Με επιδιορθώσεις στις 50 πιο επικίνδυνες και φθαρμένες στάσεις λεωφορείων όλης της Κύπρου, καθώς και με μαζικές παραγγελίες για νέες εγκαταστάσεις, ξεκινάει η αναβάθμιση στάσεων και στεγάστρων λεωφορείων. Στην επόμενη φάση του έργου, από τον Απρίλιο του 2024 και για τα επόμενα πέντε χρόνια, θα τοποθετούνται σε ετήσια βάση γύρω στις 1.000 νέες υποδομές, εκ των οποίων περίπου 450 στάσεις/στέγαστρα και 470 πυλώνες. Το έργο, η σύμβαση του οποίου υπογράφτηκε την προηγούμενη εβδομάδα μεταξύ του υπουργείου Μεταφορών και τις ανάδοχου εταιρίας A.S. Aircontrol Ltd & AMCO A.B.E.E, έχει προϋπολογισμό €62 εκατ. συν ΦΠΑ και συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ.

Ο εκτελεστικός μηχανικός του Τμήματος Δημοσίων Έργων, Αριστοτέλης Σάββα, ανέφερε στον «Φ» ότι το έργο θα υλοποιηθεί σε τέσσερις φάσεις. Η πρώτη και δεύτερη φάση περιλαμβάνουν επιδιόρθωση περίπου 50 υφιστάμενων στάσεων, προετοιμασία για μαζική παραγωγή νέων στάσεων/ στεγάστρων και έναρξη προπαρασκευαστικών εργασιών και για την τοποθέτηση των νέων στεγάστρων. Οι δύο αυτές φάσεις θα διαρκέσουν εφτά μήνες, έως τον Απρίλιο του 2024.

Η τρίτη φάση θα διαρκέσει πέντε έτη. Στη διάρκεια του 2024 προβλέπεται η επιδιόρθωση και επανατοποθέτηση περίπου 150 υφιστάμενων στάσεων και η εγκατάσταση περίπου 300 νέων στάσεων/ στεγάστρων καθώς και η εγκατάσταση περίπου 470 νέων πυλώνων. Από το 2025 έως το 2028 προβλέπεται επιδιόρθωση και επανατοποθέτηση περίπου 200 υφιστάμενων στεγάστρων, ενώ ετησίως η εγκατάσταση περίπου 450 νέων στάσεων/ στεγάστρων καθώς και 470 νέων πυλώνων. Όπως διευκρινίστηκε, οι παλαιού τύπου στάσεις που βρίσκονται σε κεντρικούς οδικούς άξονες θα μετακινηθούν σε δευτερεύοντες οδικούς άξονες και θα αντικατασταθούν με τις σύγχρονες.  

Η τελευταία, τέταρτη φάση, περιλαμβάνει τη μακροχρόνια συντήρηση τους και θα διαρκέσει συνολικά 15 έτη.

Αναλυτικά το έργο περιλαμβάνει την εγκατάσταση 4.450 νέων στάσεων και στεγάστρων και την αναβάθμιση 1.000 υφιστάμενων στάσεων. Προβλέπεται η κατασκευή και τοποθέτηση 2.350 πυλώνων, από τους οποίους οι 350 θα είναι με ενσωματωμένη τεχνολογία, ενώ οι υπόλοιποι 2.000 με φωτισμό και πληροφόρηση από έντυπο. Προβλέπεται, επίσης, 1.350 μικρές στάσεις με στέγαστρα και ενσωματωμένη τεχνολογία και 650 μεγάλες στάσεις με στέγαστρα και ενσωματωμένη τεχνολογία ιδίως για τις αστικές περιοχές, καθώς και 100 μεγάλες στάσεις με στέγαστρα και προστασία από καιρικές συνθήκες ιδίως για τις ορεινές περιοχές. Επιπρόσθετα θα τοποθετηθούν 200 ποδηλατοστάτες και 20 ποδηλατοστάσια σε κεντρικές στάσεις, για ενθάρρυνση της χρήσης του ποδηλάτου και της συνδυασμένης διακίνησης.

Η σύμβαση έχει διάρκεια 15 ετών και συνολική αξία €61,65 εκατ. πλέον ΦΠΑ. Περιλαμβάνει πενταετή βασική υλοποίηση ύψους €36,65 εκατ., δεκαετή συντήρηση ύψους €5 εκατ., δικαίωμα πρόσθετων παραγγελιών από την αναθέτουσα Αρχή μέχρι €10 εκατ. και δικαίωμα άλλων φορέων (όπως δήμοι, κοινότητες, σχολικές εφορίες και ιδιώτες που η πολεοδομική τους άδεια προβλέπει τη δημιουργία υποδομών δημόσιων μεταφορών) για παραγγελίες μέχρι €10 εκατ. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ΘAλΕΙΑ κατά 65% και από εθνικούς πόρους κατά 35%.

