτι τέτοιο».
Για τη Λιλιάνα Μπέισον, καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, «οι άνθρωποι διστάζουν να εμπλακούν πρώτοι σε βία, αλλά είναι πολύ πιο πρόθυμοι να εμπλακούν σε βία ως αντίποινα. Κανείς δεν θέλει να είναι αυτός που θα την ξεκινήσει, αλλά πολλοί άνθρωποι θέλουν να είναι σε θέση να την ολοκληρώσουν».

Η ευθύνες της κυβέρνησης Τραμπ
Ο Γιένσεν προέβλεψε ότι το μέλλον θα είναι ζοφερό.
«Αυτή είναι μια κυβέρνηση που, είτε συμφωνείτε με αυτήν είτε όχι, έχει κάνει βαθιές αλλαγές σε αυτή τη χώρα στους οκτώ μήνες που βρίσκεται στην εξουσία», είπε. «Κάποιοι την αγαπούν, κάποιοι την μισούν. Οι άνθρωποι που την μισούν αρχίζουν να ενεργούν άσχημα. Οι άνθρωποι που την αγαπούν θα ενεργήσουν άσχημα εναντίον εκείνων που την μισούν. Δημιουργείται μια φαύλη σπείρα βίας που θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε κάτι πραγματικά, πραγματικά κακό».
Η Ρουθ Μπράουνσταϊν, καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, η οποία έχει μελετήσει τον Τσάρλι Κερκ και τη δεξιά, δήλωσε ότι η ένοπλη επίθεση είχε τη δυνατότητα να αυξήσει τις ήδη έντονες πολιτικές εντάσεις στη χώρα.
«Είναι προφανώς μια τραγωδία σε προσωπικό επίπεδο, αλλά έχει επίσης την ικανότητα να πυροδοτήσει περαιτέρω ένα πολιτικό περιβάλλον όπου η θερμοκρασία είναι ήδη πολύ υψηλή. Αυτή είναι μια πραγματική πιθανότητα και ένας πραγματικός κίνδυνος», δήλωσε.
Οπλοκατοχή ξανά
Ο Κρίστιαν Χέινι, επικεφαλής πολιτικής στην ομάδα Brady ενάντια στη βία, προέτρεψε τα κόμματα να βρουν κοινό έδαφος στο θέμα της οπλοκατοχής. Η ομάδα πήρε το όνομά της από τον James Brady, έναν πρώην γραμματέα Τύπου του Λευκού Οίκου που πυροβολήθηκε και τραυματίστηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια απόπειρας δολοφονίας του Ρεπουμπλικάνου προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν το 1981.
«Η ένοπλη βία δεν ελέγχει την ταυτότητα του κόμματος. Ούτε κάνει διακρίσεις. Και ο αμερικανικός λαός πάντα χάνει», έγραψε ο Χέινι στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης BlueSky. «Γνωρίζουμε ότι η αλλαγή είναι δυνατή. Πρέπει να σταματήσουμε να προσποιούμαστε ότι υπάρχουν “πλευρές” και να αγωνιστούμε μαζί για να χτίσουμε ένα ασφαλέστερο μέλλον».