Στα υπόψη τοπικές συνθήκες και διαθέσιμος χώρος

Ο σχεδιασμός των νέων στάσεων, ανέφερε ο εκτελεστικός μηχανικός του Τμήματος Δημοσίων Έργων, λαμβάνει υπόψη τις τοπικές συνθήκες και τον διαθέσιμο χώρο στο οδικό δίκτυο. Θα χαρακτηρίζονται από ομοιομορφία, προσβασιμότητα για χρήση από άτομα με κινητική, οπτική και ακουστική αναπηρία, καθώς και ασφάλεια και προστασία από καιρικές συνθήκες. Διαθέτουν φωτισμό και ηλεκτρονικές πινακίδες και κάνουν χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Στάση Τύπου Α (πυλώνας): Τοποθετείται όταν δεν υπάρχει αρκετός χώρος για στέγαστρο. Θα αποτελείται, κυρίως, από μεταλλικό σκελετό επενδυμένο με πανέλα αλουμινίου. Φωτοβολταϊκό πάνελ για αυτονομία, με δυνατότητα σύνδεσης στο δίκτυο ηλεκτροδότησης. LED φωτισμό που καλύπτει όλους τους χώρους και επιφάνειες της στάσης. Φωτιζόμενο κουτί για πληροφοριακό υλικό και προγράμματα διαδρομών. Ηλεκτρονική οθόνη ink-paper για ενημέρωση επιβατών όσον αφορά τον χρόνο άφιξης των λεωφορείων.

Στέγαστρο Τύπου Β (μικρό στέγαστρο): Τοποθετείται όπου δεν υπάρχει αρκετός χώρος για μεγάλο στέγαστρο, όπου υπάρχει μικρός αριθμός επιβατών ή άλλοι περιορισμοί (π.χ. παρεμπόδιση καταστημάτων/οικιών ή άλλων αναπτύξεων). Θα αποτελείται, κυρίως, από μεταλλικό σκελετό επενδυμένο με πανέλα αλουμινίου. Φωτοβολταϊκά στην οροφή για αυτονομία και με δυνατότητα σύνδεσης στο δίκτυο ηλεκτροδότησης. LED φωτισμό που καλύπτει όλους τους χώρους και επιφάνειες του στεγάστρου. Φωτιζόμενο κουτί για πληροφοριακό υλικό και προγραμμάτων διαδρομών. Ηλεκτρονική οθόνη ink-paper για ενημέρωση επιβατών όσον αφορά τον χρόνο άφιξης των λεωφορείων. Κάθισμα με μεταλλικό σκελετό επενδυμένο με ξύλο.

Στέγαστρο Τύπου C: Θα αποτελείται, κυρίως, από μεταλλικό σκελετό επενδυμένο με πανέλα αλουμινίου. Φωτοβολταϊκά στην οροφή για αυτονομία και δυνατότητα σύνδεσης στο δίκτυο ηλεκτρισμού. Led φωτισμός που καλύπτει όλους του χώρους και επιφάνειες του στεγάστρου. Γυαλί στο πίσω μέρος του στεγάστρου. Φωτιζόμενο κουτί για πληροφοριακό υλικό και προγραμμάτων διαδρομών. Ηλεκτρονική οθόνη ink-paper για ενημέρωση επιβατών όσον αφορά τον χρόνο άφιξης των λεωφορείων. Διαφημιστική ρακέτα διπλής όψεως. Κάθισμα με μεταλλικό σκελετό επενδυμένο με ξύλο.

Η τοποθέτηση των νέων στάσεων/στεγάστρων λεωφορείου που θα γίνει σε βάθος πενταετίας θέτει προτεραιότητα στους άξονες που έχουν υψηλή εξυπηρέτηση από δημόσιες επιβατικές μεταφορές.

Τα κριτήρια επιλογής του τύπου της στάσης/στεγάστρου θα αφορούν, (α) στην επιβατική κίνηση, βάσει πωλήσεων μέσα από το Σύστημα Τηλεματικής «ΜΟΤΙΟΝ», (β) τη φυσική κατάσταση των υποδομών στο σημείο, βάσει αξιολόγησης που έχει γίνει κατά την καταγραφή των στάσεων παγκύπρια και (γ) την εμπορικότητα περιοχών και των τοπικών προτεραιοτήτων.

Τι περιλαμβάνει το έργο

> 350 έξυπνες στάσεις (pillar)

> 1.350 νέα μικρά στέγαστρα

> 650 νέα μεγάλα στέγαστρα

> 100 νέα μεγάλα στέγαστρα κατάλληλα για ορεινές περιοχές

> Επιδιόρθωση 600 μεγάλων υφιστάμενων στεγάστρων

> 2.000 απλοποιημένες στάσεις

> Φωτοβολταϊκά συστήματα

> 500 ηλεκτρονικές πινακίδες

> 450 καλάθους

> 200 ποδηλατοστάτες και 20 ποδηλατοστάσια

> Εργασίες κατασκευής θεμελίων και επιδιόρθωσης πεζοδρομίου γύρω από τις στάσεις